4. Dünya Belediye Başkanları Zirvesi, Çırağan Sarayı’nda düzenlenen açılış galasıyla başladı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın ev sahipliği yaptığı törene Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Yunanistan Sağlık ve Sosyal İşler Bakanı Dimitris Avramopoulos, İstanbul Valisi Muammer Güler, Türkiye'deki dini cemaatlerin liderleri ile dünyanın dört bir yanından gelen 98 şehrin belediye başkanı ve seçkin bir davetli topluluğu katıldı.
Bakan Şahin: Şehirler ruhuna uygun yönetilmeli
Toplantıya Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı temsilen katılan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin belediye başkanlığının ağır bir siyasi sorumluluk olduğunu belirterek, “Bunun sebebini sorarsanız ben de 40 gün gibi kısa bir süre belediye başkanlığı görevi yapmıştım. Şu an içinde bulunduğunuz İstanbul medeniyet tarihinin kadim şehirlerinden biri olan modern bir şehirdir. Hepimiz biliyoruz ki medeniyet şehircilik demektir, bu yüzden belediyecilik alanında işbirliği, günümüzde çok büyük önem kazanmaktadır” dedi.
Bu tür uluslararası toplantıların dünyanın ve ülkelerin geleceğini çok yakından ilgilendirdiğini vurgulayan Bakan Mehmet Ali Şahin, “Şehir hayatında adalet mekanizmaları eksikse, emniyet ve güven duygusu eksikse, asayiş sağlanamamışsa o toplumda sağlıklı bir hayat sürülmesi imkansızdır. Yerel yöneticilerimize düşen en büyük görev, her şehrin bir ruhu, bir dokusunun olduğunu bilerek bu ruh ve dokuya göre hizmetler yapmaktır. Çünkü medeniyetlerin kadim değerleri ancak bu ruha uygun olarak yönetilen şehirlerde hayat bulur. Şehirleri modern şekilde imar etmezsek müreffeh bir gelecek sağlamamız mümkün değildir” diye konuştu.
Bakan Aksu: Yerel yönetimlerde devrim yaptık
İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu da Hükümet olarak yerel yönetimlerde devrim niteliğinde reformlara imza attıklarını hatırlatarak, “Böylelikle belediyelerimize daha demokratik, daha katılımcı ve daha verimli çalışmalar yapabilme imkanını getirdik. Bu reformlarla birçok yetkiyi belediyelerimize devrettik. Bu reformlar devam edecek ve yerel yönetimlerin imkanları ve yetkileri daha da artırılacaktır. Bu sayede ülkenin dört bir yanında insanlarımızın huzur ve refah içinde yaşayabileceği modern kentler inşa edilecektir” şeklinde konuştu.
Başkan Topbaş: İstanbul medeniyetler şehridirDavetlilere hitap eden zirvenin ev sahibi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul’un taşıdığı tarihsel mirasın, doğu ve batı arasında bir köprü görevi yapması sebebiyle önemli ve farklı özelliklere sahip olduğuna dikkat çekerek, şöyle konuştu; “Üç büyük imparatorluğa başkentlik yapan İstanbul çok sayıda medeniyet barındırdığı için yüzyıllar boyunca değerini korumuştur. Bu anlamda İstanbul dünyada çok kültürlü halkların yaşadığı bir kaç şehirden biridir. Cami, kilise, havra, sinagog İstanbul’da hep bir aradadır. İstanbul günümüzde en çok özlemi çekilen medeniyetler buluşmasına da bu anlamda büyük katkı sağlamaktadır. Medeniyetler ittifakının ön plana çıktığı bir dönemde İstanbul dünya barışına ve kardeşliğe aday olacak bir şehirdir.”
İstanbul’un 15 milyonluk nüfusu ile Türkiye’nin iktisadi başkenti olduğunu belirten Topbaş, “İstanbul; ticaret, sanayi ve turizmde de lider konumdadır. İstanbul dünyayı geçmişte olduğu gibi bugün de etkileyen bir kenttir. Bugün bütün dünyanın ihtiyaç duyduğu küresel barışın sağlanması için bu toplantı çok büyük önem taşımaktadır. Sizlerle gerçekleştireceğimiz işbirliğinin hem İstanbul hem de dünyanın diğer kentlerinin gelişmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyorum. Sizleri 2010 Avrupa Başkenti seçilen İstanbul’da ağırlamaktan duyduğum heyecanı dile getiriyor, hepinize hoş geldiniz diyorum” diye konuştu.
Yunan Bakan Avramopoulos: “Gelecek, yerel yönetimlerin elinde
Yunanistan Sağlık ve Sosyal İşler Bakanı Dimitris Avramopoulos ise, İstanbul’da Osmanlı döneminden kalan bu abide niteliğindeki Çırağan Sarayı’nda bulunmaktan büyük mutluluk duyduğunu belirterek, “Bu zirvenin gerçekleştirilmesinde büyük katkıları bulunan değerli dostum Kadir Topbaş’a teşekkür ediyorum. Zirvenin burada düzenlenmesinin önemli bir iz ve anlam bırakacağına inanıyorum” dedi.
