Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Türkiye çapındaki denetimleri, kira geliri elde edip de bunu saklayan ev ve işyeri sahiplerinin gözünü korkuttu. Bu yıl kira geliri beyannamesi sayısında 87 bin 730, kira geliri tutarında da 804,5 milyon liralık artış sağlandı.
Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, idarenin kayıt dışını önleme ve verginin tabana yayılması amacıyla başlattığı çalışmalar olumlu neticelerini vermeye başladı.
2009 yılı içinde Gayri Menkul Sermaye İradı (GMSİ), yani kira geliri elde edip de, bunları Mart ayında beyan eden mükellef sayısında belirgin bir artış meydana geldi.
2009 yılının Mart ayında, 2008'de elde edilen ev ve işyeri kira gelirleri için 724 bin 885 mükellef beyanda bulunurken, bu yılın Mart ayında söz konusu sayı 812 bin 615'e yükseldi.
Geçen yılki beyannamelerde ev ve işyeri sahipleri, 6 milyar 608 milyon 715 bin lira gelir bildirirken, gelir tutarı bu yılki beyannamelerde 7 milyar 413 milyon 289 bin liraya ulaştı.
Kira gelirlerine tahakkuk ettirilen vergi miktarı ise 1 milyar 538 milyon 901 bin liradan 1 milyar 713 milyon 289 bin liraya çıktı.
Bu arada kira geliri elde edenlerin yıllık ortalama geliri de 9 bin 201,4 lira olarak hesaplandı.
Kira Gelirlerinin Yüzde 35'i İstanbul'dan
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre, Türkiye'de en fazla kira geliri elde eden iller İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Eskişehir, Balıkesir, Konya, Muğla ve Aydın olarak sıralandı.
Türkiye'nin metropol kenti İstanbul, kira geliri beyanında da ilk sırada yer aldı. İstanbul'da 2009 yılında 254 bin 405 mükellef GMSİ beyanında bulunurken, beyanname veren mükellef sayısı bu yıl 281 bin 787'ye yükseldi.
İstanbul'daki ev ve işyeri sahipleri, geçen yıl 3 milyar 592 milyon 830 bin lira kira geliri bildirirken, bu rakam geçtiğimiz ayki beyannamelerde 4 milyar 34 milyon 270 bin lira şeklinde yer aldı. İstanbullu mükellefler için tahakkuk eden vergi miktarı da 876 milyon 952 bin liradan 979 milyon 404 bin liraya çıktı.
Ankara'da ise mükellef sayısında 22 bin artış sağlandı. Başkentte kira gelirlerinin matrah tutarı, 781 milyon liradan 861 milyon liraya yükseldi, tahakkuk eden vergi miktarı da 177 milyon 988 bin yerine 193 milyon 27 bin lira oldu.
Aynı dönemde İzmir'de de mükellef sayısı 59 bin 725'den 64 bin 859'a, matrah tutarı ise 530 milyon 775 bin liradan 585 milyon 267 bin liraya çıktı. Bu gelirler için tahakkuk eden vergi miktarı da 124 milyon 290 bin liradan 135 milyon 679 bin liraya yükseldi.
İller İtibariyle Mükellef Sayıları
İller bazında en fazla kira geliri beyan eden 10 il ile bunların mükellef sayıları şöyle:
İller Mükellef Sayısı
-------------- -----------------
İstanbul 281.787
Ankara 122.224
İzmir 64.859
Bursa 30.886
Antalya 27.456
Eskişehir 16.575
Balıkesir 14.866
Konya 14.005
Muğla 13.348
Aydın 13.139
Ankara Vergi Dairesi Başkanı Candan
Öte yandan Ankara Vergi Dairesi Başkanı Şinasi Candan, Ankara'da 2008'den itibaren ev ve işyeri sahiplerine dönük bir tespit çalışması yapıldığını, maliyecilerin ev ve işyerlerine tek tek giderek kiracılarla görüştüğü çalışmanın bu yıl tamamlanacağını söyledi.
Candan, ''Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi, tapu ve belediyelerden aldığımız bilgilerle kiracı adreslerine gidiyoruz. Burada tespitte bulunuyoruz. Bugüne kadarki tespitlerimiz sayesinde sadece bu yıl Mart ayında 22 bin 403 adet ek beyanname geldi. Halen 30 bin adrese mektup bıraktık. Bu mektuplarda, (Bize 1 ay içerisinde gelin ya da biz gelip, tespit yapalım) dedik'' diye konuştu.
Söz konusu çalışmanın da etkisiyle 2 yıllık süre içerisinde Ankara'da ev sahiplerinin beyan ettiği kira geliri tutarının yüzde 37 artış gösterdiğini, bu şekilde 231 milyon 631 bin lira daha fazla gelir beyanında bulunulduğunu ifade eden Candan, ''2 yıl önce 627 milyon 994 bin lira olan kira geliri matrahını, bu yıl 859 milyon 625 bin liraya yükseldi. Bu şekilde ev sahiplerinden 2 yıl öncesine göre 49 milyon 255 bin lira daha fazla vergi alındı. Mevcut sonuçlar, tespit çalışmamızın ne kadar etkili olduğunun bir göstergesidir'' dedi.
Candan, beyanname verme döneminin sona ermesinin ardından kira geliri elde edip de beyanda bulunmayanlar ile eksik beyanname verenlerin ortaya çıkarılmasına dönük yoğun bir denetim çalışması içine girileceğini de sözlerine ekledi. (AA)