Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) tarafından, ilki 2000 yılında düzenlenen gayrimenkul zirvelerinin sekizincisi, 4-5 Haziran 2008 tarihlerinde İstanbul Swissotel’de gerçekleştirildi. İki gün süren zirve, GYODER Başkanı Bekir Cumurcu, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Erdoğan Bayraktar ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doç. Dr. Turan Erol’un açılış konuşmaları ile başladı. Gayrimenkul Zirvesi’nde başta proje geliştirici, finansör ve yatırımcılar olmak üzere Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen gayrimenkul şirketlerinin üst düzey yöneticileri, sektör liderleri ve uzmanlar sektörün durumunu ve ortak sorunlarını ele alıp, çözüm önerilerini değerlendirdiler. Ayrıca; Konya, Kayseri, Samsun ve Muğla illerinin Büyükşehir Belediye Başkanları illerindeki yatırım fırsatlarını anlattılar.
Açılışta konuşan TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, TOKİ’nin sadece
alt ve orta gelir gruplarına ev üretmesi, lüks konuttan çekilmesi yönündeki
isteklere şöyle yanıt verdi: “Bugün bütün dünyaya baktığımızda, yargı ve ordunun
dışındaki tüm kamu kuruluşlarının kendi kaynaklarını yarattıklarını görürüz.
TOKİ bugüne kadar Türkiye’nin çeşitli yerlerinde konut projeleri dışında, 400
ilköğretim okulu ve lise, 400 ticaret merkezi, 100 sağlık ocağı ve 30 hastane
yapmıştır. Ayrıca İzmir Mavişehir ve İstanbul Ataşehir başta olmak üzere oldukça
modern konseptlere sahip projeler gerçekleştirmiştir. Tüm bunları yaparken
TOKİ’nin kendi kaynağını üretmeye ihtiyacı vardır. Bu nedenle lüks konut
üretimine bir süre daha devam edeceğiz.”Daha sonra söz alan SPK Başkanı Doç. Dr. Turan Erol ise, Mortgage’ın Türkiye’ye getirilmesi konusunun aslında SPK’nın önderlik ettiği bir çalışma olduğunu belirtti ve “SPK’nın piyasayı geliştirme projesinin bir parçası olduğunu düşündüğümüz için Mortgage konusunda görev aldık. Bu sistem çalışmaya başlarsa 150-200 milyar dolar civarında bir değeri olduğunu söyleyebiliriz. Ancak maalesef kanun çalışmaları sırasında istediğimiz faiz ve vergi indirimini elde edemedik” dedi.
Gayrimenkul Zirvesi’nde iki gün boyunca, otuzu aşkın yerli ve yabancı konuşmacı tarafından, başta yeni yatırım fırsatları olmak üzere gayrimenkul sektörü tüm yönleriyle ele alındı. Türkiye'nin uzun vadeli bir perspektifle sunduğu fırsatlardan yola çıkılarak sektörün bugünkü durumunun orta ve uzun vadedeki cazibesini etkilemeyeceği, hatta fırsat olarak görülmesi gerektiği vurgulandı. Zirvede katılımcılar ve kamuoyu bilgilendirilerek; katılımcıların bilgi birikim ve öngörülerini paylaşmaları sağlandı.
Zirveye bu yıl da Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen kuruluşları katkıda bulundu. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Toplu Konut İdaresi (TOKİ)’nin yanı sıra; kent planlaması, kentsel büyüme ve gelişme konularında akademik çalışmalar yapan Urban Land Institute (ULI), gayrimenkul sektörünü geliştirmeyi ve sektörde küresel iletişimin sağlanmasını kendine misyon edinen National Association of Real Estate Investment Trusts (NAREIT) ve European Public Real Estate Association (EPRA) gibi uluslararası kuruluşlar destekledi.
Gayrimenkul sektörü tüm yönleriyle ele
alındı8. Gayrimenkul Zirvesi’nin ilk gününde gerçekleştirilen “Ekonomik Bakış: Global Piyasalar ve Türkiye” konulu ilk oturum, Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel tarafından yönetildi. Zirvenin ikinci oturumu “Yatırım Ortamı: Gayrimenkul Sektörünün Cazibesi” ise Garanti Yatırım İcra Kurulu Başkanı Metin Ar başkanlığında ele alındı. İlk günün son oturumunda GYODER Başkan Yardımcısı Nurhan Azizoğlu’nun başkanlığında “Alışveriş Merkezi Yatırımları: Tamam mı, Devam mı?” konusu tartışıldı. Aynı zamanda “Türkiye’de Perakende Pazarı ve AVM’ler İçin Öngörüler 2015” raporu sunuldu.
