Geleneksel Pazarın Ömrü Tükendi



İstanbul’da sayıları 358’i bulan semt pazarları her kesimden insan çekiyor. Eski bir gelenek olan bu pazarlara zengini de fakiri de geliyor. Üstelik bunun için İstanbul’un bir ucundan bir ucuna gidebiliyor. Şehir dışından da müşterileri olan semt pazarlarının 115’i Anadolu, 243’ü Avrupa Yakası’nda bulunuyor. Kimileri ‘sosyete pazarı’, kimileri ise klasik semt pazarı olarak her hafta kuruluyor. Pazarlara İzmit, Bursa, Edirne, Tekirdağ’dan gelenler bile var. Bazıları tezgahlar kredi kartı da kabul ediyor. Birçoğu kuruldukları semtin adını taşıyan pazarlar, bulundukları yere katma değer kazandırıyor. Bu pazarlarda binlerce esnaf sayısız tezgah açıyor. Rağbet gören pazarlar fiziki şartlar, kuruldukları yerler bakımından sık sık tartışılıyor. Hem pazarcı esnafı hem de vatandaşlar daha modern şartlar istiyor. Çünkü yağmurlu günlerde branda ve tentelere mahkum oluyorlar.

4 semtin tamamında üstü kapalı pazar var

358 pazardan sadece dört semtte pazarların tümünün üstü kapalı. Bunlar, Avrupa Yakası’nda Beylikdüzü, Yeşilköy, Bahçeşehir, Anadolu Yakası’nda ise Pendik semt pazarı. En büyük tartışma ise, bulundukları mahallere verdikleri rahatsızlık nedeniyle çıkıyor. İstanbul’da birçok mahallede rahatsız eden bu durum Göztepe ve Bakırköy Zuhuratbaba’da tahammülleri zorluyor. Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nin çıkış kapısının hemen yanında kurulan pazar sadece normal trafik akışını değil hastane trafiğini de etkiliyor. Pazar girişinden ambulanslar giriş ve çıkış yaparak ilginç görüntüler oluşturuyor.

Pazar mahallenin baş ağrısı

Zuhuratbaba semt pazarı Salı günleri Karabağ Sokak’ta kuruluyor. Zuhuratbababa Mahalle Muhtarı Ünal Erol pazarın mahallenin baş ağrısı olduğunu belirtiyor. 39 yıldır Zuhuratbaba’da kesintisiz muhtarlık yapan Ünal; konuyla ilgili şikayetlerini şöyle anlatıyor:

“Pazarda su yok, tuvalet yok, tuvalet ihtiyacı hastane ve apartmanların bahçelerinde gideriliyor. Pazarın kurulduğu caddeden hastane bahçesinin demirleri kesilerek yol açılmış, buradan giriliyor. Pazar ardında büyük bir pislik bırakıyor. Trafik altüst oluyor. İnsanlar garajlardan araçlarını yolları kapatan pazarcı kamyonları yüzünden çıkartamıyor. Bu çözülmeli”.

Tuvalet?bile?yok

Fatih Belediyesi

Yer imkanı yok

İlçenin en önemli pazarı Çarşamba Pazarı... Pazar 2 cadde, 34 sokak üzerinde 4 bin 853 tahtadan oluşuyor. Bu pazar aynı zamanda bölgede oturanların okul servisi, hastane gibi acil durumlar, işe gidip gelme, araçlarını park etme ve bölgedeki araç trafiğini de aksatıyor. Bu sorunlar yıllardır çözüm bulamamış. 2005’te Çarşamba Pazarı yüzde 15 küçültüldü. O günden itibaren tahta sayısı sabit tutuluyor. Daha da küçültülmesi zaman içinde düşünülüyor ancak ilçede uygun alan yok. Pazar alanında acil durum araçları, okul servisleri için sokaklar kullanılır halde muhafaza ediliyor. Kapalı alan yapmak için yer imkan ilçede yok. Fakat bu pazar uzun zamandan beri ticaretin gelişimine katkıda bulunuyor.

