Kanun taslağıyla, gecekondu dahil, imarlı imarsız, bitmiş bitmemiş, yapı kullanma izni olan olmayan her türlü konut ve konut projesi sisteme dahil ediliyor.
Bu haftadan itibaren mortgage kanunu ile neler getirildiğini inceleyeceğimizi söylemiştik. Taslak kanun birçok konuda düzenleme getiriyor. Bu hafta ilk sorularımızı sorarak hangi kuruluşların kredi verebileceğine, hangi konutların bu kredileri kullanabileceğine ve işyeri edinme amaçlı bu kredilerin kullanılıp kullanılamayacağına bakalım.
Hangi kuruluşlar kredi verebilecekler?
Bankaların yanında finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketleri de konut finansmanı sağlayabilecek. Kredi sağlayabilecek kurumların çeşitlenmesi bir yandan rekabeti artıracak, diğer yandan finansal kiralama ile ev sahibi olmak gibi yeni bir alternatif getirecek. Diğer yandan en son kanun taslağına eklenen geçici madde ile banka dışı kurumların kredi vermeye başlaması 2 sene sonrasına bırakılıyor. Yurtdışındaki uygulamalara bakıldığında, ABD ve İngiltere gibi ülkelerde kimlerin ipotek kredisi vereceği konusunun düzenlenmediği, yani kısıtlanmadığı görülüyor. Almanya, Danimarka gibi ülkelerde ise sistemin ipotek kredisi vermek üzere oluşturulduğu, ipotek bankaları üzerinde yoğunlaştığı göze çarpıyor. Türkiye için önerilen model iki farklı uygulamanın karışımı. Bir yandan konut kredisi verebilecek kuruluşlar bankalarla kısıtlı tutulmayarak finansal kiralama ve finansman şirketleri de kapsama dahil edilirken, diğer yandan bu kuruluşlar dışındaki kuruluşların taslak kanunda yer alan tanım çerçevesinde konut kredisi vermeleri yasaklanıyor.
Hangi konutlar bu kapsama girecek?
Kanun taslağında konut finansmanı, "konut edinmeleri amacıyla tüketicilere kredi kullandırılması, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, sahip oldukları konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılması" olarak tanımlanıyor. Bu tanımdan çıkan sonuç şu: Gecekondu dahil imarlıimarsız, bitmiş-bitmemiş, yapı kullanma izni olan-olmayan her türlü konut ve konut projesi kapsama dahil ediliyor. Diğer yandan halihazırda evi olan, evini depreme dayanıklı hale getirmek isteyen, veya herhangi bir sebeple evini karşılık göstererek kredi almak isteyen kişilerin kullanacakları krediler de konut finansmanı kapsamına giriyor.