Göbeklitepe’deki kalıntıların tespiti, insanların taş devrinden çıkıp uygarlık kurmaya geçişlerinin tarihini binlerce yıl daha geriye çekilerek yazılmasına neden olmuştu. Tarihi, milattan önce 11 bin 500 yılına kadar uzanan ve İngiltere’de bulunan Stonehenge’den 7 bin, Mısır piramitlerinden ise 7 bin 500 yıl daha eski olan insanlığın en eski ibadet merkezi Göbeklitepe Tapınağı’nın, çatı örtüsü ve canlandırma merkezi tamamlandı.
diken.com.tr'nin haberine göre; 1983 yılında, Şanlıurfa kent merkezinin yaklaşık 22 km kuzeydoğusundaki Örencik köyünde yaşayan İbrahim ve Şavak Yıldız’ın tarlalarını sürerken bulduğu oymalı taşı müzeye götürmesiyle ortaya çıkan ve ‘en büyük arkeolojik keşif' olarak kabul edilen tapınak restorasyon çalışmasının ardından yerli ve yabancı turistleri ağırlıyor.
Arazinin eski sahibi Mahmut Yıldız, 23 yıl önce babası İbrahim ve amcası Şavak Yıldız’ın, ören yerindeki tarlalarını sürerken buldukları taşı müzeye götürmesiyle birlikte tarihi serüvenin başladığını anlattı.
Amcası ‘Taşı Geri Götürmem’ Demiş
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan Göbeklitepe’nin bulunduğu arazinin eski sahibi Mahmut Yıldız, tarihi tapınağın keşfini anlattı. Tarlada çift sürdükleri sırada buldukları eseri at arabasıyla götürdükleri Şanlıurfa Müzesi’nde ‘kireç taşı’ denerek geri çevrildiklerini belirten Yıldız şunları söyledi: “Biz burada daha tarım yapıyorduk. Burası tarlaydı. Burada tarım yapılırken, kutsal bir yer olduğu biliniyordu. Amcam burada çift sürürken, 1986’de tarlada iki tane eser buldu. Bulduğumuz taşı müzeye götürdüğümüzde müze müdürü, arkeolog olmadığı için tarihi eser taşa kireç taşı olduğunu söyledi. Bunu geri götürülmesini istedi. Amcam da ‘Bir defa bu taşı getirdim, bir daha tekrar köye götürmem, yolda çöpe atarım’ deyip o taşı zor durumda kaldığı için müze teslim almıştı. Şimdi o taşın değerinin bilinmesi üzerine bölgede çıkan kazı çalışmasıyla dünya tarihine ışık tutan bir yer olarak keşfedildi. 1986 yılında 4-5 yıl bu eserler müzede kaldı. Daha sonra Alman arkeologlar, amcamın müzeye vermiş olduğu taşları görüyor. Ondan sonra buraya gelip burayı keşif yaptılar. 1992 yılında kazı başladı.”
20 Yıl Kazıda Çalıştı
Dönemin arkeolojik kazıları başkanı Alman asıllı arkeolog Prof. Dr. Klaus Schmidt öncülüğünde yürütülen kazı çalışmalarında 20 yıl görev alan Yıldız, yaşının ilerlemesi dolayısıyla 2005 yılında bu görevini bırakmış. Buna rağmen tarihten kopamayan Yıldız, Göbeklitepe’ye güvenlik görevlisi olarak hizmet ediyor. Dünyanın dört bir yanından Göbeklitepe’ye gelen yerli ve yabancı turistlere de gönüllü rehberlik yapan Yıldız, giydiği yöresel kıyafetler dolayısıyla da ören yerinin en çok tanınan simalarının başında yer alıyor.
Fotoğraflar. DHA