Hürriyet Gazetesi’nden Aysel Alp’in haberine göre; İstanbul’dan Ankara’ya, İzmir’den Kahramanmaraş’a; Bursa’dan Tunceli’ye; Rize’den Şanlıurfa’ya Türkiye’nin ‘risk’ altındaki mahallelerin listesine ulaştı.
Kimi talepler Başbakanlık’tan kimileri Valiliklerden kimileri de belediyelerden iletildi. Ancak son sözü hükümet söyleyecek! Bu mahallelerin ‘risk alanı’ ya da ‘dönüşüm ve gelişim alanı’ ilanına Bakanlar Kurulu karar verecek.
İlk grupta 9 bölge bekliyor
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası çerçevesinde dokuz bölgeye ilişkin dosyaları Başbakanlığa gönderdi. Eğer Bakanlar Kurulu da onaylarsa Ankara, Bursa, Erzurum, İstanbul ve İzmir’de yaklaşık 20 bin dönüm büyüklüğündeki 9 bölge ‘riskli alan’ ilan edilecek. Belediye Kanunu Çerçevesinde 4 bölgeye ilişkin ‘dönüşüm ve gelişim alanı’ ilan talepleri de yine Bakanlar Kurulu tarafından karara bağlanacak.
İşte hükümetin önündeki o mahalleler
Ankara Büyükşehir Belediyesi Altındağ Atıfbey Mahalleler’deki 105 hektar alan; Mamak Araplar’daki 168 hektar alanın ‘riskli alan’ ilan edilmesini istedi. İzmir Valiliği, Karabağlar Cennetçeşme’de 540 hektar alanın; Bursa Yıldırım Belediyesi Millet Mahalleleri’nde 499 hektar alanın; Erzurum Büyükşehir Belediyesi Yakutiye Aziziye Mahallesi’nde 97,1 hektar alan için başvurdu.
İstanbul’da ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Sarıyer Armutlu’da 141 hektar; Çamlıtepe-Derbent Mahallesi’nde 28 hektar alanın ‘riskli’ ilan edilmesi için talepte bulundu. Zeytinburnu Belediyesi Sümer Mahallesi’nde 4 hektar; Gaziosmanpaşa Belediyesi Pazariçi’nde 392,3 hektar alan için başvuruda bulundu.
Belediye Kanunu çerçevesinde ‘dönüşüm alanı’ olması için Ankara Valili Beypazarı’nda Ayvaşık’ta 68.4 hektar; Bursa Büyükşehir Belediyesi Osmangazi Akpınar Binelli Konutları’nda 41 hektar; Karaman Belediyesi Merkezdeki Doğukışla Vadisi ile Kirişçi Mahallelerinde 63 hektar alan için Bakanlar Kurulu’ndan karar bekliyor.
Bakanlık’ta incelemesi süren mahalleler
Yasa gereği Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hem ‘riskli alan’ hem de ‘dönüşüm alanı’ taleplerini tek tek inceleyerek, varsa eksiklikleri tamamlatıp dosyaları önce Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na (AFAD) ardından da Bakanlar Kurulu’na gönderiyor. Bu çerçevede Bakanlık halen ‘riskli alan’ talebiyle yapılan 28 proje başvurusuna ilişkin incelemelerini sürdürüyor.
Dikmen imzada!
28 proje incelendiğinde Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Çankaya İlçesi’ndeki yerlerle ilgili başvuruları dikkat çekiyor. 189 hektarlık Dikmen Vadisi Son Etap projesi imza aşamasına gelirken; Şirindere’de 17.3 hektar alana ilişkin inceleme devam ediyor. Akpınar’da 1 hektarlık alana ilişkin dosyanın ise eksikliklerinin tamamlanması bekleniyor.
