Geçen hafta “yönetim beceriksizleri” yazımda verdiğim örneklerden biri olan duble yollar konusunda, meğerse şikayetçi olan bir hayli fazlaymış. İnsanlar kendilerinin yaşadıkları deneyimlerden yola çıkıp, duble yolların maliyetinden, insan hayatına nasıl kastettiğine kadar çeşitli açılardan şikayetlerini ilettiler.
Bu mailleri görünce, yıllar önce, uzman özel sektör kuruluşlarının duble yollarla ilgili hazırladığı dosyalar aklıma geldi. Fotoğraflarla ve maliyet analizleriyle, duble yol projesinin ne kadar defolarla dolu olduğu gösteriliyordu. Bu kuruluşlar Hükümetten çekindikleri için, kendi isimleriyle bu dosyaların yayımlanmasını istemediler ama Referans gazetesinde dosyanın bazı bölümlerini, kaynak kuruluş adı vermeden yayımladığımızı hatırlıyorum.
Bence yine uzman kuruluşların duble yol projesinin gelmiş olduğu aşamayı incelemeleri, maliyet hesaplarını yeniden yapmaları, hatta duble yol yapan yeni müteahhitlerin şimdi ne yaptıklarını araştırmaları çok yerinde olacaktır.
Bu konuda yapılması gereken bir başka hesap da, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün daha birkaç yıl önce yapılmış duble yollardan hangilerini, kaç kilometresini yenilediği, bu yenilemelerin gerçek maliyetleri ve bu maliyetle birlikte duble yolların gerçekte kaça maloldukları olmalı.
Çünkü unutmayalım ki; bu yanlış yönetim nedeniyle doğan bir maliyet var ve bu toplumsal bir maliyet. Yani kamu hesapları içinde yeralan, toplanan vergilerle ödenen bir maliyet. Tabii gelir yetmeyince, faizle yapılan borçlanmalarla da... Kötü yönetim beceriksizlikten de olabilir, kasıtlı da... Yani birilerine, yandaşlara halkın parasını haksız yere vermek için bilerek kötü yönetim ve iş yaptırılabilir.
Tüm bu hesaplar yeniden yapılıp, yolları iki yılda bozulacak biçimde yapanlar ortaya çıkmalı. Belki de Saadet Partisi’nin sık sık gündeme getirdiği, “eskiden otobüse binip şimdi jeeplere binen partililer” arasında bolca, duble yol yapımcısı yeni müteahhitler de vardır, kimbilir...
YOĞUN ŞİKÂYET VAR
Dediğim gibi duble yollarla ilgili çok yoğun şikayet maili aldım. Duble yolların “kötü yönetimin insan hayatına nasıl kastettiğinin de örneği” olduğunu söyleyen bir okurum, geçtiğimiz ay, 2 haftalık bir süre içinde, İstanbul-Antalya-Kaş-Marmaris-Eskişehir-İstanbul rotasında 2 bin km karayolu seyahati yaptığını belirterek, “2 bin km boyunca, inşaatlar nedeniyle hemen her 10 km. de bir yol, tek yoldan duble yola, duble yoldan tek yola değiştiriliyor. Düz olmayan arazi üzerindeki bu sık değişim, sürücünün oryantasyon sağlamasında büyük güçlük yaratıyor, işaretler ve görevliler de yetersiz olunca, kısa süre içinde, doğru yolda olup olmadığınız ayırımını kaybediyorsunuz” diyor.
“Siz bir de İstanbul-Çanakkale arası duble yolu görseniz şaşarsınız” diyen başka bir okur, yolun her yıl bozulduğunu, aslında buna bozulma da denmeyeceğini, çünkü yolda 2 metrelik göçükler olduğunu söylüyor.
Başka bir okurum “Duble yollardan birisi olan Ankara-Adana karayolunda seyahat etmek için deli olmak lazım” diye söze başlayıp, Karayollarına şikayet ettiğin de aynı fikirde olduklarını söylediklerini belirtip, “Bu müteahhitlere ödenen paraya da, üzerinde gitmek için cambazlık yapan araçlara da çok yazık” diyor. Aynı yoldan şikayetçi bir başka okur da şöyle diyor:
“Bu Hükümetin hemen hemen ilk tamamladığı duble yol Ankara-Adana arasıdır. Yolların yapımı sırasında 1 günde 2 defa cam kırdığım olmuştur. Neredeyse 5 yıl oldu, ama bugüne kadar hiç kesintisiz gittiğim olmamıştır ve devamlı onarım vardır. Bu onarımlar da karayollarının yıllarca önce yaptığı yolda değil müteahhitlerin yaptığı duble yollardadır. Daha da trajikomiği; bu duble yollar yapılırken yağmur sularının alttan geçeceği kanallar unutulmuş, daha sonra yollar yarılarak bu kanallar açılmıştı, hatta bu kanal inşaatına düşen bir otomobildeki 4 kişilik aile yok olmuştu.”