2008'in son çeyreğinden itibaren Türkiye ile birlikte tüm dünyayı yerle bir eden küresel krizden en fazla etkilenen şirketlerin başında yer alan OYAK Grubu bünyesindeki Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları (Erdemir), zararlarını telafi etmeye başladığı bu günlerde çalışanlarını da unutmadı.
2009'un son çeyreğinde elde ettiği 120 milyon liralık net kâra rağmen, yılı 168.7 milyon lira zararla tamamlamasının ardından, bu yılın ilk çeyreğinde 160 milyon lirayı aşkın kâra geçen Erdemir, başarısının meyvelerini 13.157 çalışanı ile paylaşacak. Erdemir Grubu, İskenderun Demir ve Çelik (İsdemir), Erdemir Mühendislik, Erdemir Lojistik de dahil olmak üzere krizde brüt ücretlerinden yüzde 35 indirime razı olan çalışanlarına dört ay süreyle 250'şer lira destek ödemesi yapacak. Mayıs ayından itibaren yapılacak ödemelerin toplamı 12.5 milyon lirayı bulacak.
Toplam 12.5 milyon liralık destek
Küresel krizde özellikle 2008'in son çeyreğinde ciddi darbe alan Türkiye'nin demir-çelik devi Erdemir'den Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) yapılan açıklamada, söz konusu destek ödemesi kararında, çalışanların krizde gösterdikleri örnek dayanışma ve özverili çalışmanın etkili olduğu bildirildi. Çalışanlara mayıs-ağustos dönemini kapsayacak şekilde 4 ay süreyle kişi başı brüt 250 TL destek ödemesi yapılacağı kaydedilen açıklamada, ilk ödemelerin haziranda başlayacağı kaydedildi. Erdemir Grubu'nun bu şekilde yapacağı destek ödemelerinin toplamının, vergiler dahil yaklaşık 12 milyon 500 bin TL olacağı vurgulanan açıklamada, alınan bu kararda, dünyanın çok uzun dönemlerden beri ilk kez karşılaştığı son derece zor ve ağır ekonomik krizin aşılmasında Erdemir Grubu çalışanlarının Türkiye ve dünya demir çelik sektöründe göstermekte oldukları örnek dayanışmaya atıf yapılarak "Krizin zorluklarının ancak birlik, beraberlik ve karşılıklı özverili çalışma ile aşılacağına dair olan inanç vurgulanmıştır" denildi. Erdemir Grubu'nda mart sonu itibariyle 13.157 çalışan bulunuyor.
Çalışanlar düşük ücrete razı olmuştu
Küresel krizde yurtiçi ve yurtdışı siparişlerin kesilmesi, ürün fiyatlarında yaşanan yüzde 70'lik düşüş, yüksek fiyattan temin edinen hammaddeler, fiyat düşüşünden doğan stok değer düşüş karşılıkları ve döviz açık pozisyonundan kaynaklanan kur farkı giderleri Erdemir'in 2008'in son çeyreğinde 1 milyar 188 milyon lira zarar etmesine neden olmuştu. 2008 yılında 211.4 milyon lira net kâr elde eden Erdemir'in hatları Mart 2009'a gelindiğinde durma noktasına gelmişti. Durumu ‘ölüm sarmalı' olarak adlandıran Erdemir Genel Müdürü Oğuz Özgen, ilave sipariş alamazlarda Nisan 2009'da hatların duracağını duyurmuştu. Bu noktada Erdemir çalışanlarının özverili davranışları devreye girmiş ve Türk Metal Sendikası, 7 binin üzerinde işçinin brüt ücretlerinde 16 ay boyunca yüzde 35 indirimi kabul etmişti. Sendika ile Erdemir grubu arasında yapılan görüşmelerde çok sayıda işçinin işten çıkarılmasının alternatifi olması sebebiyle ücretlerin yüzde 35 oranında indirilmesi konusunda anlaşılmıştı. Erdemir'de işçi ücretlerinde yapılan yüzde 35'lik indirim, maliyetlerde 218-260 milyon TL arasında tasarruf sağlanmasına ve 1400 işçinin işini korumasına yaradı.
Tüm tasarruf tedbirlerine rağmen geçen yılın 9 aylık döneminde 288 milyon lira zarar eden Erdemir'de toparlanma 2009'un son çeyreğinde ürün fiyatlarındaki kısmi düzelme, kur farkı giderinin azalması, talepte canlanma ile birlikte başlamıştı. Şirket yılın son çeyreğinde 120 milyon lira net kâr elde etmiş ancak buna rağmen yılın tamamını 168.7 milyon zararla tamamlamıştı.
Ekonomide toparlanma sinyallerinin alındığı yılın ilk çeyreğini ise 160.4 milyon lira kârla kapatan Erdemir'in satışlarında da 2009'un aynı dönemine göre yüzde 50'ye yakın bir artış yaşandı. Yurtdışı satışlarında 2009'un ilk çeyreğine göre yüzde 62'lik daralma yaşanan Erdemir'de yurtiçi satışlardaki yüzde 129'luk artış, toplam cironun yüzde 48,4 yükselmesini sağladı. 2009'un ilk çeyreğinde 1 milyar 65 milyon lira olan toplam cirosu, 1.5 milyar liranın üzerine çıkan Erdemir'in faaliyetlerinden elde ettiği kârlılığı ise yüzde 384'lük artışla 45 milyon liradan 218 milyon liraya çıktı.