İstanbul’da 4 yer bekliyor
İstanbul’da Bağcılar Belediyesi’nin 27 hektarlık projesine ilişkin eksikliklerin tamamlanması için geri gönderilirken; Küçükçekmece Belediyesi’nin Meydan ve Çevresi ile Kanarya Mahallesi’ne ilişkin 17.2 hektarlık alan için başvurusu bulunuyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Sultangazi Belediyesi ile birlikte Cumhuriyet Mahallesi’nde 18.5 hektar alan için; yine bakanlığın Kartal’da Hürriyet Mahalleleri için başvuruları bulunuyor.
‘Yıpranan’ tarihi alanlar!
5366 Sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun çerçevesinde de yine bakanlığa başvurularak ‘yenileme alanı’ ilan edilmesi istenebiliyor. Bu yasaya göre İstanbul’da Fatih Belediyesi’nin bir başvurusu bulunuyor. Ancak bunun için Büyükşehir Belediyesi’nden haber bekleniyor.
İzmir’de 87 hektar
İzmir’de Valiliğin Narlıdere II. İnönü Mahalleleri’ne ilişkin inceleme sürerken; Menemen’de Ahıhıdır Mahalleleri projesine ilişkin eksiklikler bildirildi.
Ağrı Patnos Yenimahalle’de 40.5 hektar; Erzincan Üzümlü’de 110 hektar, Eskişehir Merkez’de Mustafa Kemal Paşa Mahalleleri; Gaziantep’te Şahinbey 15 Mahalle ve Aydınlar Mahallesi; Kahramanmaraş Merkez’de Hacıbayram Veli; Kütahye Merkez’de 13 Alan; Rize Gündoğdu; Sakarya Hendek Kemaliye Mahallesi; Samsun Canik Yenimahalle, Havza İcadiye Mahallesi; Siirt Merkez Doğan Mahallesi; Şanlıurfa Siverek Selimpınar Mahalleleri; Trabzon Gürbulak Güzel Yalı Mahallesi; Tunceli Çemişgezek Kale Mahallesine ilişkin süreç devam ediyor.
Eskişehir Odunpazarı Gündoğdu Mahallesi’nda 27.2 hektarlık alan için belediyenin yaptığı başvuru ise bakanlığın imzası aşamasına gelmiş durumda. İmzanın atılmasıyla proje Bakanlar Kurulu’na sunulmak üzere Başbakanlığa gönderilecek.
Başbakanlık da başvurdu!
5393 Sayılı Belediye Kanunu gereği ‘dönüşüm ve gelişim alanı’ ilan talepleri de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na iletiliyor. Başbakanlık bile başvurularını bakanlığa yapıyor. Onay alanlar bakanlık tarafından yeniden Bakanlar Kurulu’na sunulmak üzere Başbakanlığa gönderiliyor. Gelişim ve Dönüşüm Alanı başvuruları içinde Başbakanlığın İstanbul, Ankara ve İzmir’e ilişkin başvuruları dikkat çekiyor.
Başbakanlık, Ankara Yenimahalle Alacaatlı’da 94.2 hektar; İzmir Menemen Ahıhıdır’da 8, Konak Ege’de 7; Karabağlar Cennetçeşme’de 47.6 hektar; İstanbul Kağıthane Cendere Vadisi Projesi için 164.2 hektar; Şişli Cendere Vadisi Projesi içinse 62.5 hektar alana dair bakanlığa başvurdu. Bunlar içinde İstanbul başvurularının incelemesi tamamlanıp karar için Başbakanlığa gönderildi. Diğerlerinin ise incelemeleri devam ediyor.
5393 sayılı yasa çerçevesindeki başvurularda Ankara 19 projeyle başı çekiyor. Ankara Valiliği Altındağ’da Kuzey Ankara 2.Etap Doğu Karakum projesi için 42.3 hektar alanın dönüşüm alanı ilan edilmesi için başvurdu. Ancak dosyaya ilişkin eksiklikler tespit edildi. Yine valilik, Çankaya’da Öveçler, Mustafa Kemal Mahallesi, Sukent ve Akçalı ile Çubuk’ta Cumhuriyet projesi için başvurdu.
