Yılın ilk cari açık verisi 4 milyar 877 milyon dolar ile 5,1 milyar dolar piyasa beklentisinin altında gerçekleşirken; yıllıklandırılmış bazda cari açık 65 milyar dolardan 64 milyar dolara geriledi. Ekonomistler, cari açıkta Ocak ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre gerilemesi ile hizmetler ve yatırım geliri dengesinin ise geçen yıla göre daha iyi düzeylerde gerçekleşmesinin etkili olduğunu belirtiyor. Altın ithalatının Ocak ayının ardından Şubat ayında da gerilemesinin cari açığın seyri açısından olumlu olduğunu belirten ekonomistler, para politikasındaki son sıkılaştırma ve makro ihtiyati tedbirlerin etkisiyle cari açıkta risklerin aşağı yönlü olduğunu ifade ediyor.
"Cari açığın yıl sonunda GSYİH oranına göre yüzde 5'e doğru iyileşmesini öngörmekteyiz"
Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz konuya ilişkin değerlendirmesinde, cari açığın daralmaya başlamasını şubat ve mart verilerinde daha iyi görme şanslarının olacağını belirterek, bu verilerin de nisan ve mayıs aylarında açıklanacağı göz önüne alındığında, ülke ekonomisinin dış dengesindeki iyileşmeyi somut verilerde görmek için bir miktar sabırlı olunması gerekebileceğini söyledi.
Bugün ocak ayına ilişkin açıklanan verinin piyasa beklentilerinden iyi olmasının 2014 yılında ülke ekonomisinin dış dengesindeki olumlu beklentilere yönelik bir işaret olarak düşünülebileceğini ifade eden Yılmaz, şunları aktardı:
"Dikkat edilmesi gereken tarafı ise iç talep koşullarındaki planlı yavaşlamanın da bir yansıması. İç talep bağlantılı cari açığın önemli bir sebebi kredi büyümesinde bu sene yüzde 15 referans değerin disiplinli bir şekilde uygulanacağını da düşünürsek cari açığın yıl sonunda GSYH oranına göre yüzde 5'e doğru iyileşmesini öngörmekteyiz. Bu da nominal olarak 48 milyar dolar civarında bir açık anlamına gelmekte. Zor olan ise bu sene iç talebi kısarken küresel koşullara da bağlı olan dış talebi canlı tutabilmek ve ülke ekonomisini 2012 yılında tecrübe edildiği üzere stop ettirmeden uzun dönem istikrar dinamiklerine hizalayarak seyrini sürdürebilmek."
"Altın ithalatının yavaşlayacağı varsayımı altında, 2014 yılı için cari açık tahminimiz 49,5 milyar dolar"
Odeabank Ekonomik Araştırmalar Müdürü İnanç Sözer ise Ocak ayında cari işlemler açığının 5,3 milyar dolarlık ortalama piyasa beklentilerinin altında 5 milyar dolarlık tahminlerine yakın seviyede 4,9 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirterek, böylece 12 aylık cari işlemler açığının 65 milyar dolardan ocak ayı itibarıyla 64,1 milyar dolara gerilediğini ifade etti.
Ocak ayında mal ve hizmet ihracatının yıllık bazda yüzde 8,9 artarken, mal ve hizmet ithalatının yüzde 2,1 yükseldiğini aktaran Sözer, gelecek dönemde altın ithalatı ve petrol fiyatlarının seyrinin dış ticaret açığında riskleri canlı tutsa da, para politikasındaki son sıkılaştırma ve makro ihtiyati tedbirlerin etkisi ile aşağı yönlü risklerin arttığını belirtti. Sözer, altın ithalatının yavaşlayacağı varsayımı altında, 2014 yılı için cari açık tahminlerinin 53 milyar dolarlık piyasa beklentisinin altında 49,5 milyar dolar (milli gelire oran olarak yüzde 6) iken, süregelen belirsizlikler nedeniyle risklerin aşağı yönlü olduğunu düşündüklerini ifade etti.
"TCMB'nin rezervlerinin cari açığın finansmanına 5,8 milyar dolar ile yüksek miktarda katkıda bulunduğunu gözlemliyoruz"
Finansinvest Başekonomisti Burak Kanlı da cari açığın 4,9 milyar dolar olan kendi beklentilerin sınırlı miktar altında geldiğini belirterek, ocak ayındaki olumlu ihracat performansına karşın ithalat talebinin güçlü kalmaya devam ettiğini kaydetti.
Bunun sonucunda geçen yıl ocak ayında 5,8 milyar dolar seviyesinde olan cari açıkta sadece sınırlı bir iyileşme gözlemlediklerini aktaran Kanlı, cari açıktaki iyileşme sürecinin bundan sonra da devam etmesini ve özellikle nisan ayıyla birlikte altın ticareti kaynaklı olarak belirginleşmesini öngörebildiklerini söyledi. Kanlı, finansman tarafında finansal piyasalardan ve mevduattan çıkışın olduğunu gözlemlediklerini kaydederek, diğer taraftan bankaların ocak ayında net dış borç ödeyicisi iken banka dışı kuruluşların ocak ayında da nette yurt dışından borçlanmaya devam ettiklerini ifade etti.
TCMB'nin rezervlerinin cari açığın finansmanına 5,8 milyar dolar ile yüksek miktarda katkıda bulunduğunu belirten Kanlı, "Son olarak, finansal piyasalardaki gerilimin arttığı dönemlerde ortaya çıkan kayıt dışı sermaye girişleri, net hata noksan kaleminden cari açığın finansmanına katkıda bulunmaya devam ediyor" dedi.
"Cari açığı düşürmenin en öncelikli konumuz olmak zorunda olduğunu düşünüyoruz"
Marbaş Menkul Değerler Araştırma Müdürü Üzeyir Doğan ise kurdaki artışın ithalat ve ihracat rakamlarına yansımasının ardından bugün de cari işlemler dengesine yansımasını gördüklerini belirterek, beklentilerin cari açığın sene içerisinde düşüş eğiliminin devam etmesi yönünde olduğunu söyledi.
Kendi tahminlerinde düşük büyüme ve kur etkisiyle cari açığın 2014 yılında hedef olan 55 milyar doların da altına inerek 50 milyar dolar civarında bir rakam oluşması yönünde olduğunu aktaran Doğan, "Fed politikaların genişleme hızını yavaşlatıp, durdurma ve hatta daraltma yönünde seyredeceği önümüzdeki dönemde cari açık rakamı en kritik veri konumunda. Bu nedenle biz sermayeye ulaşmanın zorlaşacağı bu dönemde cari açığı düşürmenin en öncelikli konumuz olmak zorunda olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.