Dünya Mirası Listesi’nden çıkarılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan Süleymaniye Camii’nin 10 yıl süren koruma imar planı hazırlıkları tamamlandı. 1995 yılında Sit alanı edilen cami, bu süre zarfında gözle görülür derecede bakımsız kaldı.
Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan ve 1985 yılında ‘Dünya Mirası Listesi’ne alınan Süleymaniye Camii, çöküntü durumundan kurtulacak. 1995 yılında tarihi ve kültürel öneminden dolayı sit alanı ilan edilen ve koruma imar planları 6 ay yerine, ancak 10 yılda hazırlanan bölge, Kültür Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul Valiliği ve İl Özel İdare, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından yeniden düzenlenecek. Planların, belediyenin hazırlık safhası, kurulların planı incelemesi ve değişikliklerin güncelleşmesi nedeniyle 10 yılda tamamlandığını dile getiren İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonu üyesi Ulvi Günpınar, bu uzun zaman diliminde eski ve tescilli eserlerin de çürümeye yüz tuttuğunu belirtti. Bilindiği gibi UNESCO, Süleymaniye’deki tarihi eserlere sahip çıkılmadığı için ‘Dünya Mirası Listesi’nden çıkarmakla tehdit etmişti.
Hazırlanan plana göre, tarihi yarımada, Beyoğlu, Üsküdar ve Boğaz’a sahili olan yerler plan ve program dahilinde düzenlenecek. Ancak belirtilen alanların hiçbirinin şu anda planı yok. Oluşturulacak planlar, Büyükşehir Belediye Meclisi’nde görüşülüp yürürlüğe girdikten sonra kentsel tasarım projeleri hazırlanacak. Bölgelerdeki, boş arsalar, yıkılmış, beton, ahşap binalar aslına uygun hale getirilecek ve alanlara uygun fonksiyon verilecek. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, projeleri yapması için mimarlardan, üniversite hocalarından oluşan ‘Müze Kent’ adında bir birim kurdu. “Projeleri yaptırmaya kalksak 1,5 katrilyon gibi bir para çıkıyor. Bu parayı kimse veremez. 4-5 yıl önce belediye Süleymaniye’nin kentsel tasarım projesini ihale etmiş, hâlâ gelmedi. Parayı vermek işi çözmüyor.” diyen İmar Komisyonu üyesi Günpınar, restorasyonu, kentsel tasarımı bilen mimarları, üniversite hocalarını ve İstanbul’u iyi bilenleri topladıklarını ve projeleri burada yapacaklarını söyledi. Kentsel tasarım projesinin 3 ay içinde bitirileceğini, sonra da mülkiyet problemlerini çözeceklerini kaydeden Günpınar, yeni çıkan kanunlar sayesinde mülkiyet probleminin de aşılacağını vurguladı. Eskiden tarihi eser kabul edilen yapılar, mülk sahibinin izni olmadan kamulaştırılamıyordu. Süleymaniye’nin eskiden konut alanı olduğunu ve aslına uygun yapılacağını ifade eden Günpınar, otopark haline getirilen alanların, kayıp eserlerin belirlendiğini söyledi. Bölgede bin 500’ü aşkın kayıp eser bulunuyor. “Eski hali camiyse cami, çeşmeyse çeşme, sübyan mektebiyse sübyan mektebi olacak.” diyen Günpınar, çalışmaların da internet sitesinden takip edilebileceğini kaydetti. UNESCO’nun Süleymaniye’yi, ‘Dünya Mirası Listesi’ne aldığını ve bu listeden çıkarılma tehdidiyle karşı karşıya kaldığını hatırlatan Günpınar, planlarını UNESCO’ya bildireceklerini de dile getirdi.
İBB, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul Valiliği ve İl Özel İdare’nin toplam 400 trilyon liralık bütçe ayırdığı Süleymaniye’nin çalışmalarının 3 yılda tamamlanması hedefleniyor. Bölgeyi numaralandırarak ilgili kurumlara ‘şu sokağı siz alın’ diyeceklerini ve süratli bir şekilde bitireceklerini vurgulayan Günpınar, “İrade, inanç ve para var. 400 trilyon para bir yıldır plan ve proje olmadığı için bekliyor. Bir yıl içerisinde tarihi yarımadanın planlarını bitirmeyi hedefliyoruz.” dedi.
Beyoğlu’nun planlarının da kuruldan geçeceğini belirten Ulvi Günpınar, “Planı çıkar çıkmaz kentsel tasarım projeleri hazırlanacak. Üsküdar’ın planları da bitmek üzere. O planlar da kurula gidecek.” diye konuştu.
Habibe Demircan