Ankara-İstanbul arasını 3 saat 10 dakikaya indirecek hızlı tren projesinin ikinci etap ihalesinde hesap hatasının yapıldığı ortaya çıktı. Kamu İhale Kurumu, önceki gün aldığı bir kararla, Çinli CRCC-CMC-Cengiz İnşaat-İbrahim Çeçen ortak girişim grubunun kazandığı 1 milyar 270 milyon dolarlık ihaleye ilişkin, Demiryolları Yönetim Kurulu kararını iptal etti. Karar, ihalenin iptaline yönelik olmadığı için süreç devam edecek. Ancak, daha önce alınan teklifler yeniden değerlendirmeye tabi tutulacak. Değerlendirme, önceki şartnamede olduğu gibi, Euro cinsinden sunulan kredinin bugünkü değere indirgenmesi (primerate) şeklinde değil, kredi faiz tutarı üzerinden yapılacak. Yeni hesaplama sonucunda Çinli firmanın dışarıda diğer firmalardan birinin de kazanma ihtimali belirdi.
2005’te tamamlanacağı açıklanan hızlı tren projesi, inşaat aşamasında yapılan değişiklikler sebebiyle 2008’in sonuna uzamıştı. Bunda, proje üzerinde yapılan değişiklikler etkili oldu. Mevcut projedeki saatteki 200 km’lik hız, 250 km’ye çıkarıldı. İlk projedeki, 206 kilometrelik Esenkent-Eskişehir hattı üzerinde değişikliğe gidildi. Proje, Ankara’ya biraz daha yaklaştırılarak Sincan’a çekildi.
Hızlı tren projesinin 10 Eylül 2005 tarihinde sonuçlanan 155 kilometre ve 701 milyon Euro'luk 'İnönü-Köseköy' kesimi ihalesini Çinli firma, İngiliz, Japon, Alman ve İtalyan rakiplerini geride bırakarak kazanmıştı. Ancak, ihaleye giren firmalardan Yüksel İnşat, Yapı Merkezi ve Doğuş İnşaat, Kamu İhale Kurumu'na giderek, firmaların taahhüt ettikleri kredilerin 'bugünkü değere getirilmesinde kullanılan indirgeme yöntemi'ne ilişkin şikayet başvurusunda bulunmuştu. Şikayet üzerine, Kamu İhale Kurumu, tarihinin en yüksek bedelli ihalesini inceledi. Bu kapsamda, Hazine Müsteşarlığı, Merkez Bankası ve Devlet Planlama Teşkilatı gibi para ve kredi konusunda uzman kuruluşların görüşünü aldı. Çalışma neticesinde, kazanan firmanın sunduğu 20 yıl vadeli kredinin Euro cinsinden olduğuna dikkat çekildi.
Kurum, şartnameye göre, Euro cinsinden sunulan kredinin, bugünkü değere indirgenmesinin (primerate) mümkün olmadığına hükmetti. Bunun sonucunda, CRCC-CMC-Cengiz İnşaat-IC Ortak Girişim Grubu'na verilmesine ilişkin İhale Komisyonu ve Devlet Demiryolları Yönetim Kurulu kararı iptal edildi. İhale Kurumu'nun böyle bir karar vermesi ihale sürecini etkilemeyecek, sadece ihale yeni bir boyut kazanmış olacak. Çinli firmanın da içinde bulunduğu, daha önce alınan teklifler Devlet Demiryolları tarafından yeniden değerlendirmeye alınacak. Kurumun belirttiği, kredi faiz tutarları üzerinden yapılacak değerlendirme neticesinde kazanan firma açıklanacak.
Bu arada, Kamu İhale Kurumu'na şikayette bulunan, Yüksel ve Doğuş İnşaat'ın yanı sıra Limak ve Astaldi'nin de evraklarının eksik olduğu tespit edildi. Bu firmaların içinde bulunduğu konsorsiyum, yeni hesaplamada değerlendirmeye alınmayacak.
2005'te tamamlanacağı açıklanan hızlı tren projesi, inşaat aşamasında yapılan değişiklikler sebebiyle 2008'in sonuna uzamıştı. Bunda, proje üzerinde yapılan değişiklikler etkili oldu. Mevcut projedeki saatteki 200 km'lik hız, 250 km'ye çıkarıldı. İlk projedeki, 206 kilometrelik Esenkent-Eskişehir hattı üzerinde değişikliğe gidildi. Proje, Ankara'ya biraz daha yaklaştırılarak Sincan'a çekildi. Eskişehir'den de 30 kilometre ileri götürülerek İnönü mevkiine uzatıldı. Böylece birinci etap 45 kilometre uzamış oldu. İkinci etap olan 118 kilometrelik İnönü-Vezirhan arası da ikiye bölünerek ihale edildi. İlk kesim 54 kilometrelik İnönü-Vezirhan, ikinci kesim ise 101 kilometrelik Vezirhan-Köseköy olarak ikiye ayrıldı. Ayrıca projeye, Eskişehir Gar Binası'nın da yerin altına alınması dahil edildi. Projeye sonradan dahil edilen bu etkenlerden dolayı 2005'te faaliyete geçeceği açıklanan hızlı tren projesi, 2008'e kaldı. Önceki gün gerçekleşen ihale iptalinin de gecikmeye yol açacağı belirtiliyor.
Hızlı tren projesinin 5 Aralık 2003'te temeli atılan, Esenköy-İnönü arasındaki 251 kilometrelik kesimde alt zemin çalışmaları tamamlandı. 20 kilometre hızlı tren rayı döşendi. Sanat yapılarında, toplam menfezlerin yüzde 87'si, sulama boru geçişlerinin yüzde 82'si yapıldı. Altgeçitlerin yüzde 29'u, nehir köprülerinin (kazık+temel) yüzde 69'u bitirildi. Tünel inşaatının da yüzde 21'i tamamlandı.
Yeniden değerlendirilecek ihalede yarışması beklenen gruplar
Yapı Merkezi-Mowlem-Kiska-Obayashi
Alarko-Siemens
CRCC-CMC-Cengiz İnşaat-IC Ortak Girişim Grubu
Obrascon-ZS Brno AS-Kolin İnşaat
İhalede devri dışı kalan firmalar
Yüksel İnşaat - Zscchokke - Locher (İsviçre)
Doğuş, UKRmetrotunelbud - Ukrtranselekromontaj (Ukrayna) - Gülermak
Yenigün İnşaat
Limak-Ircon (Hint Demiryolları İnşa Şirketi (Hindistan)
Astaldi SPA (İtalya)-Tepe, Akfen
Ansaldo Transportti Ferroviarı SPA (İtalya)