Bakırköy Belediyesi

Yolun yarısı açık

Kapalı pazar yerinin ilk örnek çalışmasını yapan Yeşilköy Pazarı’yla Bakırköy Belediyesi’ydi. Yeşilköy Pazarı her ilçeden vatandaşın ilgisini çeken bir yapıya sahip. İlçenin ortasında kurulan Cumartesi Pazarı yıllar evvel boş bir alana taşındı. Zuhuratbaba’da kurulan pazar yeri sorunu ise hala çözülemedi. Bu pazarın da Cumartesi Pazarı’nın oraya taşınması kararı alınmıştı fakat Pazarcılar Odası’yla anlaşılamadı. Bir de Adliye taşınınca bu projeden vazgeçildi. Zuhuratbaba’da ulaşımla ilgili düzenlemeler yapıldı. Bir yıldır aynı zamanda acil afet yolu olan o bölgede geçici önlem olarak yolun bir bölümü pazarcılara bırakılıyor. Buna rağmen esnaf yolu kapatıyor. Bu pazar bölgede yaşamı zorlaştırıyor.

Kadıköy Belediyesi

Modelimiz Avrupa

Kadıköy’de 7 mahallede semt pazarı kuruluyor. Bu pazarlarda zabıta çok sıkı bir denetim yapıyor. Pazarcılar, sabah çok erken gelip, bütün mallarını tezgahlara tek tek dizip, sonra da toparlanmak için saatler harcıyor. Oysa Avrupa da bu tür çok yer kaplayan, çevre ve gürültü kirliliği yaratan, trafiği engelleyen pazarlar yok. Satıcılar küçük arabalarıyla sokağın kenarına gelip, ürünlerini arabasında satıp, belli bir saatten sonra çekip gidiyor. Semt pazarlarının modernleşmesi, ıslah edilmesi gerekli. Semt pazarlarında tezgahları tam kaldırımlara kurdurularak, ortada araçların geçebileceği yol bırakılıyor. Sürekli görevli zabıta ekipleri pazarın kuruluşundan, kalkış saatine kadar orada bulunuyor.

Kağıthane Belediyesi

Gültepe kapanacak

Kağıthane’de pazar yerleri sabit alanlara alınarak sokak aralarından kurtarıldı. Sabit alanlarda tuvalet, çay vb. ihtiyaçları karşılayacak birimler de söz konusu. Kimi pazar yerleri otopark alanları da içerdiği için park problemi konusunda da sıkıntılar büyük ölçüde azalmış durumda. Talatpaşa, Gürsel, Çağlayan, Hamidiye, Nurtepe, Seyrantepe, Emniyetevleri mahallelerinde sabit yerler var. Gültepe de sabit alana alınacak. 19 mahallenin 7’sinde bulunan sabit yer sayısı 8’e çıkacak. Sabit alanlara alınan ve diğer günler otopark olarak kullanılan, içlerinde sağlık ocağı, çocuk oyun alanları da olan bu yerlerinin akşamları hem yıkanıp hem de düzenli şekilde ilaçlanıyor. Diğer semtler için de çalışma var.

Eyüp Belediyesi

Alibeyköy’e yeni yüz

Geçen ay, Silahtarağa’da halkın isteğiyle yeni bir pazar yeri açtı. Alibeyköy’de de yeni bir pazar yeri açılması için çalışmalar devam ediyor. Ancak pazar konusunda Eyüp yer sıkıntısı çekilen bir bölge. Rami ve Göktürk’teki sosyete pazarları ise yoğun ilgi görüyor. Önümüzdeki günlerde Göktürk’e tamamen yörede oturan bayanların el emeği göz nurlarından oluşan bir el emeği pazarı açılacak. Belediye bu yılın başında pazar yerlerine mobil tuvaletler yerleştirdi. Ancak bu tuvaletler fazla kullanılmadığından kaldırıldı. Pazar yerlerinde esnafın ve vatandaşların en büyük problemi ise özellikle soğuk ve yağışlı havalarda çekilen sıkıntı. Kapalı pazar yeri istekleri çok fazla. Bu konuda çalışmalar sürüyor.