DASK idarecisi Eureko Sigorta Genel Müdürü Okan Utkueri, deprem gibi çok ciddi bir tehlike olmadan da yıkılmaları muhtemel olan konutların sigorta tekniği açısından teminat altına alınmasının mümkün olmadığını söylüyor.
"Kamuoyunda şöyle bir yanlış kanı var: Deprem olacak, evim tamamen yıkılacak. Oysa biz, bugüne kadar depremlerde 10 bin konut sahibine hasar ödedik ama bunların hepsi de kısmi hasar." Bu sözler, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) idarecisi Eureko Sigorta Genel Müdürü Okan Utkueri'ne ait.
Geçenlerde Okan Utkueri ile Elazığ depremi üzerine sohbet ettik. Utkueri, hasar tespit çalışmalarının hızla tamamlandığını ve DASK olarak ödemelere de başlandığını söylüyor. Genel sigortalılık oranının düşük ve depremin ağırlıklı zarar verdiği bölgenin de köy alanı olması nedeniyle toplam 220 konuttan hasar ihbarı yapılmış. Okan Utkueri, depremin büyük deprem skalasına girmediğini ifade ederek "Maalesef bölgedeki bina kalitesinin düşük olması nedeniyle ciddi can kaybı oldu ve özellikle de kerpiç dediğimiz yapı tarzı konutlarda maddi hasarlar oluştu" diyor.
Hasarların çoğu kısmi
Okan Utkueri'den öğrendiğime göre gelen hasar ihbarlarının hemen hemen hepsi, kısmi hasar. Utkueri, bu konuda kamuoyunda yanlış olan bir kanıyı da düzeltiyor:
"Halk arasındaki yaygın kanı, deprem olacağı, bu depremde konutların tamamen yıkılacağı ve sigortalıların tüm hasarı alacağı. Oysa 2000 yılından bu yana irili ufaklı depremlerde hasar gören 10 bin konuta tazminat ödedik. Bunların da hepsi kısmi hasardı. Yani, binada oturulmaya devam ediliyor ama konutlarda ufak tefek çatlaklar ve onarılması gereken zararlar oluşuyor. Bunları biz DASK olarak ödüyoruz. Sigortalılar da bizden aldıkları tazminat ile ufak çatlakları onarıp, hayatlarına devam ediyorlar."
Yapı kısıtlamamız yok
Sohbetimiz sırasında, Elazığ depremi sonrası zorunlu deprem sigortasına yönelik, kerpiç evlerin sigorta kapsamı içinde olmadığı eleştirilerini de soruyorum...
"Bu yanlış kanıyı da düzeltmekte fayda var" diyerek başlıyor anlatmaya Okan Utkueri ve kerpiç evlerin sigortalanmadığını söylemenin yanlış olduğuna dikkat çekiyor. Zorunlu deprem sigortası kapsamı içine üç tip yapı tarzının girdiğine değinen Okan Utkueri, "Birincisi betonarme yapılar. İkincisi kâgir yapılar. Üçüncüsü de diğer dediğimiz, ahşap ve kerpiç konutlar. Dolayısıyla bizim yapı tarzı ile ilgili bir kısıtlamamız yok. Buradaki temel sorun, köylerdeki konutların kapsam dışında olması. Tüm yapı tarzlarındaki konutlar belediye sınırları içinde olmak kaydıyla zorunlu deprem sigortasının kapsamı içindedir" şeklinde konuşuyor.
Her risk sigortalanır
Bu aşamada Okan Utkueri, ilginç bir tespitte de bulunuyor. Utkueri'ne göre, her türlü riski sigorta kapsamına almak mümkün. Tabii, primi ödendiği müddetçe. Riskin beklenmedik ve ölçülebilir bir risk olması da önemli. Okan Utkueri, bunun ahşap ev için de kerpiç ev için de geçerliği olduğunu belirtiyor ve ardından da ekliyor:
"Ama Elazığ'da öyle evler gürdük ki, deprem olmasa dahi ayakta kalmaları bir mucize. Dolayısıyla deprem gibi çok ciddi bir tehlike olmadan da yıkılmaları muhtemel olan konutların sigorta tekniği açısından teminat altına alınması mümkün değil. Çünkü oradaki risk beklenmedik olmaktan çıkıyor artık. Şöyle bir yanlış kanıyı da düzeltelim. Köylerdeki konutlar sigorta yapılamaz diye bir şey yok. Sadece köylerdeki konutlar, zorunlu deprem sigortası kapsamına girmiyor. Ama sigorta yapılmak isteniyorsa, sigorta şirketine başvurup sigorta yaptırabilirler. Tabii, burada da şirketlerin risk kabul politikaları çerçevesinde poliçe yapıp yapmama serbestliği var."
Elazığ'dan 220 hasar ihbarı
"Elazığ depreminde, DASK olarak toplam ne kadar hasar ödeyeceksiniz" diye de soruyorum...
Okan Utkueri, bugüne kadar toplam 220 konuttan hasar ihbarı geldiğini belirtiyor. Ardından da bu hasarların çok küçük rakamlar olduğunu ekliyor. Bugüne kadarki depremlerde genelde kısmi hasar ödendiği için, toplam hasar tutarının çok küçük olduğuna dikkat çekiyor. Utkueri, henüz hasar tespit çalışmalarının bitmediğini de kaydederek, yaşanılan ilk panik nedeniyle poliçesinin varlığından haberdar olmayanlardan yeni yeni ihbar geldiğini, dolayısıyla da hasar rakamı için henüz net bir şey söylemenin mümkün olmadığını sözlerine ekliyor.
Köylerdeki konutlar da sigorta
DASK idarecisi Eureko Sigorta Genel Müdürü Okan Utkueri, 2000 yılında yürürlüğe giren zorunlu deprem sigortası uygulamasının belirli kapsamlar dahilinde konutları sigortaladığını belirterek şunları söylüyor:
"Deprem sigortası, sigorta kapsamı içine giren konutlara teminat vermek üzere kurulmuş bir sistem. Bu kapsam içindeki konutlar deprem güvencelerini DASK'tan almak durumundalar. Tüm sigorta şirketleri de bunun satışını üstleniyor. Kapsam dışındaki konutlar ise sigorta şirketlerine başvurarak isterlerse sigorta yaptırabilirler. Örneğin, mesken dışındaki ticari kurumlar, köy alanlarındaki konutlar, sanayi tesisleri ve işyerleri zorunlu deprem sigortasına tabi değiller. Ama sigorta yaptıramaz da değiller. Şirketlere başvurarak, deprem risklerini sigortalatabilirler."