Hollanda Mimarlık Enstitüsü (NAI), Uluslararası Rotterdam Mimarlık Bienali – Making City (2012), SALT, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Urban 4 işbirliği ile İstanbul’da 13 Haziran tarihinde ikinci Gezici Çalıştaylar (Debates On Tour) programı organize ediliyor.
Programın amacı ekolojik şehircilik anlayışı üzerinden ilerleyen farklı tasarım, uygulama ve yerel yönetim yaklaşımlarının Hollanda – Ranstad ve İstanbul üzerinden örneklendirildiği bir tartışma platformu yaratmak. Her iki bölgede konu üzerine çalışmalar yapmış uzmanların bir araya geleceği etkinliğe çeşitli uzmanlık alanlarından katılımcılar ve öğrenciler davetli.
Küratörler: Asu Aksoy (IABR), Chris Luth (NAI), Ceren Sezer (Urban4)
Çalıştay, büyüme ve gelişme rotasına girmiş kentlerin çevrelerinde yer alan tarım alanları üzerinde büyük baskı oluşturarak tarım ekonomisi ve arazi yapısını hızlı bir dönüşüm sürecine zorladığı olgusundan yola çıkıyor. Genelde su havzaları ve ormanlık alanlara bitişik olan bu tür verimli araziler ve tarım arazilerinde meydana gelen değişim tüm ekolojik sistemi olumsuz yönde etkiliyor. Planlama ve yönlendirme kurum ve mekanizmalarının hızla gelişen kentleşme sürecini denetleyemediği durumlarda kent-dışı çevre üzerindeki baskılar daha da büyük. Kentsel büyüme kontrolsüz bir yayılma şeklinde ilerlediğinde bu süreç, emisyonların etkisini arttırıyor ve ekolojik denge büyük bir bedel ödüyor. Bildiğimiz üzere kentlerin ekolojik etkisi geniş kapsamlı bir başlık olan kentsel emisyonlar başlığı altında inceleniyor. Karbon dönüşümüne etki eden iki ana kategori bulunuyor: aerosol emisyonları, sera gazı emisyonları ve katı atıklar; toprak kullanımına dair değişiklikler. BM Habitat’a göre “kentleşme toprağın kullanımını değiştiren bir süreçtir. Geçirimsiz yüzeyler yaratarak, sulak alanları doldurarak ve ekosistemi parçalayarak karbon dönüşümünde orantısız etkiye neden olmaktadır”. Kentler geliştikçe CO2 emisyonlarını emme potansiyeline sahip arazileri gasp ederek kentin ekolojik dengesini ayakta tutan tarım arazileri, su havzaları ve ormanlar üzerinde baskı oluşturuyor.
Bu çalıştayda mega kentsel büyüme koşulları altında ekolojik sürdürülebilirliği sağlama konusu ele alınacak. Bilindiği gibi dünya nüfusunun çoğunluğu artık kentlerde yaşamaya başladı ve kentsel yaşam formları İstanbul gibi mega kentler şeklini alabileceği gibi, Randstad örneğinde olduğu gibi bir çok kentin birbirine yaklaşarak bir kentsel bölge rejimleri oluşturduğu yoğunlaşmalar olabilecek. Çalıştay kapsamında cevap aranılacak soru yenilikçi tasarım ve yönetişim stratejileri ve pratikleri sayesinde kentlerin ekolojik olarak kabul edilebilir büyüme sağlayarak emisyonların azaltılmasına katkı sağlayıp sağlayamayacağı olacak. Bu konuları İstanbul ve Randstad örnekleriyle ele alınacak.
Program (Taslak)
13:30 - 13:45 / Hollanda Mimarlık Enstitüsü’nün Açılış Konuşması
Küratörler: Chris Luth (NAI), Asu Aksoy (IABR, İstanbul Bilgi Üniversitesi) ve Ceren Sezer (Urban4, TU Delft)
13:45 - 14:10 / İstanbul’un Büyümesi ve Ekolojik Dengeleri
Konuşmacı: Özdemir Sönmez (Planlama Koordinatörü, Istanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi)
14:10 - 14:35 / Büyüyen İstanbul’da Ekolojik Problematik ve Planlama Yaklaşımları
Konuşmacı: Uğur İnan (Şehir Planlama Müdürü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi)
14:35 - 15:00 / Hollanda’nın Yeşil Kalbi (The Green Heart) ve Ekolojik Mesele
Konuşmacı: Arjen van der Burg (Şehir Plancısı, Hollanda Çevre Bakanlığı Kıdemli Strateji Uzmanı)
15:00 - 15:30 / Tartışma - Değerlendirme
Moderatör Zeynep Enlil (Öğretim Üyesi, Yıldız Teknik Üniversitesi / Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü)
15:30 - 15:45 / Kahve Arası
15:45 - 16:10 / Kentsel Tarım ve Ekolojik Sürdürülebilirlik: Arnavutköy
Konuşmacı: Cem Çelik (Mimar, Şehir Plancısı, Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi)
16:10 - 16:35 / Ekolojik Kentleşme için Tasarım Stratejileri: Hollanda’dan Örnekler
Konuşmacı: Dirk Sijmons (Peyzaj Mimarı / H+S+N Peyzaj Mimarlık Ofisi, TU Delft Peyzaj Mimarlığı Bölümü hocası)
16:35 - 17:05 / Tartışma - Değerlendirme II
Moderatör Gülnur Kadayıfçı (Şehir Plancısı Yüksek Mimar, Arnavutköy Belediyesi Projeler Dairesi Müdürü)
17:05 - 17:20 / Kahve Arası
17:20 - 17:45 / Kentsel Tarım için Stratejiler, Yaklaşımlar, Oluşumlar: Hollanda’dan Örnekler
Konuşmacı: Bart Pijnenburg (Tarım/Kent ilişkisi uzmanı, Mensenland)
17:45 - 18:10 / İstanbul’da Kentsel Tarım için Değerlendirme
Konuşmacı: - Barış Gençer Baykan (Bahçeşehir Üniversitesi / Ekonomik ve Toplumsal Araştırma Merkezi)
18:10 - 19:00 / Tartışma - Değerlendirme III
Moderatör: Ömer Madra (Yapımcı, Açık Radyo)
19:00 - 20:30 / Belgesel Gösterimi: Requiem for Detroit - Program sonu