O, Demirciler Sokağı'nın son demircisi. İs içindeki kolları
yanıklarla dolu. Ter içinde demir döverken dünyanın geri kalanının ilerlemesini
umursamıyor gibi. Babası ve dedesi de demirci olan Nguyen Phuong
Hung, büyürken bu sokağın her tarafından demir dövme sesleri gelirdi.
Endüstrinin gelişmesi ve modern ticaret onları saf dışı etmeden önce dükkânlarda
at nalları, tarım araçları ve çeşitli el aletleri üretilirdi. 49 yaşındaki Hung,
"Hafif bir yağmurun altında, sokaklar bomboşken sadece çekiç seslerinin
duyulduğunu hatırlıyorum. Demirciler için burasının çok özel bir atmosferi
vardı. Her dükkânda bir ateş yanardı. Sadece çekiç sesi duyardınız" diyor.
Geleceğe doğru koşar adım ilerleyen bu şehir için bu sesler çok geçmişte
kaldı. Hung'unki dışında tüm demirci dükkanlarının yerinde şimdi tekstil
dükkanları, kozmetik butikleri, bir banka, kaynakçılar ve yeşim taşı oymacılığı
yapılan iki galeri var. Eskiden burada çalışanlar daha kolay ve daha yüksek
ücretli işlere geçti. Vietnam'da başka demirciler olabilir
ancak başkentte sadece Hung var. Manivela, çekiç başı ve matkap ucu gibi ürünler
yapan Hung, "Şimdi sadece ben varım. Bu işi yapan bir tek ben kaldığım için
gurur duyuyorum. Bir benzerim yok. Sanki bir Afrika dili konuşuyormuşum gibi.
Sadece birkaç insan biliyor ve çok özelim" diyor. Aile zanaatı babadan oğluna
geçmeyecek. Oğlu üniversitede okuyor ve zaten Hung'a göre onun ellerinde
demircilerde olması gereken hassaslık yok. "Ben gidince sokağın isminin hiçbir
anlamı kalmayacak. Demirciler Sokağı sadece bir isim olacak" diyor.
Hanoi'nin ağaç gölgesinin altındaki tarihi merkezindeki 36
dar sokağının kaderi bu. Her biri bir zamanlar o sokaklarda yapılan zanaatların
isimleriyle anılıyordu: Pervane Sokağı, Çin Kâsesi Sokağı, Tatlı Patates Sokağı,
Külah Şapka Sokağı. Hanoi'nin önde gelen tarihçilerden Nguyen Vinh Phuc, esnaf
sokaklarından sadece dört tanesinde orijinal işlerin devam ettiğini söylüyor.
Gümüş Sokak'ta hâlâ mücevher dükkânları, Tatlı Sokağı'nda tatlıcılar, adak
kâğıtları ve oyuncaklar Adak Kâğıdı Sokağı'nda, kap kaçakçılar ise Teneke
Sokağı'nda bulunuyor. 84 yaşındaki Phuc, "Tabii ürünü satan kimse kalmayınca
bütün tarih yok oluyor. Ben yaşlı bir adamım. Bu tarihi sokakları kaybettiğimizi
görünce çok üzülüyorum" diyor.
Phuc tüccarların bu bölgede 9'uncu
yüzyıldan bu yana iş yaptığını söylüyor. 19'uncu yüzyılda Avrupa ve Asya'nın
diğer bölgelerinden tüccarlar buraya gelince 36 farklı lonca kurulmuş.
Şimdilerde Hanoi'nin tarihi merkezi için dış dünyanın tek anlamı turizm. Bu
bölgede artık hosteller, restoranlar, ipek mağazaları ve seyahat acenteleri var.
Fransız sömürge idaresi, Kızıl Nehir üzerine Long Bien Köprüsü'nü inşa etmek
istediği zaman ülkenin metal işçilerine çağrıda bulunmuş ve bu sayede de
Demirciler Sokağı kurulmuş. Hung'un ailesi sokağın kuruluşundan beri burada.
Dedesi ve babası gibi bu işe çocukken başlamış. Bir ara isyan edip başka işlerde
çalışmış. Ancak 35 yaşındayken babası onu çağırmış. "Babam bana bunun aile işi
olduğunu ve benden başka kimsenin kalmadığını söyledi. Babam, 'Beni seyret, ne
yapacağını anlarsın' dedi" şeklinde konuşuyor. İşe bir başlatınca son derece
zevk aldığını görmüş ve bunun kaderi olduğunu anlamış. Babasının ona "Demir
kırmızıya dönüştüğünde kendi paranı kazanırsın. Bu hayatındır" dediğini
hatırlıyor.