Doğaltaş rezervleri bakımından dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer alan Türkiye, mermer ve travertende ham blok ihracatını hızla artırırken katma değeri 3 kat daha fazla olan işlenmiş ürünlerde aynı başarıyı gösteremedi. Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Arslan Erdinç, sektörün blok ihracatına muhtaç olduğunu, işlenmiş üründe ihracatın artması için ihracat desteğinin şart olduğunu söyledi.
Ege İhracatçı Birlikleri tarafından tutulan ülke geneli doğaltaş ihracat sektörü verilerine göre, 2010 yılında önceki yıla göre yüzde 26 artışla 1 milyar 568 milyon dolarlık ihracat yapan sektör, ham ve yarı işlenmiş taşlarda ihracatını 745 milyon dolar, işlenmiş ürünlerde ise 823 milyon dolara çıkardı. 2008 yılında yüzde 78 olan işlenmiş ürünün payı 2010 yılında yüzde 52'ye geriledi. 2010 yılında sadece ham blok alımı yapan Çin'e yapılan ihracat ise yüzde 69'luk artışla 596 milyon dolara çıktı. 2010 yılında ham mermer ve travertenin ton başına ortalama ihraç fiyatı 155 dolar olurken işlenmiş mermer, ton başına ortalama 480 dolardan satıldı. Mermerde ham ve işlenmiş ürünler arasındaki 3 katlık fiyat farkı, travertende 5 kata varıyor.
Konuyla ilgili değerlendirme yapan Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Arslan Erdinç, Türkiye'nin işlenmiş ürünlerde en büyük pazarı olan ABD'ye eskisi kadar ihracat yapamadığını, sektörün ayakta kalabilmek için Çin ve Hindistan gibi ülkelerden gelen ham blok talebine yanıt vermek zorunda olduğunu belirtti. Türkiye'de enerji ve işçilik girdilerinin rakip ülkelere göre yüksek kalması nedeniyle bitmiş üründe Çinlilerle rekabet edemediklerini ifade eden Erdinç, şöyle konuştu:
''Çinli firmalar, Türkiye'den aldıkları blok mermeri bizden daha düşük maliyetle işleyebiliyor. Mevcut durumda o fiyatları yakalayabilmemiz için desteğe ihtiyaç duyuyoruz. İhracatta katma değerin artması ve daha fazla kişiye istihdam sağlayabilmemiz için ihracat desteğine ihtiyacımız var. Mermer ve travertende plaka ve fayans halindeki işlenmiş ürünlerin ihracatında metrekare başına teşvik sağlanması gerekiyor. Sağlanabilecek küçük bir destek işlenmiş ürünlerde Türkiye'nin tekrar eski günlere gelmesini sağlayabilir.''
İtalyan'a karşı Türk taşı
Doğaltaş sektörünün artık proje bazında pazarlama yapması gerektiğini ifade eden Erdinç, yüksek miktarda taşın kullanıldığı projeleri genelde Avrupalı mimarların çizmesi nedeniyle İtalyan taşlarının tercih edildiğini belirtti. Türkiye'den çıkan bir bej mermerin metrekare 20-50 dolardan satılırken İtalya'dan çıkan aynı taşın 150-250 dolar arasında satıldığını söyleyen Erdinç, proje sahibi yatırımcılar, uygulayıcı firmalar ve mimarlara daha etkili tanıtım yapmak zorunda olduklarını dile getirdi. Erdinç, bunun için Dubai'de bir tanıtım ofisi kuracaklarını belirterek, ''Dubai'nin önde gelen iş merkezlerinden birinde açılacak ofis, lüks bir galeri niteliğinde olacak. Çeşitli sanat eserleriyle desteklenecek şekilde Türkiye'nin doğaltaş zenginliği sergilenecek. Burada oluşturacağımız ekip hem Dubai hem çevre ülkelere yönelik tanıtım faaliyeti yürütecek. Dubai'den sonra bu merkezleri, inşaat projelerinin yaygın olduğu diğer ülkelere de yaymayı planlıyoruz'' dedi.