Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, TRT Haber'de Malatya'dan katıldığı canlı yayında deprem bölgelerindeki gelişmelere ilişkin son bilgileri verdi.
Deprem olduğu andan itibaren tüm bakanlıkların seferber olduğunu ve afet yönetim planı kapsamında sorumlulukları ve görevleri bünyesinde sahada olmaya gayret gösterdiğini dile getiren Kurum, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak hasar tespit çalışmaları, enkaz kaldırma işlemleri, kalıcı konutlarla ilgili yapım süreçlerini yürüttükleri bilgisini verdi.
Bölgedeki hasar tespit çalışmalarına ilişkin detayları paylaşan Kurum, şunları söyledi: "Şu an 1000 arkadaşımız sahada hasar tespit çalışmalarını yapıyor. Malatya'da tespit çalışmalarının hemen hemen sonuna yaklaşmış durumdayız. Elazığ'da da en geç bir hafta içinde bu hasar tespiti çalışmalarını bitireceğiz. Şu anki hasar tespit çalışmalarına baktığımızda Elazığ merkezde 58 yıkık, 428 ağır hasarlı, 296 orta hasarlı ve 45 acil yıkılacak bina tespiti yaptık. Malatya merkez, Battalgazi köylerinde etkilenmeler var. Doğanyol, Kale ve Pütürge ilçelerimizde yapmış olduğumuz tespitlerde de 430 yıkık, 4 bin 128 ağır hasarlı ve 20 de acil yıkılacak yapı tespiti yaptık."
Malatya'ya tarımköy uygulaması
Yeni yapılacak yerlerle ilgili çalışmaları anlatan Kurum, şöyle konuştu: "Bu çerçevede Malatyamızda da 1500 tarımköy uygulaması yapacağız ve 1000 tane de 500'ü merkezde 500'ü de diğer ilçelerimizde olmak üzere kalıcı konutlar inşa edeceğiz. Şehir merkezlerindeki konutlarımız zemin artı iki; köy yerleşim alanlarındaki tarımköy uygulamalarımızda da tek katlı, çelik konstrüksiyon binalardan oluşacak. Hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını gidermek adına yanında ahırlarını da gerçekleştireceğiz. Bu sayede hem şehir merkezlerindeki dönüşümü ve depremden zarar gören vatandaşlarımızın kalıcı barınma ihtiyaçlarını gidermiş olacağız."
Malatya ve Elazığ'da tüm vatandaşların acil ihtiyaçları olan gıda, barınma, ısınma ihtiyaçlarına ilişkin tüm Türkiye'nin seferber olduğunu anımsatan Kurum, valilikler bünyesinde oluşturulan kriz masalarıyla da vatandaşların bu ihtiyaçları giderme adına çalışmaları süratle yaptıklarını söyledi.
Kurum, köylerde de vatandaşlarımızın hem kendilerinin barınma hem de hayvanlarının barınma ihtiyacı için çadır kentlerin kurulduğu bildirdi.
"Neden çelik konstrüksiyon yapıyoruz?"
Yeni yapıların dayanıklılığına ilişkin bilgi veren Kurum, şöyle devam etti: "Neden çelik konstrüksiyon yapıyoruz? Depreme dayanıklı bir yapı elemanı. Temelini yine betonarme yapacağız. Üstüne de bükme çelik saçtan, hafif çelik dediğimiz çelik konstrüksiyon evler yapacağız. Hem hızlı hem seri yapacağız hem de depreme dayanıklı bir malzeme olduğu için tercih ediyoruz. Şubat sonu gibi biz uygulamalarımızı başlatacağız. Hem Elazığ'da hem Malatya'da. Bir kısmını nisan başında başlatacağız. Çelik evlerimize alakalı tabii fabrikasyon üretimler söz konusu olduğu için bu süreçte çelik evlerimize 6-7 ay gibi bir zamanda, inşaatın başlamasıyla bitirmeyi planlıyoruz. Hem tarımköy uygulamalarımızı hem diğer merkezlerdeki kalıcı konutlarımızı da en geç yıl sonuna kadar tamamlayıp, kış gelmeden vatandaşlarımızı sıcak, sağlam, güvenli konutlarına yerleştirmek istiyoruz."
"TOKİ konutlarımızla ilgili bir çizik dahi söz konusu değil"
Kurum, Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğunu ve depremin kaçınılmaz olduğunu vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı: "Dolayısıyla biz elimizdeki yapı stoğunu depreme hazırlıklı hale getirmek zorundayız. Kentsel dönüşümle alakalı da hep birlikte gönül birliği içerisinde, masanın her tarafında hak sahibinin, müteahhidin, ilgili idarelerin, bakanlığın olduğu bir süreci bunu siyasi bir malzeme yapmadan, bir rant malzemesi yapmadan kentsel dönüşümü kararlı bir şekilde yapmak durumundayız."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2012'de "Bedeli ne olursa olsun dönüştüreceğiz." talimatı verdiğini hatırlatan Kurum, şunları kaydetti: "O günden bugüne biz sadece Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak, 1 milyon 350 bin konutun dönüşümünü sağladık. Bu noktada Toplu Konut İdaresi Başkanlığımız eliyle bugüne kadar 850 bin konut ürettik. Bu konutların hepsi depreme dayanıklı, sağlam, güvenli konutlar. Bütün her yerde TOKİ konutlarımızla ilgili bir çizik dahi söz konusu değil. Sağlam bir şekilde duruyor. diğer taraftan yapmış olduğumuz yapı denetim düzenlemeleriyle, çıkarmış olduğumuz yasalarımızla da konut stoğumuzu depreme hazır hale getirdik."
Kurum, 1,5 milyon acil, öncelikle dönüştürülmesi gereken konutlarla ilgili hedeflerini anımsatarak, her yıl 300 bin olmak üzere 5 yıl içerisinde bu konutların dönüşümünü sağlamış olacaklarını aktardı.
2023 yılına gelindiğinde ise Türkiye'nin yapı stoğunu, kentsel dönüşüm projeleriyle tüm ülkede hazır hale getirme hedefinde olduklarını söyleyen Kurum, bununla ilgili hiçbir belediyeyi ayırt etmeden, gelen her türlü talebi değerlendirerek, çalıştıklarını belirtti.
İller Bankası kanalıyla 4 milyar liraya kadar hibe desteği vermek suretiyle belediyeleri desteklediklerini hatırlatan Kurum, "Alt Yapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğümüz bünyesinde kentsel dönüşüm projelerini yürütüyoruz. İstanbul'da bu sene 25 bin kentsel dönüşüm projesi başlattık. Tüm Türkiye'de 65 bin konutluk kentsel dönüşüm projesini bakanlığımız eliyle yürütüyoruz." dedi.
Kurum, bunların yanı sıra vatandaşların mağdur olmaması adına teknik ve mali yeterliliği olan firmaların kentsel dönüşüme girmesi noktasında yaptıkları düzenlemelerle de kentsel dönüşümde topyekun bir hareket halinde olduklarını ve kararlı bir şekilde yollarına devam ettiklerini kaydetti.