Fotoğraf: Ecvet Atık
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, nükleer santral yapma konusunda çok kararlı olduklarını belirterek, ''Ok yaydan artık fırlamıştır, enerjide arz çeşitliliğinde nükleer güç santrallerinin istisnası tabii ki olamazdı''dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile hükümetlerarası anlaşma çerçevesinde Rusya tarafından kurulan Akkuyu Nükleer Güç Santrali Elektrik Üretim A.Ş. (Proje Şirketi) tarafından ortaklaşa düzenlenen ''Akkuyu Nükleer Güç Santrali Bilgilendirme Toplantısı'' Ankara Rixos Otelinde yapıldı.
Kamu kurum ve kuruluşlarının üst düzey temsilcilerinin katıldığı toplantıda konuşan Bakan Yıldız, nükleer santral ile Türkiye'nin enerjide arz güvenliği çeşitliliği konusunda önemli bir karara imza attığını ifade etti. Yıldız, ''Enerji arz çeşitliliğinde nükleer güç santrallerinin istisnası tabii ki olamazdı. Modern bir Türkiye, dünyada söz sahibi olmaya çoktan geçmiş bir ülkenin her yönüyle modern olması gerekiyordu'' dedi.
Türkiye'nin doğalgaz ve petrol gibi birincil enerji kaynaklarının hemen hemen tamamını ithal ettiğine dikkati çeken Yıldız, toplamda enerjide dışa bağımlılık oranının da yüzde 70-72'ler seviyesinde olduğunu bildirdi. Yıldız, Türkiye'nin yılda yüzde 7-8 gibi büyüdüğü hesaba katıldığında ise her yıl ortalama 4-5 bin Megavat (MW) santrale ihtiyaç bulunduğunu, Akkuyu'da yapılacak santralin de Türkiye'nin sadece bir yıllık büyümesine karşılık gelen bir rakam olduğunu kaydetti.
Türkiye'de son 40-50 yılda 4 defa nükleer santral yapma teşebbüsünde bulunulduğunu, fakat bunların hiçbirinde şu anda gelinen aşamaya gelinemediğini kaydeden Taner Yıldız, bugünkü yapılan toplantının da ilk olduğunu söyledi.
''Tek noktaya kilitlenmemiz gerekiyor''
Nükleer santral projesinin sorunsuz ve en kısa zamanda gerçekleştirilebilmesi için kamuda ortak bir dilin tesis edilmesi ve tek noktaya kilitlenilen bir işlem yapılabilmesi gerektiğini ifade eden Bakan Yıldız, kamudan topluma kadar nükleer santral kültürünün hep beraberce öğrenileceğini bildirdi.
Nükleer santralin baz yük denilen bir tabana oturtulduğunu, üzerine devreye girip çıkan yenilenebilir enerji kaynaklarının oturtulacağını söyleyen Enerji Bakanı, ''Nükleer santralle alakalı oluşturulacak kamuoyu, aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarıyla oluşturulacak kamuoyu ile birbirine paraleldir'' diye konuştu.
Prestij projesi
Türkiye ile Rusya'nın tarihinde farklı işbirlikleri yapıldığını, fakat hiçbir zaman bu kadar blok ve büyük bir işin doğrudan yatırım olarak gerçekleşmediğini dile getiren Yıldız, söz konusu projenin aynı zamanda bir prestij projesi haline geldiğini ve enerji projesi olma dışında stratejik işbirliğini destekleyen en önemli moderatör proje haline geleceğini söyledi.
Nükleer santral yakıtı ithal edilse bile doğalgazdan daha ucuza geleceğini ifade eden Enerji Bakanı Yıldız, bu nedenle nükleer santralin ithalat bağımlılığını da düşüreceğini kaydetti. Yıldız, ''Bizim yalnızca tek nükleer santralle yetinmeyeceğimizin tekrar altını çizmek isterim. İkinci ve hatta üçüncü santrallerin de 2023 yılında işletmede olduğu bir Türkiye göreceğiz inşallah. İster yukarıdan aşağı, ister sağdan sola ne tarafa bakarsak bakalım Türkiye'nin gelişen yüzünde nükleer santrali göreceğiz'' dedi.
Nükleer santralde hangi teknolojinin kullanıldığı konusunda kendisine sorular geldiğini belirten Taner Yıldız, ''ucuz olsun, en kötüsünü yapalım'' gibi lükslerinin bulunmadığını kaydetti. Artık 40 yıl önce yapılan santrallerin modellerinin çok gerilerde kaldığını, sınırın 16, 60 kilometre mesafelerinde bulunan eski santrallerin de artık ömrünü tamamlamak üzere olduğunu ifade eden Yıldız, Türkiye'nin nükleer santralde mutlaka son teknolojiyi uygulayacağını bildirdi.
Bu çerçevede 3. nesil ve uygulaması olan santrallerin Türkiye'ye kazandırılacağını dile getiren Yıldız, şöyle konuştu:
''Bu proje ile beraber Türkiye, nükleer santral ailesinin 30 civarındaki üyesinden biri olacaktır. Yarım asırdır gerçekleştirilemeyen bir proje için teşebbüse geçtik, ama biz bunu becerebilir miyiz? Yaklaşık 9 yıldan beri idaresine tekrar irade koyan hükümetlerimizin bu konudaki kararlılığı nettir. Ok yaydan artık fırlamıştır. Yatırımın bu kadar büyük olduğu ikinci bir iş şu ana kadar gerçekleşmemiştir. Eğer siyasi istikrar sürdürülemez bir halde olsaydı, ne uluslararası sermaye ne de bu tip hükümetler arası anlaşmaların uygulanması pek olmazdı. Bu proje sadece bugünün değil yaklaşık 100 yıllık bir projedir. Lisanslaması, inşaatı ve işletme süresi itibariyle baktığımızda 75-80 yıllık bir süreçten bahsediyoruz. Bizim çocuklarımız, torunlarımız bu santralin işletildiğini görmüş olacaklar.''
Rusya'nın nükleer güç santrali konusunda önemli bir deneyimi bulunduğunu dile getiren Taner Yıldız, projenin çevre açısından savunmaya ihtiyacı bulunmadığının da hep beraber görüleceğini söyledi.
Nükleer santral yapımı konusunda Rusya ile çok farklı bir modeli ortaya koyduklarını da söyleyen Yıldız, bu konuda yetki ve sorumluluğun hep beraberce aynı masada toplandığı bir yapının kurulması gerektiğini kaydetti. Yıldız, ''Yetki sizde, sorumluluk başkasında. Bu olmazdı'' dedi.
Nükleer santralin yalnızca enerji arzına katkısı olmayacağını, yerli sanayinin gelişmesine de büyük katkı yapacağını ifade eden Bakan Taner Yıldız, bir nükleer santralde 500 binden fazla parça adedi bulunduğunu, bunun da sanayide sınıf atlamayı gerektireceğini söyledi.