ANKA'nın haberine göre, Türkiye'deki haftalarca süren protesto gösterilerini Gezi Parkı'nda Topcu Kışlası'nı yeniden inşa etme planı tetiklese de ihtilafın "gerçek özü"nün meydanda büyük cami projesi olduğu öne sürülüyor. New York Times gazetesi, Taksim Meydanı'nda bir caminin inşasının, "Türkiye'nin İslamcılarının onyılların umudunu" oluşturduğunu savunurken "Türkiye'deki protestoların özünde cami hayalinin olduğu düşünülüyor" diye yazdı.
New York Times, mimar Ahmet Vefik Alp'ın "önemli iki mimari ödülünü kazanmış olan" modern bir cami projesini tanıtarak girdiği İstanbul mahreçli geniş haberinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ise "ilhamı Osmanlı'dan alan bir proje" için çaba gösterdiğini kaydetti.
Vefik Alp'ın NYT'ya gönderdiği, "Umuyorum ki bu ödüllü cami projesi, siyasi ve ideolojik ihtilafların kurbanı olmaz" yönündeki e-mailinin de yansıtıldığı haberde şöyle denildi:
"Hükümetin Taksim Meydanı'nın bir bölümünü oluşturan Gezi Parkı'nı yok edip yerine bir Osmanlı kışlasının bir kopyasını ve bir alışveriş merkezini inşa etme planı, haftalarca süren şiddetli sokak protestolarına yol açtı ve Sayın Erdoğan'ı, on yılı aşan iktidar döneminin en büyük siyasi krizi ile karşı karsıya getirdi. Ancak buradaki birçok analistin gözünde ihtilafın gerçek özü, meydanda büyük bir cami inşa etme planıdır."
"Cami planı ordunun 1997 müdahalesinde rol oynamıştı"
NYT "böyle bir cami inşası, Türkiye'nin İslamcılarının onyılların umududur" da dediği yazısında bunun da 1997 yılındaki "ordunun siyasetine son müdahalesinde bile bir rol oynadığını" öne sürdü. Gazete şu savlara da dile getirdi:
"Ordu yerine halkın mevcut İslami hükümetin kentsel gelişim planlarına karşı ayaklandığı bu günlerde analistler, huzursuzluğun nitecelerinden biri olarak Sayın Erdoğan'ın Taksim vizyonunu gerçekleştirmeyeceğini söylüyorlar.
Böylece bu, Erdoğan'ın, ciddi bir siyasi bedelin pahasına, bir camiyi inşa etmeye çalıştığı ancak yapamadığı ikinci defa olacak. İstanbul Belediye Başkanı iken de aynı hayalinin ordunun müdahalesiyle yıkıldığını görmüştü."
"Erdoğan cami projesinden vazgeçmedi"
Buna karşın NYT, Başbakan Erdoğan'ın gösterilerin karşısında alışveriş merkezi konusunda geri adım atsa da cami projesinden vazgeçmediğini kaydettiği haberinde Ahmet Vefik Alp'nın Osmanlı caminin bir kopyasını inşa etmeyeceğini söylediğini belirtirken Alp'ın "Mimari, çağının kültürü, çağının teknolojisini, çağınının malzemelerini, çağının gelenek ve göreneğini yansıtmalı. Sinan'ı kopya etmek hata olur" sözlerine de yer verdi.