Global şehirleşmede İstanbul’un çok önemli bir vizyona sahip olduğunu vurgulayan Bakan Avramopoulos, “Geleceğin ulusal hükümetlerin değil, yerel yönetimlerin elinde olduğunu görüyorum. Küresel refah ve barış için gelin bir araya gelelim. Bu zirvenin İstanbul’da yapılması ayrıca şehirlerde yaşama kültürü konusunda dünyaya çok önemli mesajlar verecektir. Çünkü İstanbul’da olduğu gibi çok sayıda kültürün huzur, barış içinde demokrasi ve hukuka saygılı yaşayabilmesi dünya şehirleri için çok güzel bir örnektir. Şehirlerde refahın kurulması, dünya şehirleriyle güçlü bir iletişim içinde olmaktan geçer. Bu zirve, gereken bu iletişimin kurulmasında ve gelişmesinde çok etkili bir role sahip olacaktır. Dünya artık değişti ve çok küçük hale geldi. Bizler el ele vererek dünyada refahı getiren yeni mimari ve yapıların oluşmasına katkıda bulunmalıyız” şeklinde konuştu.Galada konuşmaların ardından ödül törenine geçildi. Dünya Sağlık Örgütü Kentsel Sağlık, Sağlıklı Kentler ve Yönetişim Merkezi Başkanı Dr. Agis D. Tsouros tarafından İstanbul’un Dünya Sağlık Örgütü Sağlıklı Kentler Ağı’na Katılım Diploması, Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’a teslim edildi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da Saraybosna Belediye Başkanı Semiha Borovac’a üzerinde Mevlana heykelciği bulunan 'Çok Kültürlü Birliktelik Ödülü’nü verdi. Ödül töreninin ardından gerçekleştirilen Gala Yemeği’nde davetlilere Lirik Şiir dinletisi sunuldu. Gece, Boğaziçi'nin muhteşem atmosferinde gerçekleşen havai fişek gösterileriyle son buldu.
13 - 14 - 15 Nisan tarihlerinde devam edecek olan 4. Dünya Belediye Başkanları Zirvesi’nde masaya yatırılacak konular şunlar;
1- Şehirler Diplomasisi: Barış için Bir Model
Yeni yüzyılın başında, dünya şehirleri toplumsal birliktelik, demokrasi ve uluslararası işbirliği için hayati yerler olarak öne çıkıyor. Şehirler, insan dayanışmasının, bir arada yaşama köprülerinin kurulmasının, tarihten gelen düşmanlıkların ve önyargıların aşılmasının önemli araçları oldu. Barışın tesisinde önemli bir katkıda bulunmaları için şehirlere çağrı yapılıyor.
2- Küresel Şehirler: Çok Kültürlü Anlayışın Modelleri
Kapsama, katılım ve paylaşılan değerlere dayalı olarak, şehirlerin, gelecekte güçlerini artırmaları için, geleneksel rollerinin ötesine geçip yenilikçi yönetişim modellerini geliştirmeleri gerekiyor. Şehirler, insanların hayallerine ulusal/merkezi yönetimlerden daha yakındır. Bir şehir, eğitim için eşit fırsatlar tanımadıkça, “ötekini” kabul etmedikçe, güçsüzü koruyan politikalar üretmedikçe gelişemiyor. Dünyadaki en başarılı şehirler, çeşitlilik üzerine yatırım yapan stratejiler geliştiren şehirler. Bu nedenle zirvede çok kültürlü anlayış modelleri üzerinde uzlaşma aranacak.
3- Medeniyetler İttifakı: Şehirler ve Yerel Yönetimlerin Rolü
Şehirler ve yerel yönetimler, toplumsal diyalogun önemini, gittikçe yayılan çatışmalar ve sosyal gerginliklerle mücadelede çok kültürlülüğün olumlu etkisini ilk elden biliyor. Belediye Başkanları ve yerel liderler dünya şehirlerinin caddelerinde, belediyelerde, yoksul çevrelerde ve işyerlerinde bu konularla her gün karşılaşıyorlar. Sağlık, eğitim ya da konut alanlarındaki hizmetleri uyarlamaya ve gençlik ile duyarlılığı geliştirme alanlarında yeni inisiyatifler üretmeye çalışıyorlar. Medeniyetler arası İttifak projesi, BM Genel Sekreteri tarafından başlatılmış olup, Türkiye ve İspanya Başbakanlarının eş başkanlığında yürütülüyor.
4- Binyıl Kalkınma Hedefleri ve Şehirler
2000 yılında toplanan Birleşmiş Milletler Binyıl Zirvesi’nde dünya liderleri tarafından kabul edilen Binyıl Kalkınma Hedefleri ile 2015 yılına dek, yoksulluk, eğitim, cinsiyet eşitliği, çocuk ölümleri, anne sağlığı, salgın hastalıklar, çevresel sürdürülebilirlik ve kalkınma için küresel ortaklıklar oluşturulması konularında sekiz hedef belirlendi. Şehirler, Binyıl Kalkınma Hedefleri’nin gerçekleştirilmesindeki en önemli aktörlerden olup, bu konuda daha fazla söz sahibi olmalılar. Belediye başkanları dört ana konu üzerinde tartışacak, sorunlara çözüm üretecek ve toplantı sonrası Başkanlar bir deklarasyon yayınlayacaklar.