Dongtan şehir merkezi oluşturmak üzere üç kasabanın birleşiminden oluşan bir ekolojik yerleşim. 2010 yılında, Şangay’da üzenlenecek Dünya Expo’ya yetiştirilmesi planlanan projenin (100 hektarlık) ilk aşaması 5.000 kişilik bir nüfusu barındıracak. Eko şehrin, daha sonraki aşamalarında, projenin gelişimi doğrultusunda 2020 yılında (650 hektarlık) 80.000 kişilik; 2050 yılında (3.000 hektarlık) 500.000 kişilik yerleşim olması planlanıyor.
Projeyle Chongming Adası’nın biyoçeşitliliğini artıran, binalarını, altyapısını ve ulaşım gereksinimlerini tümüyle yenilenebilir nerjilerden sağlayan bir şehir kurulacak. Dongtan’ın bütün atıklarının yüzde 90’ı toplanacak, geridönüştürülecek ve yeniden kullanılacak. Böylece zamanla kentin sıfır atık kenti olması amaçlanıyor.
Şehrin tasarımında Çin’in bir kenti gibi görünmeye çalışmayan ancak Çin sosyal yaşantısını modern yaşam içinde sürdürülebilir kılmaya çalışan bir sosyal yapı da gözetiliyor. Yapım aşamasında işveren grup SIIC ile Arup HSBC ve Sustainable Development Capital LLP (SDCL) ile Dongtan ve Çin’de planlanan öteki ekokentler için ticari ve finansal strateji geliştirmek üzere uzun vadeli bir stratejik işbirliği kurdu. Bu amaçla Tongji Üniversitesi içinde Dongtan Sürdürülebilirlik Enstitüsü kurulacak, bu şehirde eneyimlenen çevre ve ekonomik performans ilişkisi incelenecek.
Anahtar unsurlar
2008 yılında yapımına başlanan Dongtan’ın ilk geliştirilecek kısmı olan Güney Kasabası Marina’nın bir kısmını, park ve açık alanların neredeyse 1 km2’sini ve yaklaşık 2500-3000 konutu kapsayacak.
Geleneksel yapım işi gelişim modellerine (business as usual development model) kıyasla Dongtan; yüzde 60 daha az ekolojik ayak izine sahip olacak, enerji talebi yüzde 66 daha az olacak, enerjisinin yüzde 40’ını biyoenerjiden karşılayacak, bina ve arazi içi ulaşımda yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanacak, arazi dolgusundaki atık yüzde 83 oranında daha az olacak, karbon salımı neredeyse olmayacak.
Dongtan kenti 120.000 hektarlık, (Yangtze Nehri’nin biriken tortularından oluşan, dünya üzerindeki en geniş alüvyon adası olan) Chongming Adası’nın güneydoğu ucunda ve 8600 hektar üzerinde kuruluyor. Şangay yerel yönetimi, Chongming Adası için geliştirdikleri uzun dönem imar planları kapsamında adayı Şangay anakarasına bağlayacak bir köprü ve tünel yapımı öngörüyor.
Bataklıkların ekolojik yönetimi
Kentin planlamasında arazinin hemen yanıbaşında bulunan Dongtan bataklıklarının göçmen kuşları ve vahşi yaşamı barındıran hassas doğası önemli verilerden biri olmuş. Var olan bataklıklara pirinç tarlalarının da katılmasıyla birlikte, kent ile su taşkınlarının olduğu bölge arasında en dar yeri 3,5 km eninde, bir tampon bölge oluşturulacak.
Dongtan arazisinin yalnızca yüzde 40’lık kısmı kentsel yapılanmada işgal edilecek; alınacak önlemlerle ışık, ses, gaz salınımı ve pis su akışı gibi etkenlerden bataklıkların doğal yapısının etkilenmemesi sağlanacak.
Sürdürülebilirlik
Gerçek anlamda sürdürülebilir olması için şehrin çevresel, sosyal, ekonomik açıdan ve kültürel olarak da sürdürülebilir olması şart. Geleneksel ve yenilikçi bina yapım sistemlerinin ve teknolojilerinin bütünleşik kullanımıyla ilk aşamada bina enerji gereksinimlerinin yüzde 66 oranında azalması, 350.000 ton daha az CO2 salımı bekleniyor.
Bütün konutların toplu taşıma noktalarına en fazla 7 dakika yürüme uzaklığında; ayrıca hastane, okul ve iş alanları gibi sosyal donatılara kolay erişimde olacak.
