Deprem için 'Bulut'lu İşbirliği



Ronald Karel, bulutlara bakarak depremleri önceden tahmin ettiğini söylüyor. Türk ve Fransız vatandaşı olan Karel, 1970'li yıllarda Gebze ve Bingöl'deki depremleri önceden bilmiş, 1974 yılında Erzurum Aşkale'de vatani görevini yaparken de 3 depremi önceden bildiği için komutanlarından tebrik almış. Ancak yurtdışında kimseyi inandıramayınca tezini köprüden nehre atmış. 16 yıl sonra Milliyet'te çıkan bir haber üzerine çalışmalarına yeniden başlamış.

1-2 fay seçilecek
Karel'in İngiltere'de kurduğu 'Meteodeprem Araştırma Merkezi' ile Atatürk Üniversitesi ortak bir proje yürütmek için bir araya geliyor.
Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü ve başkanlığını Karel'in yaptığı Meteodeprem Araştırma Merkezi'nin ortak yürütmesi planlanan "LAI projesi" ile ilgili teknik detay toplantısı dün Erzurum'da gerçekleştirildi.
5-6 milyon dolar maliyetli projeyle, litosfer, atmosfer, iyonosfer etkileşiminin tüm yönleriyle incelenerek, depremlerin önceden tahmin edilmesi amaçlanıyor.
"Bilimsel çalışmalarla deprem 24 ila 36 saat önceden tahmin edilebilir" diyen Karel, geçen yıl Gelibolu'da meydana gelen depremi de önceden tahmin ettiğini iddia ediyor. Karel şöyle diyor: "Depremi önceden tahmin edebiliyor, ama sağlıklı yer saptanması yapılamıyor. Bunu yapabilmek için bütün parametreleri yerleştirmek ve bunları ispatlamak lazım. Planladığımız çalışmada Kuzey Doğu Anadolu fay hattı üzerinde bir iki fay seçeceğiz. Bilimsel değil, ama depremi 24-36 saat öncesinden haber verebiliriz."

Çalışmayı NASA'nın da desteklediğini ve tamamlanması için 10 yıllık süre öngördüğünü belirten Karel, "Türkiye'nin meteorolojik koşulları çok daha uygun. Çalışmayı 5-6 yılda tamamlayabiliriz" diyor. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İhsan Bulut da çalışmanın evrensel amaçlar güttüğünü söyledi.

Nehre attığı tez Milliyet'le hayat buldu
Ronald Karel, bugün meteodeprem denilen ve kayıtlara geçen tezini Aşkale'de Türk Silahlı Kuvvetleri'nin desteğiyle yazmış. Karel, "Avrupa'da bilimsel kurumlar depremle atmosfer arasındaki ilişkiye inanmadı. New York'ta bir üniversitede yaptığım görüşme olumsuz geçince tezimi köprüden nehre attım. Aradan 16 yıl geçtikten sonra Londra'da yaşarken Milliyet gazetesinde gördüğüm bir yazı üzerine çalışmalarıma tekrar başladım" diyor.
Milliyet muhabiri Önay Yılmaz'ın 25 Kasım 2003 tarihli ve "Uzay konferansında deprem-bulut ilişkisi" başlıklı haberinde, Uzay Teknolojilerindeki Son Gelişmeler konferansında konuşan Prof. Matova'nın bildirisi şöyleydi: "Deprem öncesi bulutlar alçalıyor, uzun bir hal alıyor.