Yine valilik, Keçiören Kasalar’da 265 hektar, Pursaklar Gümüşoluk-Kurusarı’da 358 hektar, Yenimahalle Belören’de 499 hektar, Halk Ekmek Fabrikası Projesi için 30.4 hektar, Susuz Karacakaya’da 854 hektar alan için başvurdu. Bakanlık, kimi projede eksiklikler tespit ettiği için henüz Bakanlar Kurulu aşamasına gelmedi.
Ancak Valiliğin Keçiören’de Hacıkadın Vadisi 143 hektar alana ilişkin başvurusu Bakanlık’ta imza bekliyor. İmzanın ardından Bakanlar Kurulu’na sunulacak.
Gölbaşı’na dikkat!
Ankara Büyükşehir Belediyesi ise Gölbaşı’nda Karagedik 1.Etap, 2.Etap, 3.Etap ve 4.Etap projeleri çerçevesinde bin 541 hektar alanın ‘Dönüşüm ve Gelişim Alanı’ olmasını istedi.
Diğer iller!
Bu çerçevede bakanlığın incelemeleri sürdürdüğü diğer projeler ise şöyle;
Ağrı Merkez’de 100. Yıl; Ardahan Merkez’de Yenimahalle, Yenimahalle Tarımköy; Bolu Mengen Beşler Mahallesi; Burdur Çavdır Söğüt Kasabası; Iğdır Aralık Karşyaka, Tuzluca Aşağı Mahalle; Isparta Merkez Büyükgökçeli; İzmir Menemen Ahıhıdır, Konak Ege, Karabağlar Cennetçeşme; Karaman Merkez Aktekke Cami ve Kale Çevresi; Konya Merkez Mevlana Kültür Vadisi; Malatya Merkez Horata Vadisi; Niğde Merkez Efendibey Mahallesi; Van Erciş Bayazıt Mahalleleri; Zonguldak Kozlu Güney Mahallesi.
‘Riskli Alan’ hızla boşaltılıyor
6306 Sayılı Yasaya göre bir bölgeyle ilgili ‘riskli alan’ talebinde bulunulabilmesi için zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma nedeniyle can ve mal kaybına yol açma riskinin, teknik raporla, yetkili kuruluşlar tarafından tespit edilmesi gerekiyor.
Bu tespiti yapılan yerlerin ‘riskli alan ilan edilmesine’ ilişkin talep, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na iletiliyor. Bakanlık, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın görüşünü alarak dosyayı inceleyip, uygun görmesi halinde, ‘riskli alan’ ilan edilmesi teklifiyle Bakanlar Kurulu’na sunuyor.
Bir alanın ‘riskli alan’ ilan edilmesi için asgari büyüklüğünün 15 bin metrekare olması gerekiyor. Ancak gerekli görülmesi durumlarında bakanlık parsel büyüklüğüne bakılmaksızın ‘riskli alan’ tespiti yapılabiliyor.
Bölge boşaltılıp, binalar yıkılıyor
Riskli yapı olarak tapuya kaydı yapılan taşınmazların sahiplerine, 2 aydan az olmamak üzere süre verilerek yıktırılması isteniyor. Sahibi yıkmaz ise ilgili idare yıktırıyor. Binanın boşaltılması için de 30 günden az olmamak üzere ek süre vererek tebligatta bulunuyor. İdare bu yıkımı yapmaz ise Bakanlık önce uyarıyor ardından kendisi yıkıyor. Tahliye ve yıkım masrafları öncelikle fondan karşılansa da tapu sahiplerinin arsa paylarına masraflar tutarında ipotek koyduruluyor.
Bakanlar Kurulu, bugüne kadar Diyarbakır Sur, İstanbul Beyoğlu Suriçi Bölgesi, Örnektepe Sütlüce, Hacıhüsrev ile Esenler Atışalanı Havaalanı ve Tuna Mahallesi’ni ‘riskli alan’ ilan etti.