Başta Şangay’a çalışmak için gidecek bir grup olmasına karşın Dongtan içinde her demografik yapıdan çalışan olması planlanıyor ayrıca zamanla kurulacak doğru stratejilerle pek çok firmanın Dongtan’da iş sahası açması için çekici bir ortam oluşturulması amaçlanıyor. Böylece Dongtan nüfusunun neredeyse tamamı Dongtan’da çalışıyor olacak. Yenilenebilir kaynaklardan kendi elektriğinin ve ısınma gereksiniminin tamamını üretebilecek. Şehir içinde kullanılan araçlar pil ya da yakıt pilli olacak, bu nedenle pratikte araçlardan kaynaklanan CO2 salımı olmayacak. Dongtan çevresindeki tarım alanlarında organik tarım yapılacak, kentin gıda gereksinimi buradan karşılanacak.
Kentten çıkan atıklar bu arazilerde gübre olarak ve toprak yapılandırılması için kullanılacak. Sebze türlerinin organik üretimini sağlayacak teknik gelişmeler sayesinde Dongtan arazisinin içinde kalan tarım alanları yeterli olacak.
Enerji
Elektrik, ısı ve yakıt anlamında her türden enerji yenilenebilir
kaynaklardan sağlanacak, bu nedenle enerji tüketimine bağlı
CO2 salımı
olmayacak. Binaların termal performansını artıracak, yapılar enerji etkin
bileşenlerden ve mekanizmalardan oluşacak. Enerji yerel şebeken sağlanacak,
elektrik ve ısı; çevredeki pirinç tarlalarından çıkan mahsulün artık
kabuklarından meydana gelen biyokütleyi işleyen birleşik ısı ve güç (CHP)
tesisinden; rüzgâr türbini tarlasından, katı atık ve kanalizasyonun işlenmesiyle
elde edilen biyogazdan, binalar üzerinde kurulacak fotovoltaik hücreler ve mikro
rüzgâr türbinlerinden sağlanacak.
Üretilen elektriğin bir kısmı elektrik enerjisiyle çalışan araçların pillerini şarj etmek ve yakıt pilli araçlar için hidrojen üretiminde kullanılacak. Enerji yönetiminde anahtar kavram kullanıcıların eğitiminden geçiyor, bu nedenle onları teşvik edici startejiler kurulup düzenli eğitim verilecek.
Kaynak ve atık yönetimi
Şehir içinde üretilen bütün atık türlerinin toplanması ve bunun yüzde 90’ının kurtarılması planlanıyor. Kaynak olarak görülen kentsel atıkların çoğu geridönüştürülecek ve enerji üretiminde biyokütle olarak kullanılacak.
Şehir içinde ve Dongtan arazisi genelinde çöp depolama alanı kurulmayacak, bütün evsel kanalizasyon atıkları enerji, sulama ve gübreleme kaynağı olacak.
Binalar
Mümkün olduğunca ulaşım ve nakliye miktarını azaltmak ve yapım için gerekli gömülü enerjiyi en aza indirmek için yerel malzeme ve işgücü kullanılacak. Geleneksel ve yenilikçi bina yapım sistemlerinin bütünleşik kullanımı binaların gereksinim duyduğu enerji mikarını yüzde 70 azaltacak. Toplu taşımanın hava ve gürültü kirliliğini azaltması binaların doğal havalandırılmasını kolaylaştıracak. Yeşil çatılı binalar yalıtımı ve su filtrasyonunu artıracak, sulamada ve atık kullanımında potansiyel kaynak olacak. Üç kasabadan oluşan kompakt şehir modeli altyapı yatırım masrfalarını azaltacak, toplu taşıma sistemlerinin kullanımında verim ve ekonomi sağlayacak.
Ulaşım
Dongtan kenti bisiklet yolu, yaya yolu ağıyla örülecek; hidrojen yakıt pilli otobüs ve güneş enerjisiyle çalışan deniz taksi gibi farklı toplu taşıma türlerini barındıracak, geliştirilmiş ulaşım ağı uzaklıkları 1,9 km azaltacağı için her yıl 400.000 ton CO2 salımı ortadan kalkacak. Kanallar, göller ve marinalar şehrin içine nüfuz ederek hem ulaşım olanaklarını çeşitlendirecek hem de yaşayanlar için rekreasyon alanları oluşturacak. Şehri ziyarete gelenler araçlarını ulaşım ağına bağlı kentdışı otoparka park edecek ve şehre toplu taşımayla ulaşacak.