Türkiye’nin, İTÜ Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci
Görür ve Prof. Namık Çağatay’ın ekibinin çabaları
sonucu dahil olduğu Avrupa Birliği’nin (AB) “Avrupa Deniz Tabanı Gözlem
İstasyonu Ağı” (ESONET) projesi kapsamında Gebze’nin
beş kilometre güneyinde Marmara Denizi’nin tabanına pilot gözlem istasyonu
kuruldu. Fransız Le Suroit gemisinin, 4 Kasım-14 Aralık 2009
tarihleri arasında yaptığı çalışmaların sonucunda kurulan pilot istasyonun yanı
sıra Küçükçekmece’nin 12 kilometre güneyine ve Marmara
Adası’nın 15-20 kilometre kuzeyine gözlem istasyonu kurulması
hedefleniyor. Birtakım parametreleri inceleyerek depremi önceden tahmin etmeye
yönelik çalışmalara imza atacak olan istasyonları kurabilmek için merkezi
yönetim ile projenin yürütücüsü İTÜ’lü akademisyenler arasında görüşmeler
sürüyor.
Güneydoğu Asya’daki büyük deprem ve ardından yaşanan tsunami felaketinden
sonra özellikle Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerin afetlere hazırlıksız
yakalanmaması için deniz tabanına gözlem istasyonları ağı kurulması amacıyla
harekete geçen AB, 7. Çerçeve Programı’nda bu projeyi oluşturdu. Fransız Le
Atalante gemisi ve insanlı denizaltı Nautile’nin 2008 yılında fay boyunca tespit
ettiği gaz ve su çıkışları, depremin gerçekleştiği derinliklerden gelmesi
nedeniyle büyük önem taşıyor. Bu akışkanlardaki ani değişikliklerin “depremin
ayak sesleri” olabileceği düşünülüyor. Bu bulgular üzerine geçen yıl Marmara
Denizi’ne tekrar gelen Le Suroit ve Urania bir ay boyunca fay hattında çalışma
yaptı. İzmit Körfezi’nde 1999’daki depremde oluşan kırığın Marmara’ya dayandığı
yere pilot gözlem istasyonu kuruldu.
Destek bekleniyor
Kurulması planlanan 6 gözlem istasyonundan ikisi için de yer belirlendi.
İstasyonların kurulumuna AB maddi destek sunacak, ancak hükümetin de katkıda
bulunması gerekiyor. Proje için yerel yönetim ve merkezi hükümet ile görüşmeler
sürüyor.