Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, ''AYD İlk Yarı Yıl Değerlendirme ve 2012'ye Bakış'' toplantısında yaptığı konuşmada, AYD'nin 160'ın üzerinde kurum üyesi olduğunu, sektörün yüzde 60'ını temsil ettiklerini söyledi.
Sektörün yatırım miktarının 35 milyar dolar olduğunu, bunun 12 milyar dolarını yabancı sermayenin oluşturduğunu ifade eden Kodal, 350 bin kişiye istihdam sağladıklarını kaydetti.
Hakan Kodal, AVM'lerde toplam 7,1 milyon metrekare kiralanabilir alana ulaşıldığını, aktif AVM sayısının 283'e çıktığını, İstanbul'un yüzde 41 paya sahip olduğunu belirtti. Kodal, ''2011 yılının ilk yarısında açılan 17 AVM'ye bakarsak İstanbul'daki ağırlığın yüzde 36'da kaldığını, Anadolu'da açılan AVM'lerin ağırlığının arttığını görüyoruz'' dedi.
İstanbul ve Ankara'nın AVM'deki mağaza alanı olarak Avrupa ortalamasını yakaladığına işaret eden Kodal, İstanbul'da AVM sayısının 100'e ulaştığına dikkati çekti.
''İlk 6 aydaki ciro 17,4 milyar liraya ulaştı''
AVM'lerin Haziran ayında bu yılın en yükse ciro değerine ulaştığını dile getiren Kodal, şunları kaydetti:
''AVM ciroları 2011 Haziran ayında, 2010 yılı Haziran ayına göre metrekare bazında yüzde 17 arttı. Bu ciro neredeyse geçen sene Aralık ayına yakın bir ciroydu. Havaların geç ısınmasıyla beraber alışveriş Mayıs ve Haziran aylarına kaydı. Giyimde, ayakkabıda, çantada artışlar çok ciddi. İnsanlarımızın artık biraz moralleri düzelmiş, gıda ve temel ihtiyaç maddelerinden çok, diğer tüketim maddelerine, giyime, aksesuara ve yiyecek içeceğe harcıyorlar.''
Cirolarda Anadolu'daki büyümenin İstanbul'un üzerinde olduğunu ifade eden Kodal, Anadolu'da 2010 Haziran ayına göre 2011 Haziran'da cirolar geçen yıla oranla yüzde 18 artarken, İstanbul'da yüzde 15 arttığını belirtti.
Kodal, ''Bu yılın ilk 6 ayında ise AVM'lerdeki cirolar metrekare bazında toplamda yüzde 15 arttı ve 17,4 milyar liraya ulaştı'' dedi.
Ziyaret başına harcamanın arttığını, ilk yarıda gerçekleşen ziyaretçi sayısının 616 milyon olduğunu söyleyen Kodal, bunun 344 milyonunu Anadolu, 272 milyonunu ise İstanbul'un oluşturduğunu, yıl sonunda 1,2 milyon ziyaretçi ve 35 milyar lira ciro hedeflediklerini kaydetti.
Yılın ikinci yarısının ciroların en yüksek olduğu dönem olduğuna işaret eden Kodal, ''İlk 6 ayda gerçekleşen ciro rakamları yıl sonu hedefimizin üzerine çıkacağımızı gösteriyor. Tüketiciler kriz haberlerine odaklanıp, tüketimi kısmadılar. Buradan çıkan sonuç, esasında bu tartışmaların iyi bir cevabını veriyor'' diye konuştu.
Hakan Kodal, ilk defa bu 6 ayda Anadolu'nun toplam cirosunun İstanbul'un toplam cirosunun üzerine çıktığını belirtti.
Sektörde büyük bir karlılığın henüz söz konusu olmadığını, ithalat üzerindeki vergiler ve bunun gibi birtakım girdilerden ötürü karlılıkta sıkıntılar olduğunu ifade eden Kodal, cirolarda ise enflasyonun üzerinde reel bir artışın söz konusu olduğunu vurguladı.
''Sistemin finansman yatırım ayağıyla da TL'ye dönmesi lazım''
AVM'lerin ramazanda çeşitli etkinlikler hazırladığını, açılış kapanış saatlerinin mağaza karmaları ve bölgesel taleplere göre ayarlanacağını anlatan Kodal, AVM'lere gelen yabancı turistlerde de çok artış olduğunu, Türkiye'nin bölgesel anlamda alışveriş merkezi haline geldiğini vurguladı.
Soruları da yanıtlayan Kodal, Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Yılmaz Yılmaz'ın, AVM'lerde kiralamaların döviz yerine TL cinsinden olması gerektiği yönünde açıklamalarının hatırlatılması üzerine şunları kaydetti:
''Kısa vadedeki artışlar insanların hesaplarını altüst ediyor ama AVM yatırımcıları da döviz kredisi ile borçlanıyor. Uygun finansman olsa, bizler de gidip, deli değiliz, dövizle borçlanalım. AVM yatırımlarında Türk finans sisteminin henüz uzun vadeli kredilerde TL'ye geçmemesinden kaynaklanan sıkıntılar var. Uzun vadede baktığımızda bizim TL'ye geçip enflasyona endekslememiz lazım. Dövizin sıkıntısı kısa vadeli artışlarda ama uzun vadede döviz kirasının TL'nin çok altında olduğunu söyleyebiliriz. Sıkıntı TL olması değil, sistem içerisindeki bu hareketlilik. Çözüm tek başına kiraların TL'ye dönmesi değil, sistemin finansman yatırım ayağıyla da TL'ye dönmesi lazım. Döviz kiralarında olduğumuz için AVM sektörü olarak zarardayız. TL'ye geçmiş olsaydık çok daha iyi olacaktı. Ama bence biraz yanlış anlaşıldı diye düşünüyorum. Bu tip kira değişikliklerine açığız ama bunun da yükseldiği zaman değil her zaman baki olması lazım.''
Başka bir soruya karşılık da Kodal, sektörün federasyon yapısını kendi içerisinde tartıştığını, birlik içinde hareket edilecekse buna destek vereceklerini söyledi.