'İlk olmak ister misiniz?' sloganıyla kapılarını özel sektöre açan Devlet Demiryolları, hızlı tren projelerini artırmaya hazırlanıyor. Ankara-İstanbul ve Ankara-Konya hattında inşaat çalışmamalarını sürdüren TCDD, Antalya, Bursa ve Trabzon gibi önemli merkezler için işadamlarıyla işbirliği yapmayı hedefliyor. Amaç, hem yeni kaynak bulmak hem de özel sektörün tecrübe ve hızlı hareket kabiliyetinden faydalanmak. Ancak altyapı ve işletmenin sadece kamu eliyle yapılmasını öngören mevcut kanun, özel sektörün bu alanda faaliyet göstermesine imkân tanımıyor. İşbirliğinin hayata geçebilmesi için yeni düzenlemeye ihtiyaç var. Özel sektörün önünü açan bir taslak hazırlayan Devlet Demiryolları, çalışmayı Ulaştırma Bakanlığı'na gönderdi. Oluşturulan metin, önümüzdeki günlerde Meclis'e sevk edilecek. Düzenleme yasalaşırsa, birçok tren hattı, kamu-özel sektör işbirliğiyle gerçekleşecek.
Kamu-özel işbirliği hakkında bilgi veren Devlet Demiryolları Genel Müdürü Süleyman Karaman, üzerinde çalıştıkları tasarının yasalaşması halinde, yapımı planlanan projelerle şehirlerin birbirlerinin banliyösü haline geleceğini söyledi. İşbirliğinin, Türkiye gibi, hızlı tren uygulamasında geç kalmış ülkelerin, Avrupa standardını yakalaması için önemli bir fırsat olduğunu vurgulayan Karaman, bu yöntemin, özellikle Güney Kore, Hollanda ve Belçika tarafından başarı ile uygulandığını kaydetti.
"Ülkenin kaynakları, ihaleye çıkılabilecek durumda olan projelerin yapımı için kafi değil." diyen Süleyman Karaman, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: "İster altyapısı isterse işletmeciliği olsun demiryolları çok kârlı değil. Başka bir ifadeyle, bugün özel sektör, yap-işlet-devret ile mesela en uygun olabilecek Alanya-Antalya arasını yapsa, harcadığı paranın geri dönüşü 20 yıldan önce olmuyor. O bakımdan, özel sektör buna sıcak bakmıyor. Ancak, bir kısmını devlet karşıladığı takdirde özel sektör geri dönüşümü 12 ila 15 yıla iniyor. O zaman bu işe giriyor. İki taraf da kazanıyor. Mesela, Devlet Demiryolları 500 milyon dolara yapacağı işi 100 bin dolara yapmış olurken, özel sektörün koyduğu parayı geri alması da 15 yıla iniyor. Bu yöntemle, ülkenin hızlı tren altyapısı hem hızlı bir şekilde inşa edilmiş oluyor hem de vatandaşımız, devlet imkanlarıyla yıllar sonra alacağı bir hizmete kısa sürede kavuşmuş oluyor." Karaman'ın dikkat çektiği bir diğer husus da her hattın hızlı tren olmasına da gerek bulunmaması.
Devlet Demiryolları, hızlı tren projeleriyle, Türkiye'nin şehirlerini adeta birbirlerinin banliyösü haline getirmeyi hedefliyor. Bu kapsamda yapımı devam eden Ankara-İstanbul, Ankara-Konya hızlı tren projelerinin yanı sıra bu yıl çift hat Ankara-Sivas hızlı tren projesinin de temeli atılacak. Güzergahta, 6 ana gar binası bulunacak. Tren, Ankara, Kırıkkale, Yerköy, Yozgat üzerinden Sivas'a ulaşacak. Ankara-Sivas hızlı tren projesi, Sivas ile de sınırlı kalmayacak. Uluslararası doğu-batı koridorunda yer alan proje, Sivas'tan sonra 710 kilometre daha ileri götürülerek Erzincan, Erzurum ve Kars'a kadar ilerleyecek. Kars'tan Tiflis ve Bakü'ye bağlanacak. Projeyle birlikte 602 kilometre, 12 saat olan Ankara-Sivas arası seyahat süresi, 3 saate, mesafe ise 466 kilometreye inecek. Hatta, saatte 250 kilometre hız yapılabilecek.
Konya ve İzmir, Ankara'ya daha yakın olacak
211 kilometrelik Ankara-Konya hızlı tren hattının çalışmaları sürüyor. Ankara-İstanbul arasında Eskişehir'den sonra, Polatlı da önemli bir merkez olacak. Ankara, Eskişehir veya İstanbul'dan Konya'ya gidecek hızlı tren, Polatlı'dan Konya istikametine dönerek Konya'ya varacak. İlk etap, 100 kilometrelik kesimi, ikinci etap ise 111 kilometrelik kısmı oluşturuyor. İlk etabın fizikî gerçekleşmesi yüzde 48, ikinci etabın fizikî gerçekleşmesi ise yüzde 65 seviyelerinde. İzmir'in de hızlı tren ile Ankara'ya bağlanması öngörülüyor. Ankara-Polatlı-Afyon-Uşak-Manisa-İzmir demiryolu çalışma etüt proje çalışmaları tamamlandı. Projenin tamamlanmasıyla 824 kilometre ve 14 saat süren seyahat süresi, 623 kilometre ve 3,5 saate inecek.
Ankara-Sivas 3 saate düşecek
Hızlı treni ülke geneline yaymak isteyen Devlet Demiryolları, Antalya-Alanya, Isparta-Burdur-Antalya, Bursa-Osmaneli, Konya-Mersin, İzmit-Zonguldak, Trabzon-Erzincan-Erzurum, Ankara-Afyon, Ankara-Kayseri ve GAP-Halep projelerini özel sektörle birlikte gerçekleştirmek istiyor. Söz konusu hatların 10 yıl içerisinde tamamlanması planlanıyor. Proje sayesinde Ankara-Sivas arası seyahat süresi 3 saate düşecek.