Karşılaştırma sitesi Enuygun.com’un Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği analize göre, Türkiye’de el değiştiren her beş konuttan ikisi için konut kredisi kullanılıyor. Bankalardan kullanılan her üç konut kredisinden biri de henüz tamamlanmamış projelere veriliyor. Projeden satışların toplam konut kredileri içerisindeki payı yıllar içerisinde giderek azalsa da konut satışlarında kredi kullanım oranı değişmiyor.
Kredi kullanım oranı 3 yıldır aynı
TÜİK verilerine göre 2010 yılından 2013 yılının ilk çeyreği sonuna kadar geçen sürede Türkiye’de toplam 2 milyon 290 bin konut el değiştirdi. Bu konutların 922 bine yakınının alımı sırasında ise bankalardan konut kredisi kullanıldı. Verilere göre, Türkiye’de tapuya kayıtlı konut satışlarının yüzde 40’ı için banka kredisi kullanıldı ve alınan konuta ipotek tesis edildi. 2010 yılından bu yana yüzde 40’lık kredi kullanım oranı ise neredeyse hiç değişmedi.
Konut kredileri içinde projeden satışların payı azalıyor
TBB verilerine göre aynı dönem içerisinde bankalardan 1 milyon 392 bin adet konut kredisi kullandırıldığını belirten Enuygun.com Baş Analisti Betül Sungurlu, “TÜİK verilerine göre de bu dönemdeki banka kredili konut satış sayısı 922 bine yaklaşıyor. Geriye kalan 470 bin kadar konut kredisinin henüz ipotek tesis edilmemiş olan projeden konut satışlarına verildiğini düşünüyoruz. Bu sebeple, her üç konut kredisinden birinin projeden satışlara verildiğini söyleyebiliriz” dedi.
Projeden konut almak için kredi kullanmak isteyen kişilerin proje geliştirici firmadan aldığı bir satış sözleşmesi ile kredi sürecini başlatabildiğini belirten Sungurlu, “Bu tip kredili satışlarda banka, anlaşmalı olduğu proje geliştirici firmayı tercih ediyor. Proje geliştirici firma ile konut alıcısının imzaladığı satış sözleşmesine istinaden banka projeden ya da inşaatı devam eden konut alımı için kredi verebiliyor. İpotek tesis işini ise taşınmazın tapusu oluşana kadar bekletebiliyor” dedi.
2010 yılı içerisinde gerçekleşen projeden satışların konut kredisi içindeki payının yüzde 45 olduğunu da ekleyen Sungurlu, “Yıllar içerisinde projeden satışların konut kredileri içerisindeki payının azalarak 2013’ün ilk çeyreğinde yüzde 24’e kadar gerilediği görülüyor. Bu düşüşte konut fiyatları nedeniyle talebin ikinci el konutlara kaymasının etkili olduğunu düşünüyoruz” dedi.