1 Ocak 2022 tarihinden itibaren EPDK tarafından onaylanarak yürürlüğe giren elektrik tarifelerine göre; 5 kWh/gün ve altında tüketim için mesken abonelerine yüzde 50; 5 kWh/gün üstü tüketim için de yüzde 125 zam yapıldı. Aralık 2021’de aylık elektrik tüketimi 230 kWh olan 4 kişilik bir ailenin ödediği fatura toplamı 210.58 TL iken, Ocak 2022 itibarıyla aylık faturası yüzde 76 artarak 370.80TL’ye çıkacak.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“EPDK tarafından onaylanarak uygulamaya giren elektrik tarifelerinde, meskenler için kademeli tarife belirlenmiştir. Bu kapsamda mesken tarifeleri, tüketimin gerçekleştiği zaman dilimi içindeki gün sayısı dikkate alınmak üzere günlük 5 kWh’lik tüketim baz alınarak iki kademe olarak fiyatlandırılmıştır.
EPDK’nın resmi sitesinde yer alan ve bu yıl ilk kez uygulanacak kademeli elektrik tarifelerine göre, meskenlerde alçak gerilim (AG) tek zamanlı abone grubu tarife faturaya esas günlük ortalama 5 kWh (150 kWh/ay) tüketim miktarı altındaki elektrik birim fiyatlarına yüzde 50; günlük ortalama 5 kWh tüketim miktarı üstündeki elektrik birim fiyatlarına ise yüzde 125 zam yapılmıştır. Elektrik fiyatları sanayi (AG) ve ticarethane (AG) abonelerinde yüzde 125, tarımsal sulamada yüzde 91.98 zamlanmıştır.
Fahiş oranlardaki zam, iktidarın tasarruf, verimlilik ve dar gelirli vatandaşlara yönelik iyileştirme iddialarının tamamen göstermelik olduğunu ortaya koymuştur.
İlk defa uygulanacak olan kademeli sistemde üst sınır olarak belirlenen 5 kWh/gün (150 kWh/ay) tüketimler, zaten devletten yardım alan EPDK tarafından en düşük gelir grubu olarak kabul edilmekte iken yüzde 50 zam yapmaktan kaçınılmamıştır. EMO’nun hesaplarına göre Türkiye’de 4 kişilik bir hanenin aylık asgari elektrik tüketimi 230 kWh olarak hesaplanmıştır. Bu da; vatandaşların yaşadığı ödeme güçlüğünün hiçbir şekilde dikkate alınmadığını göstermektedir.
Aralık 2021’de aylık elektrik tüketimi 230 kWh olan 4 kişilik bir ailenin toplam ödediği fatura toplamı 210.58 TL iken Ocak 2022 itibarıyla aylık faturası yüzde 76 artarak 370.80 TL’ye çıkacaktır.
Faturalardan kaldırılan Enerji Fonu ve TRT payı ise yapılan artışların yanında ‘devede kulak’ denilecek kadar küçük kalemlerdir. Dolayısıyla, fatura üzerindeki vergi yükünün azaltılması için KDV yüzde 18’den, yüzde 1’e çekilmeli, ayrıca ilk kademe sınırı 150 kWh’ten 230 kWh’e yükseltilmelidir.
Enerjide özelleştirme ve serbestleştirme politikaları ile iddia edildiği gibi ucuz, kaliteli ve kesintisiz elektriğe ulaşım mümkün olmamış Türkiye pahalı bir karanlığa mahkûm edilmiştir. Kışın ortasında vatandaşlar soğuk ve yokluk arasında seçim yapmaya zorlanmaktadır. İthal kaynaklara bağımlılık yüksek seviyelerde seyretmekte, enerji tasarrufu ve verimlilik politikaları sadece söylemde kalmakta, yaşama geçirilememektedir. Yaz saati gibi çocukların, çalışanların karanlıkta yollara düşmesine neden olan ve daha fazla elektrik harcanmasına yol açan uygulamalarda ısrar edilirken, güya yapılan tasarruf ile ilgili bilimsel, ciddi hiçbir veri ortaya konulamamaktadır.
Yapılan zamlar toplumsal yaşamın her alanını etkileyerek, mal ve hizmet üreten tüm sektörlere de yansıyacaktır. Elektrik enerjisinin temel girdi olduğu tüm alanlarda kaçınılmaz fiyat artışları gündeme gelecek ve enflasyon daha da yükselecektir. Döviz kurundaki artış bahanesinin ardında süreklilik kazanan zamlar nedeniyle şirketler kasalarını doldururken, halkımız günden güne yoksullaşmaktadır.
Enerjinin herkes için erişilebilir ve makul fiyatlı olabilmesi için siyasi-ticari kaygılardan uzak kamu eliyle yönetilmesi zorunluluktur. Enerjide, üretimden tüketime kadar tüm süreç kamu yararı esasına göre yeniden planlanmalı, özelleştirilen kurumlar tekrar kamulaştırılmalı, enerji tasarrufu ve verimlilik ilkesi ile yenilenebilir enerji kaynaklarını önceleyen politikalar yürürlüğe konulmalıdır.”
(Fotoğraf: AA)