Güney'de Chennai şehrinin yakınlarındaki çorak bir arazide
son derece modern, dev bir iş merkezi inşa ediliyor. Kelebek şeklindeki altı
bina, bir uzay mekiği gibi uzun bir metal kafesten iki terminale kenetleniyor.
Hindistan'ın en büyük teknoloji firması Tata Danışmanlık
Hizmetleri tarafından inşa edilen bu iş merkezinde yaklaşık 12 bin kişi
çalışıyor. Gelecekte Tata'nın 180 bin çalışanından 24 bini burada çalışacak. Öte
yandan Tata'nın en büyük rakiplerinden Infosys, 15 bin kişilik
Parthenon, Coliseum ve Louvre'un cam piramidine benzeyen binalardan oluşan bir
iş merkezi inşa etti. Infoys, 2012 yılının ortasına kadar çeşitli bölgelerde 929
bin metrekarelik ofis alanı inşa etmeyi planlıyor. Amaç şu anda 122 bin olan
çalışan sayısına 25 bin kişi daha eklemek.
Tüm bu projeler Hindistan'ın hızla büyüyen outsourcing (hizmet
tedarikçisi) firmalarının inşaat çılgınlığının bir parçası. Outsourcing
devleri, bu mimari açılım sayesinde ülkenin en parlak bilgisayar yazılımcılarını
kendi firmalarına çekmek istiyor. Ayrıca bu modern binalar yurtdışındaki
müşteriler ve potansiyel müşteriler için de iyi görünüyor. Teknolojik açıdan
dünyanın en gelişmiş firmalarının yoksulluk ve gecekondularla beraber görüldüğü
bu ülkede, Tata, Infosys ve
Wipro gibi işverenler çevreye duyarlı ve yenilikçi ofis
binalarında iş yapıyor. Bu inşaat projelerini planlayan yöneticiler, bu
binaların Hindistan'ın iş dünyasına modern bir çehre kazandırdığını söylüyor.
Hindistan genelinde 15 merkezi olan Infosys'in direktörlerinden T. V.
Mohandas Pai, ilginç yabancı mimari tasarımları kullanmaktaki
amaçlarının Hindistan'ın hoşgörüsünü göstermek olduğunu söylüyor. "Biz
Hindistanlılar renkli insanlarız" diyor.
Hindistan, gelişme seviyesi açısından Çin'in 10 yıl önceki hali gibi. Yeni
inşa edilen binalar öncelikle ülkenin artık bir dünya oyuncusu olduğunun
simgesi. Kamu kurumlarının modernleşmede liderlik rolü aldığı Çin'in aksine,
Hindistan'da değişimini özel firmalar tetikliyor. Hindistan'ın teknoloji
firmaları belki de finansal başarıları ve yabancı müşteriler için hazırladıkları
yazılımlar için binlerce kişiyi çalıştırma zorunlulukları nedeniyle
diğerlerinden çok daha maceraperest. Devlet ve federal hükümetler bu firmalara
oldukça cömert vergi teşvikleri ve gayrimenkul seçenekleri sunuyor.
Firmalar arasında iyi eleman üzerinde büyük bir rekabet yaşanıyor. Her yıl en
kalifiye elemanların yüzde 18'i iş değiştiriyor. Outsourcing firmaları inşa
ettikleri büyük ve çevre dostu merkezlerin en iyi elemanların kalmasını
sağlayacağına inanıyor. Su ve elektrik kesintileri ve bakımsızlık gibi
Hindistan'ın geleneksel altyapı problemlerinden çeken mühendislik
fakültelerinden mezun olanlar için bu iş merkezleri bir cennet. TCS olarak
bilinen Tata Danışmanlık Hizmetleri, Siruseri bölgesindeki
merkezi için 200 milyon dolar harcadı. Binayı, Paris'teki Bastille Meydanı'ndaki
opera binasının tasarımını yapan Uruguay doğumlu Kanadalı mimar Carlos
A. Ott çizdi. Firma, Ahemdabad, Pune, Kalkuta ve Haydarabad'da da büyük
merkezler inşa ediyor.
Ancak bazıları yeni merkezlerin çoğunu çevreye uyum sağlayamamakla suçluyor.
Mimari eleştirmen Himanshu Burte, "Dünya standardına uygun
olduğunu belli etmek için yapılmış gelişigüzel adımlar" diyor bu binalar için.
Bangalor'da Hewlett-Packard için bir ofis tasarlayan Rahul
Mehrotra, Hintli teknoloji merkezlerinin çoğunun çok sıradan olduğunu
söylüyor. "Binalarda kullanılan mimari, bu yerlerin teknoloji araştırmaları için
değil, outsourcing için yapıldığını belli ediyor" diye konuşuyor.
Infosys'in yeni merkezinde 5 yıllık çok iddialı bir hedef
var. Şirketin amacı, merkezin ürettiği karbon miktarının bulunduğu arazideki
göl, ağaç ve diğer bitkilerin emdiği karbondan daha az olması. Bu tür çevre
dostu komplekslere "karbon yutucu" adı veriliyor. Wipro şirketi
ise elektrik ve su kullanımını en düşük seviyeye indirdiği için kendiyle gurur
duyuyor. Yağmur suyu göletlerde biriktirilip kullanılıyor. Merkezi Mumbai'de
bulunan TCS, eskiden Madras olarak bilinen
Chennai ve çevresinde uzun süredir önemli operasyonlar
yürütüyor. TCS'in Başkanı N. Chandrasekaran, firmanın eskiden
binalarının tüm eyalete yayıldığını ve Chennai'nin 29 kilometre güneyindeki yeni
Siruseri merkezinin bu binalardaki operasyonların bazılarını
tek bir yerde birleştirdiğini söylüyor.
Üretim destek hattında çalışan Deenathajalan Sugumar,
geçenlerde TCS'in yeni merkezine taşındı. Eskiden yolda yarım saat harcayan
Sugumar, şimdi firmaya ait otobüsle her gün bir saatten fazla yol gitmesine
rağmen merkezden büyük bir hevesle bahsediyor. 24 yaşındaki Sugumar, "Burası
benim evim. Benim şirketim" diyor.