ABD'den Cayman Adaları'na 21 şirketin altın arama faaliyeti yürüttüğü Türkiye'de açılan onlarca dava, kamuoyu baskısı ve faaliyetlerin durdurulmasına yönelik Danıştay kararlarına bir de ruhsat krizi eklendi. Yaklaşık 5 aydır ruhsat başvurularının askıya alınması nedeniyle yabancı yatırımcılar projelerini durdurdu.
70 milyar dolarlık altın rezerviyle ABD'den Cayman Adaları'na kadar tüm dünyadan 21 şirketin altın arama faaliyeti yürüttüğü Türkiye'de, ruhsatlandırma konusunda yaşanan bürokratik engel, yabancı yatırımcıyı bezdirme noktasına getirdi. Yaklaşık 5 aydır ruhsat başvurularını askıya alan Maden İşleri Genel Müdürlüğü nedeniyle yabancı yatırımcılar projelerini durdurdu. Mevsimsel etkilere bağlı olarak yılın belli dönemlerinde yapılabilen arama çalışmaları, özellikle doğudaki bölgelerde yaz yazlarında yürütülüyor. Ancak arama çalışmalarının başlaması gereken bahar aylarına rağmen hala ruhsatlar alınabilmiş değil. Ruhsat aldıktan sonra faaliyetlerine başlayabilmek için sondaj sözleşmesi başta olmak üzere bir dizi bağlantı daha yapması gereken firmalar, sürecin yaz aylarına yetişemeyeceği öngörüsüyle projelerini durdurduğunu belirtiliyor. Bu şekilde bekleyen 100'ün üzerinde ruhsat başvurusu bulunduğu kaydediliyor.
Ruhsat alamayan şirketlerde işler durma noktasına geldi
Altın şirketlerinde işlerin durma noktasına geldiğini belirten Bergama ve Gümüşhane'de altın madeni işleten Koza Altın İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı Akın İpek, "4-5 aydan beri hiçbir ruhsat imzalanmamış durumda. Arama da dahil hiçbir ruhsat verilmiyor. İşler zaten yavaştı, şu anda durma noktasında. Biz faaliyetlerimize devam ediyoruz, ancak yabancı firmalar projelerini durdurdu" dedi.
Bu alanda faaliyet gösteren yatırımcıların arama faaliyetlerine her yıl en az 300-500 milyon dolar harcama yaptığını belirten İpek, "Bu işi yapabilmek için risk sermayesi gerekiyor. 100 yerde arama yapıyorsan, 1 yerde altın bulabiliyorsun. Böyle bir ortamda yabancı şirketler risk sermayesini tamamen durdular" diye konuştu. Türkiye'nin sahip olduğu altın rezervleri ve katma değer potansiyeline karşın bürokratik engeller ve belirsizliğin yatırımcıları tedirgin ettiğini belirten İpek, Normandy şirketinin Bergama altın madeninin işletmesini kendilerine devretmesinde de bu tür sıkıntıların etkisi olduğunu söyledi.
İşletme ruhsatları konusunda bir sıkıntı yaşandığını doğrulayan Altın Madencileri Derneği Genel Koordinatörü Muhterem Köse ise, "Madenciler için bu mevsimler araziye çıkma dönemleridir. Eğer şimdi araziye çıkamazlarsa bütün yıl iş yapamazlar. Özellikle Erzincan, Sivas gibi doğu bölgelerinde arama faaliyetleri ancak bu mevsimlerde yapılabiliyor" diye konuştu. Yatırımcının hem zaman hem para kaybı yaşadığını ifade eden Köse, "Altın yatırımı geri dönüşümü açısından zaten riskli bir olay. Bir de bu tür zorluk ve belirsizlikler çıkarsa yatırım yapmaz. Maç ortasında kural değiştiriliyor. Yönetmeliklere bakıp yatırım yapılıyor. 3 yıl sonra elindeki hakları bile kullanamıyor" dedi.