Zirvenin ikinci günü GYODER Yönetim Kurulu ve Organizasyon Komitesi Başkanı Işık Gökkaya’nın açılış konuşması ile başladı. “Konut Yatırımları: Herkes Nasıl Ev Sahibi Olacak?” başlıklı ilk oturuma Soyak Yönetim Kurulu Üyesi Emre Çamlıbel başkanlık yaptı. Bu oturumda Affordable Housing Institute Kurucu Başkanı David Smith tarafından Türkiye gayrimenkul sektörü için büyük önem taşıyan “Dar Gelirlilerin Konut İhtiyacı ve Çözüm Önerileri” (Affordable Housing) raporunun sonuçları açıklandı. “Gayrimenkulde Fırsatlar: Turizm, Ofis, Lojistik Yatırımları” TYD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Oktay Varlıer başkanlığında yapılan ikinci oturumda ele alındı. Günün üçüncü oturumu “Kentsel Dönüşüm ve Yenilemede Örnek Uygulama” Kentsel Strateji Kurucu Ortağı Faruk Göksu tarafından yönetildi. Zirvenin son oturumunda ise Atlas Proje ve Arazi Geliştirme Başkanı Tavit Köletavitoğlu’nun yönetiminde “Gelişen Şehirlerimizde Yatırım Fırsatları” tartışıldı ve Gayrimenkul Sektörü ve İller İçin Öngörüler 2015 raporunun sunumu yapıldı. Oturuma katılan Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Muğla Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün, Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki ve Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz, illerindeki yatırım potansiyelini değerlendirerek, katılımcılarla paylaştılar.
Zirvede GYODER tarafından yaptırılan üç ayrı sektörel araştırma raporunun sonuçları açıklandı
Dar Gelirlilerin Konut İhtiyacı ve Çözüm Önerileri (Affordable Housing)
GYODER adına “Affordable Housing Institute” tarafından ve birçok kuruluşun katkılarıyla hazırlanan “Dar Gelirlilerin Konut İhtiyacı ve Çözüm Önerileri” başlıklı araştırma raporunu Affordable Housing Institute Kurucu Başkanı David Smith sundu. Dar gelirli kesim için konut ihtiyacının boyutları ve bu ihtiyacın talebe dönüşmesinin önündeki engelin satın alma gücündeki yetersizlik olduğu vurgulandı. Sorunun piyasa mekanizmaları yanı sıra sosyal politikalar içerdiğinden yola çıkılarak konu hem arz hem de talep yönüyle ele alındı. Birçok ülkedeki uygulamalar da irdelenerek çözüm yolları önerildi.
Türkiye’de Perakende Pazarı ve Alışveriş Merkezleri için Öngörüler 2015
GYODER tarafından yaptırılan bir diğer araştırma raporunu Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Dr. Can Fuat Gürlesel sundu. Raporda Türkiye’de gelişen gayrimenkul sektörü içinde en hızlı büyüyen, yerli ve yabancı yatırımcıların en çok yatırım gerçekleştirdiği alışveriş merkezleri ile ilgili gelişme ve öngörüler ortaya konuldu. Türkiye’deki AVM’ler, aktif olanlar ile inşaat ve plan aşamasında olanlar itibari ile ve iller bazında değerlendirilerek, gayrimenkul yatırımları açısından incelendi ve benzer ülkeler ile karşılaştırmalar yapıldı. Çalışmanın öngörüler bölümünde ise ekonomik büyümeye bağlı olarak perakende harcamaların gelişimi ile perakende sektöründe büyüme öngörüleri yapıldı. İller bazında ve Türkiye genelinde AVM yatırımları için 2015 yılına kadar gelişme potansiyeli ortaya konuldu.
Gayrimenkul Sektörü ve İller İçin Öngörüler 2015
GYODER’in bugüne dek iller bazında hazırlamış olduğu araştırma raporlarının dördüncüsü de Dr. Can Fuat Gürlesel tarafından sunuldu. Sektöre kazandırılan bu rapor ile bugüne dek incelenen il sayısı 25’i buldu. “Gayrimenkul Sektörü ve İller İçin Öngörüler 2015 Araştırma Raporu”nun dördüncüsünde gelişme potansiyeline sahip Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Manisa, Muğla, Tekirdağ ve Trabzon illerine ait konut, alışveriş merkezleri, konaklama tesisleri ile sanayi ve lojistik alanları incelenerek, 2015 yılına kadar olan dönem için öngörüler yapıldı.