Kamu İhale Kurumu (KİK) Başkanı Hasan Gül, Kamu İhale Kanunu’nda yapılan son değişiklikle kamunun mal ve hizmet alımlarında elektronik ihalenin yasal altyapısının kurulduğunu belirterek, e-ihale sisteminin işlemeye başlamasıyla kamunun yılda 5 milyar YTL tasarruf sağlayabileceğini söyledi.
KİK Başkanı Hasan Gül, Kamu İhale Kanunu’nda geçtiğimiz günlerde yapılan değişiklikler hakkında bilgi vermek üzere ekonomi muhabirleriyle sohbet toplantısı düzenledi. Yasa değişikliğiyle kamu ihaleleriyle ilgili şikâyet sürecinin 122 günden 50 güne kadar indirildiğini, başvuru hakkının kötüye kullanılmasının önlenmesi için 301 YTL olan itirazen başvuru bedelinin artırılarak ihalenin tür ve tutarına göre 1000 ile 4000 YTL arasında kademeli olarak yeniden tespit edildiğini kaydeden Gül, gerek görülmesi durumunda Bakanlar Kurulu kararıyla başvuru bedelinin dört katına kadar da teminat alınabileceğini, başvuru sahibi şikâyetinde haklı bulunursa teminatının iade edileceğini bildirdi.
Yılda 200 bin ihale
İhalelere katılımı ve rekabeti artırmanın, bu alandaki kamuoyu denetimini en üst seviyeye çıkarmanın ve bu suretle usulsüzlük ve yolsuzlukların önüne geçilebilmesinin ön şartının ihalelerde saydamlığın sağlanması olduğunu ifade eden Gül, saydamlığı sağlamanın en etkili yolunun da ihale ilanlarının ve sonuçlarının kamuoyuna açık olması olduğunu vurguladı. Gül bu amaçla, bundan böyle tutarına bakılmaksızın, Kamu İhale Kanunu’na tabi olarak yapılan tüm ihalelerle ilgili bilgilerin, ihalelerin kimin üzerinde kaldığına ilişkin sonuçların internet sitesinde yayımlanacağını söyledi. Türkiye’de kamu tarafından yılda 200 bin dolayında mal ve hizmet alımı ihalesi yapıldığını, yapılan bu düzenlemeyle söz konusu ihalelerin 150 bininin kamuoyuna açık bir şekilde yayınlanacağını ifade eden Gül, bunun dünyada bir ilk olduğunu kaydetti. Hasan Gül, yasa değişikliğiyle kurulması öngörülen Elektronik Kamu Alımları Platformu hakkında da bilgi verdi. Bu sistem sayesinde kamunun mal ve hizmet alım ihaleleri aşama aşama elektronik ortama taşınacak. Güney Kore’de kamunun tüm mal ve hizmet alım ihalelerinin elektronik ortama taşındığını ve böylece kamu harcamalarında yüzde 10 dolayında tasarruf sağlandığını belirten Gül, 2008 yılında 85 milyar YTL olan kamu ihalelerinin gelecek yıl 100 milyara ulaşacağını, elektronik ihale ile yüzde 5 tasarruf sağlanması halinde yıllık 5 milyar YTL’nin tasarruf edilmiş olacağını söyledi.
Süreler kısalacak
Elektronik Kamu Alımları Platformu’nun kurulmasıyla ihale dokümanlarının
hazırlanması, tekliflerin hazırlanıp sonuçlandırılması tamamen e-ihale ile
yapılacak. Bu yöntemle ihale dosyalarını hazırlama süreci kısalacak, zaman ve
emekten tasarruf sağlanacak. Rekabet artacağı için kamu daha ucuza mal ve hizmet
alabilecek. E-ihale ile birlikte ‘dinamik alım’ ve ‘elektronik eksiltme’
yöntemiyle de mal ve hizmet alınabilecek. Hasan Gül, kamu alımlarında en yüksek
tasarrufun elektronik eksiltme yöntemiyle gerçekleştirilebileceğini belirterek,
sistemi şöyle anlattı:
“İhaleyi yapan kamu idaresi verilen teklifleri yeterli
görmezse, katılımcılardan tekliflerinde indirime gitmelerini isteyebilecek.
İhaleyi yapan idare, verilen tekliflerin ne olduğunu sistem üzerinde görebilecek
ama o teklifi hangi firmanın verdiğini bilemeyecek. Bütün bu işlemleri bürosunda
oturarak yapabilecek.”
Yolsuzlukların peşinden
Kamu İhale Kanunu’nda yapmaya çalıştıkları değişikliklerin temel anlayışının
“israf ve yolsuzluğu önlemek” olduğunu belirten Gül, bu noktada hangi yöntemin
izleneceğinin tartışma konusu olduğunu söyledi.
Gül, “Bu israf ve
yolsuzlukların peşinden koşarak mı önlemek lazım, yoksa bu israf ve yolsuzluklar
hiç ortaya çıkmayacak bir takım mekanizmalar kurarak mı önlemek daha doğru olur,
bunun yöntemi tartışmalı” dedi.
Gül, artık Hatay’daki Ali Dibo benzeri
haberler üzerine harekete geçerek denetim yapmayacaklarını belirterek, “KİK
yanlış bir şekilde, eskiden beri bir denetim birimi gibi algılanmış. KİK denetim
birimi değil, şikâyetleri inceleyen, ihtilafları çözen bir birim” dedi.
Gül, yapılan bu değişikliklerin artık ihalelerde yolsuzlukların incelenmeyeceği, soruşturulmayacağı anlamına gelmediğini, gerek iç denetçi ve müfettişlerin, gerekse savcıların zaten bu görevi yürüttüklerini söyledi. KİK’in olay mahaline gidemediğini, kimseye bir şey soramadığını, disiplin soruşturması isteyemediğini anlatan Gül, eğer bu görev KİK’e verilecekse ilave yetkiyle donatılması ve eleman takviyesi yapılması gerektiğini dile getirdi.
Gül, KİK’in yolsuzluğu, yolsuzlukların peşinden koşarak önleme misyonu bulunmadığını, yolsuzlukların oluşmamasını sağlamayı hedeflediğini kaydetti. Gül, “Yoksa yolsuzlukların peşinden koşarak çözülmez. Türkiye’de 200 bin ihale yapılıyor yılda, kurum bunların kaç tanesinin peşinden koşabilir” dedi.