Temizlenmesi için 1.5 katrilyon lira harcanan Haliç, fabrika atıklarıyla yeniden çamur deryasına döndü.
Haliç'te, çoğunluğu kefal yüzlerce balık ölüsü kıyıya vurdu. Kâğıthane ve Alibeyköy derelerinin birleştiği bölgede görülen ölümlere, derelerin çevresindeki sanayi tesislerinin atıkları ve oksijensizlik neden oldu. Balık ölülerini gören vatandaşlar, yetkililerin tedbir almasını istedi.
Haliç'in temizlenmesi için bugüne kadar yüz milyonlarca dolar harcandı. 1997'de başlayan çalışmayla 5 milyon metreküp çamur çıkarılarak temizlendi. Geçen yıl, dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, temizliğini kanıtlamak için Haliç'e dalmıştı. Haliç'e birçok balık türü de bırakılmıştı. Ancak son günlerdeki balık ölümleri, "Altın Boynuz" olarak da bilinen Haliç'in ne kadar temiz olduğu tartışmalarını gündeme getirdi. Özellikle Haliç'in derelerle birleştiği bölgede balık ölüleri kıyıya vurdu. Derelerin ağzı ile Haliç'te boyları 30 - 40 santimi bulan ölü balıklar, martıların yemi oldu.
Çevre halkı, balıkların ölümüne neden olan kirliliğe tepki göstererek, "Haliç yeniden çamur deryasına dönüşüyor ve kirleniyor. Fabrikaların atıkları Haliç'in dere ağzını dolduruyor" dedi.
Atık su boşaltıyorlar
İSKİ Genel Müdürü Dursun Ali Çodur, Haliç'te balık ölümlerine dere boyunca kurulu sanayi tesisleri ve kolektörde çamur birikmesinin yol açtığını belirtti. Çodur şunları kaydetti:
"Kolektörün kapasitesi yağmur suyunu taşımıyor. Yağmurlu havalarda kolektörlerin bazılarını kapatıyoruz. O zaman da çamur birikiyor. Kolektör tünelleri 4-5 metre çapında olduğundan içine girilip temizlenmiyor. Kolektörü temizlemek için yeni teknoloji araştırılıyor."
Haliç'e bağlı dere boyunda bulunan sanayi tesislerinin yüzde 80'ini kaldırdıkyarını belirten Çodur, şöyle devam etti:
"Geri kalan kısmı özellikle hafta sonları ve geceleri atık sularını derelere boşaltıyor. By-pass yaparak sularını akıtan sanayi tesislerini tespit edip ceza yazıyoruz. Onlar da itiraz ediyor. Bazen hukuk süreci ağır ilerliyor.
Üçüncü etken ise barajlar. Baraj suları arıtılıp bir havuzda toplanıyor. Bu atıklar 24 saatte bir dereye akıtılıyor. Baraj atıklarını sıkıştırıp balya haline getirmek için tesis kuruluyor. Tüm bu etkenler sudaki oksijeni tüketiyor ve Haliç'in dere ağzını dolduruyor."
Kâğıthane Deresi'nde 72, Alibeyköy Deresi'nde 45 sanayi kuruluşu var. Birkaç ay önce yapılan denetimde, 17 tesisin atık sularını dereye akıttıklarını tespit edildi ve yasal işlem başlatıldı.
Oksijensiz kaldılar...
İSKİ Genel Müdürü Dursun Ali Çodur, balıkların oksijensiz kalarak öldüklerini söyledi. Sudaki oksijen miktarının, litrede 1 miligramın altına düşmesi halinde balık ölümlerinin meydana geldiğini, bunun daha önce de yaşandığını kaydeden Çodur, Haliç'i yeniden zehir batağı haline getiren etkenleri tespit ettiklerini ve bunları ortadan kaldırmak için yeni projeler geliştirildiğini belirtti. Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk de balıkların oksijen azlığı veya atıklar nedeniyle zehirlenmiş olabileceğini söyledi.