Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan, üretimi kıstıkları yönündeki haberlere tepki gösterdi. Yayan, bu yılın ilk 6 ayında Türkiye’de üretim artışının yüzde 21.3 olduğunu belirterek, “Bırakın üretimi kısmayı, dünyanın en büyük 15 çelik üreticisi ülke arasında, üretimini en fazla artıran ülke Türkiye oldu” dedi.
Arz sıkıntısının nedeni ne?
Üreticilerin üretimlerini talebe paralel olarak hızla artırmaya devam ettiklerini kaydeden Yayan, iç piyasadaki arz sıkıntısının üç nedenden kaynaklandığını söyledi. Bunları şöyle sıraladı:
1- Seçim öncesinde ertelenen yatırımların hızlanmasıyla ortaya çıkan ani talep artışı,
2- İnşaat mevsimine rastlayan Ramazan ayı öncesinde, Körfez ülkelerinde tüccarların stoklarını tamamlamaya yönelik yoğun alımları
3- Yurtiçi talebin zayıf olduğu birkaç ay öncesinde üreticinin, ihraç bağlantıları yapmış olması.
Çelik üretim kapasitesinin talebe göre üretimini artırdığını kaydeden Yayan, bugünkü durumun hızlı bir şekilde dengeleneceği tahmininde bulundu.
Fiyatlar kurdan arttı
Türkiye piyasasında çelik fiyatlarının dünya ile uyumlu bir seyir izlediğini anlatan Yayan, Türkiye’nin iç piyasa fiyatları ile ihraç fiyatları arasındaki uyumun, bu durumu açıkça ortaya koyduğunu söyledi.
Dünya genelinde hammadde ve çelik ürünleri fiyatlarının ABD Doları bazında oluştuğuna dikkat çeken Yayan, “Türk Lirası’nın Dolar karşısında değer kaybı yaşaması, Dolar bazlı fiyatlar global fiyatlar ile uyumlu olmasına rağmen, Türkiye iç piyasasına ilave zam gibi yansıyor. Son 1 yıl içerisinde fiyatlarda yaşanan yükseliş, Avrupa’dan Amerika’ya, Asya’dan Afrika’ya kadar, bölgesel küçük farklılıklar dışında, dünyanın bütün bölgelerinde benzer oranlarda gerçekleştiği halde, Türkiye gibi para birimi dolar karşısında değer kaybeden ülke piyasalarında, söz konusu fiyat artışı daha fazla hissediliyor” dedi.
Rekabet Kurumu raporu açık
Yayan, Türkiye’de ham çelikten inşaat demiri üreten 25’ten fazla kuruluş olduğunu, ayrıca 100’ün üzerinde haddehanenin üretim yaptığını anımsattı. İthalatta da sınırlama olmadığını dikkat çekerek, inşaat demiri piyasasında, serbest piyasa mekanizmasının tüm yönleriyle işlediğini vurguladı. “Çelik fiyatları konusunda yorum yapan müteahhit kuruluşların, sektörün rekabetçi yapısını göz ardı etmemeleri, objektif bir değerlendirme yapabilmeleri açısından önem taşıyor” dedi.
Yayan, Rekabet Kurumu’nun son aylardaki fiyat artışlarından şikayet edilmesi üzerine başlattığı ön araştırma raporuna atıf yaptı. Rekabet Kurulu’nun, 14 Temmuz 2011 tarihli raporunda,
- Uzun demir-çelik fiyatlarındaki artışların, teşebbüsler arasındaki bir anlaşma ve/veya koordinasyon sonucu meydana gelmediği,
- İncelenen teşebbüslerin nervürlü inşaat demiri için uyguladığı fiyatların, dünya fiyatlarıyla büyük ölçüde paralellik gösterdiği,
- Teşebbüslerin üretimlerinde radikal ve açıklanamayan bir azalış ve buna karşılık stok miktarlarında radikal bir artış olmadığı tespitiyle soruşturmaya gerek olmadığı sonucuna ulaştı.
Ankara Ticaret Odası Başkanı Salih Bezci, dün demir fiyatlarındaki artışın inşaat sektöründe alarm zilleri çaldırdığını açıklamış. Bu artışın konut fiyatlarında zamma neden olacağını ileri sürmüştü. Sıkıntıların temelinde serbest piyasadaki demir tedarikçilerinin tekelleşme yaklaşımlarının yattığını; sektörde rekabet koşullarının ortadan kalktığını vurgulamıştı.