İstanbul’daki hasarsız binaların kısa
sürede depreme hazırlıklı hale getirilmesi imkansız değil. İstanbul’daki
binaların birçoğunun olası bir depremde yıkılabileceğini söyleyen Entegre Harç
Genel Müdürü Cem Çelik, “Güçlendirme yapılabilir raporu verilen
birçok bina, tamir harçları sayesinde sağlıklı bir hale getirilip depreme
dayanıklılığı arttırılabilir. Tamir harçları yara bandı olarak düşünülebilir.
Yaranın kangrene dönmesini engeller ve iyileşmesine katkı sağlar” dedi. Birçok
kişinin tamir harçları kullanmak yerine binalarda oluşan çatlakları dekorasyon
ürünleriyle gidermeye çalışmasından bahseden Çelik, “Bu şekilde oluşan çatlaklar
ve yarıklar, alçı sıva ya da kaplama malzemeleriyle kapatıldıysa sonuç çok üzücü
olabilir” diye konuştu.
Çelik, bir bina yıkılacak vaziyete gelmişse o binanın tamirinin mümkün
olmadığını, ama sadece desteğe ihtiyacı varsa tamir edilmesinin gerektiğini
söyledi. Tamir harçlarının binayı sağlıklı hale getirebildiğini belirten Çelik,
“Tamir harçları binanın taşıyıcı sistemini destekleyerek, binaları güçlendirir.
İstanbul maalesef depreme hazır değil. Binaların güçlendirilmesi şart. Birçok
kişi binaların güçlendirilebildiğinden haberdar bile değil” dedi.
Kalıcı bir çözüm yöntemi
"Binalarda çatlakların açığa çıkması, içerisindeki demirin ortaya çıkması
anlamına gelir. Böylece demir hava ve neme maruz kalır. Demir zamanla korozyona
uğrayıp paslanınca da gücü azalır. Bu da en ufak bir yatay yükler (yani deprem)
ile en hassas noktasından kırılır. Dikey yükler yani binanın diğer katları,
çatlakları etkilemez gibi gözükse de yatay yükler binayı çökertir. Tamir
harçları bu çatlakların bulunduğu yerleri doldurur. Öncelikli olarak demir tamir
edilir. Çeşitli kimyasallarla demirin paslanan kısımları temizlenir. Betonun
eksiklikleri giderilir. Kolonlar güçlendirilir. Bu binanın hasarlı kısmını
bantlamak ve iyileşme sürecini başlatmak anlamına gelir. Bu geçici bir çözüm
değildir".
İnsanlar mecbur bırakılmamalı
Tamir edilemeyecek ya da oturulamayacak olanların yenilenmesi gerektiğini
söyleyen Çelik, “Tamiri imkânsız binaların yenilenmesi gerekiyor. Bunun için
yetkili kurumların detaylı bir inceleme yapıp, rapor vermesi gerekiyor. İnsanlar
çoğu binaya karşı güvensiz. Özellikle 1999 depremi öncesi yapılan binalara karşı
bir önyargı var. Günümüzde binalar depreme dayanıklı şekilde yapılıyor ve
müteahhitlerin bina yapmadan önce birçok prosedüre uyması gerekiyor. 1999
depremi öncesi yapılan tüm binalar resmi kurumlarca (veya teknik üniversiteler
tarafından) incelenmeli. Bu kurumlar güçlendirme yapılabilir raporu verdiği
takdirde tamir harçları devreye girmeli. Gerekirse birkaç firma birleşerek
binalarda güçlendirme çalışmaları yapılmalı. Böylece olası depremlerde büyük
yıkımlar önlenmiş olur” diye konuştu. Denetimlerin artırılmasından yana
olduklarını dile getiren Cem Çelik, şu açıklamayı yaptı: “Bir denetim kurulunun
kurulmasından çok uygulamaya geçmesi çok önemli. Denetim adına çok konuşuldu
fakat uygulama konusunda sıkıntı var. Yapılan denetimler sayesinde insanların
binalarına yapılacak müdahaleye mecbur bırakılması lazım".
Çatlaklar dekorasyon ürünleriyle kapatılıyor
Entegre Harç Genel Müdürü Cem Çelik, birçok kişinin tamir harçları kullanmak
yerine binalarda oluşan çatlakları dekorasyon ürünleriyle gidermeye çalıştığını
söyledi. Van’da meydana gelen ikinci depremde yıkılan Bayram Otel’de de bu tarz
bir çalışma yapılmış olabileceğinden bahseden Çelik, “Binalarda oluşan
çatlakları, kaplama malzemesi ya da alçı sıvayla kapatmak büyük bir hatadır.
Çatlaklar alçı sıva ile kapatılmadan önce mutlaka gerekli bir araştırma yapılıp,
incelenmesi gerekir. Eğer yenilenmesi gerekiyorsa binanın yıkılıp baştan
yapılması, yenilenmeye ihtiyaç duyulmuyorsa o zaman binanın taşıyıcı
sistemlerinin güçlendirilmesine yönelik çalışmaların yapılması şarttır”
ifadesini kullandı.