Ticaret Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde yaptığı düzenleme gayrimenkul ihracatını da turizmde olduğu gibi hizmet ihracatı kapsamına aldı. Yeni düzenleme kapsamında doğrudan yurt dışında gayrimenkul pazarlayıp satan firmalara devlet desteği sağlanacak. Düzenleme gayrimenkulde fiyatları yukarı çekeceği endişesiyle sosyal medyada tepki çekerken, yabancıya satış yapan sektör oyuncuları düzenlemenin sektörün global anlamda oyuncu olmasını sağlayacağını belirtti. Tepki çeken noktaya işaret eden sektör temsilcileri, ev kiralama yoluyla oturum izni alarak kiraların yükseltilmesine neden olan kitle ile sınırlı sayıda alım yapan yatırımcı grubun karıştırılmaması gerektiğine vurgu yaparken, Türkiye’nin oturum programı geliştirerek bunu 150 bin dolar ile 200 bin dolar karşılığında vermesi gerektiği kaydedildi.
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine göre; düzenlemeyi değerlendiren Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, dünyada özellikle Amerika ve ABD’de gayrimenkul alanında faaliyet gösteren büyük şirketler olduğunu belirterek, “Türkiye uluslararası gayrimenkul firması çıkarma alanında ne yazık ki istenilen seviyeye henüz ulaşamadı. Hem yurt dışı yatırımcılara yönelik hem de Türkiye’ye gayrimenkul yatırımcısı çekme, hem de yurtdışında bu alanda hizmetler verme, yurtdışında bu konuyla ilgili markaların oluşması açısından çok önemli bir atılım olarak görüyoruz.” dedi.
Bu açıdan düzenlemeyi sadece yurtiçine yatırımcı çekme olarak görmenin yanlış olduğunu dile getiren Akbal şunları söyledi: “Bu sadece bir kısmı diğer kısmı uluslararası alanda markalarla rekabet etme imkanı sağlaması. Çünkü gayrimenkul sadece satış anlamında değil, emlak yönetimi, gayrimenkul fonu, teknoloji üretimi gibi pek çok farklı alanda büyük markaların hizmet verdiği bir alan. Bu desteklerde gayrimenkulün etraflıca büyümesini sağlayacak bir anlayışın önemli bir adımı olacak.”
Öte taraftan Türkiye’de özellikle kiralama yoluyla oturum izni alan geniş bir kitle olduğuna dikkat çeken Akbal, “Türkiye daire kiralayan yabancıya 1 yıl oturum hakkı veriliyor. Hiçbir ülkede böyle bir uygulama yok. Ancak çalışma, öğrenci vizesi olana veriliyor. Ya da 300-400 bin dolarlık oturum programıyla böyle bir hak kazanıyorlar. Bizde de kiralamayla oturum hakkı verilmesi yerine 150-200 bin dolar ödeyene bu hakkı vermemiz gerekir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Yabancıya satılan konutun yarısı kiraya veriliyor”
Bu yıl yabancıya satılan 58 bin konutun 30 binin yeniden kiraya verildiğini de kaydeden Akbal, “Bu da piyasaya yeni kiralık arz sunulması demek. Mülteciye kızıp bizi dövmesinler. Her yıl 10 milyara yakın bir girdi sağlıyoruz. Turizm gelirinin üçte biri gelir söz konusu” diye konuştu.
“Yabancıya 10 yıldır satıyoruz fiyatlar 1 yılda arttı”
Düzenlemenin sektörün uzun zamandır üzerinde çalıştığı ve beklediği bir uygulama olduğunu aktaran Inhouse Global Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Ergüven ise “Gayrimenkulün bu alanı doğrudan döviz girdisi sağlıyor. Döviz girdisi sağlayan diğer sektörlere destek veriliyor. Düzenleme ile bundan bizim de faydalanmamız sağlandı. Tepki çekmesinin nedeni fiyatların artmasının nedeni yabancıymış gibi görünüyor. Hâlbuki biz yabancıya 10 yıldır konut satıyoruz ancak fiyatlar 1 yıldır artıyor. Dolayısıyla bunun yabancıya satışla alakası olmaz. Bunun en büyük nedeni konut üretiminin son 3-4 yıldan bu yana azalıyor olmasından kaynaklanıyor.” dedi.
“Yabancıya satış belgeli emlak firmalarına açılmalı”
Düzenlemenin emlak sektörüne çok fayda sağlamayacağını belirten İstanbul Emlak Komisyoncuları Başkanı Nizamettin Aşa da “Yabancıya satış yapan biz değiliz. Bizim emlakçılarımızın yüzde 1-2’si bile değil. Bazı ajans adı altında çalışanlar ile yabancı aracılık acente şirketleri ve kaçak çalışanlar bu işi yapıyor. Biz yüzde 2 komisyonu zor alırken, onlar en az yüzde 10 komisyonla çalışıyorlar. Dolayısıyla Türkiye emlak sektörüne faydası olmayacak.” dedi.
Sektörün düzene kavuşması için önce yabancı ajans ve acentelerin piyasada çalışmasını disiplin altına almak gerektiğini belirten Aşa, “Taşınmaz Ticareti Belgesi olmayan aracılık hizmeti veremiyor. Ancak ajans adı altında bu yapılıyor.” dedi. Bu tür satışlarda mevcut olan Taşınmaz Ticareti Belgesi zorunlu hale getirilmesi gerektiğini kaydeden Aşa, “Bu alan belgeli Türk emlak firmalarına açılmalı.” dedi.
Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.