Gaziosmanpaşa ilçesi, Türkiye’nin en büyük kentsel dönüşüm alanlarından biri olarak gündeme gelmişti. Anılan ilçedeki bir çok mahalle için alınan ‘riskli alan’ kararları birere birer yargıya taşındı. Sultangazi Cumhuriyet Mahallesi için verilen, ‘yürütmenin durdurması’ kararının bir benzeri Gaziosmanşa’da bulunan Yıldıztabya, Mevlana Mahallesi, Pazariçi ve Karayolları Mahallesi için de alındığı anlaşıldı.
Karar Danıştay Ondördüncü Daire tarafından alındı. Hürriyet'ten Dinçer Gökçe'nin haberine göre, anılan davalarda, semt sakinleri davacı olarak yer alırken, Gaziosmanpaşa Belediyesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı davalı olarak yer aldı. Davalı kurular, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmesi gerektiğini savundu. 4 ayrı dosyada görülen davalarda, Danıştay Tetkik Hakimi Lokman Kılıç, ‘yürütmenin durdurulması isteminin kabulü gerekmektedir’ dedi.
"Riskli alan iddiası soyut"
Danıştay Ondördüncü Daire’nin kararlarında, gayrimenkul değeri artan bölge için alınan ‘riskli alan’ kararının soyut dayanaklarının olduğuna işaret edildi. Kararda, söz konusu bölgedeki evlerin risk taşıdığına dair bilimsel bir raporun ortaya konulamadığı ve dosyaya sunulmadığı vurgusu yapıldı.
Gaziosmanpaşa Belediyesi’nin hazırladığı ‘riskli alan dosyası’na eleştiri getirilen kararda, “…Alanın riskli alan ilan edilebilmesi için, kanunun ve uygulama yönetmeliğinin öngördüğü koşulların detaylı bir teknik rapor ile oluşturulmadığı sonucuna ulaşılmıştır” denildi.Kararlarda, mülkiyet hakkının önemine de sıklıkla atıfta bulunularak hem Anayasa hem de uluslar arası sözleşmelerle bu hakkın koruma altına alındığına işaret edildi. Kararlarda ayrıca, riskli alan olarak gösterilen bölgelerde yaptırılan bilirkişi incelemelerinde bu yönde delillere ulaşılamadığı da kaydedildi.
Oy birliği sağlandı
Dosyaya, Danıştay Ondördüncü Daire baktı. Danıştay’ın 21 Ekim’de oybirliği ile aldığı karar, taraflara önceki gün ulaştı. Danıştay, Bakanlar Kurulu kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Yürütmenin durdurulması kararından sonra iptal kararının çıkması sonrası, davanın tarafı olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na itiraz hakkı bulunuyor.
Mülkiyet vurgusu
Kararlara ilişkin değerlendirmede bulunan Av. Atilla Bahçıvan, mülkiyet hakkına yapılan özel vurgunun önemine işaret etti. Bahçıvan, "Bir bölgenin riskli alan ilan edilebilmesi için, yönetmeliğin çok açık hükümleri var. 'Bunlar yerine getirilmeden bir bölgeyi riskli alan ilan edemezsin' diyor Danıştay. "Danıştay ayrıca, olası bir depremde riskli alan kapsamına alınan binaların nasıl bir tepki vereceğinin raporla ortaya konulması gerektiğine vurgu yapıyor. Üstelik bu raporun tartışmaya yer vermeyecek kadar net olması gerektiğine işaret ediliyor" dedi.