Konya’nın Seydişehir İlçesi’nde kurulu Türkiye’nin alüminyum üretimi yapan tek fabrikası Eti Alüminyum A.Ş, modernize edilemediği için 30 yıl önce kurulduğu teknoloji ile üretimine devam ediyor.
Edinilen bilgiye göre, 1973 yılında yurtiçindeki alüminyum ihtiyacını karşılaması için 385 bin metrekare kapalı, 11 milyon metrekare de açık alan üzerine kurulan Seydişehir Alüminyum Tesisleri, Türkiye’de bu alanda üretim yapan tek kuruluş olma özelliğini bugün de devam ettiriyor.
Yıllık üretim kapasitesi 60 bin ton olan tesisler, yılda ortalama 63 bin ton alüminyum üretiyor.
Tesislerde üretilen alüminanın (toz alüminyum) 120 bin tonu eritilerek, 43 bin ton t-ingot ve külçe, 20 bin ton da yan ürün olarak profil, sıcak ve soğuk rulo, levha, şerit ile folyo elde ediliyor. 43 bin ton t-ingot ve külçenin önemli bir kısmı iç piyasada tüketilirken, geçen yıl 4 milyon dolar karşılığında 2 bin 500 ton t-ingot İsviçre’ye ihraç edildi.
Gayrısafi milli hasılaya (GSMH) 2001 yılında 56 trilyon lira katkıda bulunan Seydişehir Alüminyum Tesisleri’nin tüm ürünlerinden sağladığı yıllık gelir, 147 trilyon lirayı buluyor.
Türkiye’nin alüminyum ihtiyacı yılda 350 bin tonu bulurken, bunun ancak 63 bin tonu Alüminyum tesisleri tarafından karşılanıyor.
Türkiye dış piyasadan yılda yaklaşık 275 bin ton alüminyum alırken, bu konudaki dışa bağımlılık teknolojinin gelişmesine paralel olarak artış gösteriyor.
Alüminyum Tesisleri Genel Müdürü İbrahim Uz, 1973 yılında faaliyete geçen tesislerin gerekli modernizasyon çalışması yapılamadığı için 30 yıl öncenin teknolojisi ile üretim yapmaya devam ettiğini söyledi.
Tesislerin modernize edilmesi halinde yıllık üretim kapasitesinin yüzde 100 artarak 120 bin tona çıkacağını belirten Uz, “Modernize için dış kredi temin edilirse 5 yıl ödemesiz 20 yıl vadeli 300 milyon dolar gerekiyor. Devletin kendi imkanları ile bu modernizasyonu yapması durumunda ise 5 yıllık çalışma süresi içinde nakit 120 milyon dolara ihtiyaç var” dedi.
Uz, 2 bin 200 işçi, 550 mühendis ve memur ile 500 taşeron işçinin çalıştığı 16 ayrı üniteden oluşan tesislerin kaynak yetersizliği nedeniyle modernize edilememesinin Türkiye’nin tek alüminyum fabrikasının üretim kalitesini düşürdüğünü ve maliyetlerde de önemli ölçüde artışa neden olduğunu kaydetti.
Geçen yıl tesislerin 28 trilyon lira kar ettiğini belirten Uz, bölgede eldeki bilgilere göre fabrikaya 75 yıl yetecek kadar alüminyum rezervi bulunduğunun bilindiğini ifade etti.
Alüminyumunun çağımızın ürünü olduğunu dile getiren Uz, hafif ve dayanıklı bir metal olması nedeniyle, otomotivden, uçak sanayisine, inşaat sektöründen uzay sanayisine kadar çok sayıda alanda kullanımı artan alüminyumun üretimini, Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltmak için mutlaka artırılması gerektiğini söyledi.
KİŞİ BAŞINA 3.5 KİLO ALÜMİNYUM DÜŞÜYOR
Alüminyum tesislerinin eskimiş teknoloji ile ürettiği yıllık 63 bin ton alüminyumun gelişen tüketime giderek azalan oranlarda cevap verebildiğini dile getiren Uz, “Türkiye’de kişi başına alüminyum tüketimi 3.5 kilo seviyesindedir. Avrupa’da bu rakama en yakın değere yılda 13 kilo ile İspanya’da rastlanır ki, Türkiye bu ülkenin yarısı kadar bir tüketime ulaşsa bile yıllık tüketiminin 700 bin ton olması gerekecektir” dedi.
700 bin tonluk bir üretimin Türkiye’de gerçekleştirilebilmesi için Seydişehir Alüminyum Tesisleri gibi 11 fabrikanın daha kurulması gerektiğini anlatan Uz, Türkiye’de alüminyuma dayalı sanayinin gelişimi ve yurtdışına bağımlılığın azalmasında Seydişehir Eti Alüminyum’a verilecek önemin belirleyici olacağını sözlerine ekledi.