Maliye Gelirler Kontrolörleri yayın organı Vergi Sorunları Dergisi’nde yayımlanan makalede konut harcı öderken evin fiyatının üstüne KDV’nin da katılarak harç miktarının hesaplandığı ve fazla harç ödendiği belirtilerek, harcın KDV eklenmeden hesaplanması gerektiği vurgulandı. İnşaat şirketlerinden ev alanlar harcın nasıl hesaplandığını incelemek zorunda.
Konut alırken KDV'yi ekleyip fazladan tapu harcı ödüyoruz
Konut alırken Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne ödenen tapu harcının yüksek hesaplandığı belirtildi. Maliye Bakanlığı Gelirler Kontrolörleri’nin yayını Vergi Sorunları Dergisi’nde Nail Umut Avcı imzası ile yayımlanan makalede konut veya gayrimenkul alırken uygulamada faturada yazan katma değer vergisi dahil tutar üzerinden tapu harcının hesaplandığı belirtilerek “Olması gereken 07.10.1997 tarihli ve 1997/5 sayılı Harçlar Kanunu İç Genelgesince Katma Değer Vergisi’ne tabi gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu harcı hesaplamasına esas olan değere KDV’nin dahil edilmemesidir” denilerek harç tutarının KDV’siz tutar üzerinden hesaplanması gerektiğinin altı çizildi. Konut ve gayrimenkul alıp satanları uyarmak için ele alınanmakalede 6 Haziran 2008’de yayımlanan 5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması hakkında Kanun’da gayrimenkul devir ve sahip olunmasında tapu ve kadastro harcının emlak vergisi değerinden az olmamak üzere beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanacağının açıkça belirtildiği ifade edilerek bu konuda Maliye’den görüş sorulması üzerine aynı yönlü bir özelge (görüş) verildiği de belirtiliyor.
Şirketlerin sattığı konutta var
Konut veya gayrimenkul alım satımında KDV sadece şirketlerin sattığı konutlarda söz konusu oluyor. İki vatandaş (gerçek kişi) arasındaki alımsatımda KDV ödenmiyor. Son yıllarda birçok inşaat ve gayrimenkul şirketinin faaliyet göstermesiyle ve markalı konutlara ilgi artınca konut ve gayrimenkul alımsatımında KDV gündeme geliyor. Satılan konutun büyüklüğüne göre de KDV oranı değişiyor. 150 metrekare büyüklüğüne kadar olan konutlarda yüzde 1 KDV alınırken 150 metrekareden daha büyük konutlarda ise KDV oranı yüzde 18’e çıkıyor.
Markalı konutlar revaçta
Son yıllarda inşaat şirketlerinin yapıp sattığı markalı konutlara ilgi yoğun. Bu konutlar ise KDV hesaplanarak satılıyor. Son 6 yılda sadece İstanbul’da 265 bin markalı konut satışa çıkarıldı. Bu konutların ortalama değeri ise 200 bin TL’yi geçiyor. Büyüklüğüne göre yüzde 1 ya da 18 KDV hesaplanıyor.
Büyük ev alanlarda fark yüksek
Bu yüzden 150 metrekare ve üzerinde konut satın alanlarda yanlış hesaplama yüzünden fazladan ödenen harç miktarı daha yüksek boyutlara ulaşıyor. Örneğin inşaat şirketinden 150 metrekarenin üzerinde ve KDV içinde 300 bin TL’ye konut alan bir vatandaş tapu harcına KDV’li tutarı dahil ettiği için yaklaşık bin 700 TL kayba uğruyor. Alım satımda toplamda binde 38 (alım ve satım harcı) oranında ödenen tapu harcını 300 bin TL’lik fatura tutarı üzerinden hesaplayan vatandaş 11 bin 400 TL tapu harcı ödüyor. Oysa konutun KDV’siz satış tutarı olan 254 bin TL üzerinden harç ödendiğinde tutar 9 bin 652 lira yapıyor. 150 metrekarenin altında olan konutlarda ise KDV oranı yüzde 1 olduğu için hesaplanan KDV’li tutar ile KDV’siz harç tutarı arasında önemli bir fark oluşmuyor.