YARIŞMANIN KONUSU
Günümüzde teknoloji ve fiziksel çevreler hızla gelişirken, özel gereksinimli bireyler; ihtiyaçlarına ulaşabilmek, sosyalleşebilmek veya iş hayatında aktif olarak yer alabilmek için her gün çevrelerinde, davranışsal, organizasyonel, teknolojik, fiziksel veya iletişimsel birçok engel ile karşılaşıyor. Özel gereksinimli çocukların kamusal alanlardaki varlığı ise çoğu zaman, engelleri aşmak için öngörülen zorunlu önlemlerin veya çözümlerin ıskaladığı bir durum olarak, bu problematiğin çok da fark edilmeyen veya üzerine düşünülmeyen bir parçası haline geliyor.
“ÇOCUKLAR İÇİN ERİŞİLEBİLİR GELECEK” Öğrenci Yarışması’nın konusu; çocukların sıklıkla bulundukları / “eriş”tikleri kamusal alanları odağına alarak, yaşadığımız çevredeki fiziksel engellere dikkat çekmek, problemleri saptamak ve çözümleri ile ilgili yaratıcı fikirler üretmektir.
YARIŞMANIN AMACI ve KAPSAMI
Yarışmanın amacı; üniversitelerin tasarım fakülteleri başta olmak üzere toplumda erişilebilirlik konusundaki farkındalığı arttırmak ve geleceğin tasarımcılarının erişilebilirlik bilincini geliştirmektir.
Yarışmacılardan ilk olarak, yaşadıkları çevredeki kamusal alanları erişilebilirlik anlamında incelemeleri beklenmektedir. Bu alanlardaki gündelik yaşam ilişkilerini ve fiziksel unsurları sorgulamaları ve fiziksel bariyer oluşturan problemleri saptamaları istenmektedir. Problem tespiti neticesinde, belirledikleri alanda, özel gereksinimli çocuk kullanıcılar odağında, mekânsal unsurları geliştirmeleri, yenilikçi teknolojiler kullanarak sürdürülebilir çözüm önerileri getirmeleri beklenmektedir. Yarışmacılardan beklenen önerilere ilişkin içeriksel detaylar 4.maddede açıklanmıştır. Sosyoloji, mühendislik, bilişim vb. farklı alanlarda çalışan öğrencilerle işbirliği yapmak, idari kurumlar ve STK’larla iletişim kurarak projeyi geliştirmek yarışmacılara, tasarımın özelleştiği erişilebilirlik konusunda önemli katkılar sağlayacaktır.
YARIŞMANIN TÜRÜ ve ŞEKLİ
Epilepsiye Direnen Çocuklar Derneği (EDİÇO) tarafından düzenlenen, TC’deki fakültelerde mimarlık, peyzaj tasarımı, şehir ve bölge planlama, endüstriyel tasarım ve iç mimarlık bölümlerinde eğitim gören lisans öğrencilerinin katılabileceği serbest, ulusal ve tek kademeli öğrenci mimari fikir projesi yarışmasıdır.
YARIŞMANIN YERİ ve PROGRAMI
YER ve PROBLEM TESPİTİ
Bu yarışma kapsamında erişilebilirlik bağlamında Türkiye genelindeki farklı problemlere değinebilmek hedeflenmektedir. Problemli alan tespitinin tasarımcı tarafından yapılması erişilebilirlik konusundaki farkındalık bilincinin oluşmasında önemli bir başlangıçtır. Bu sebeple yarışma kapsamında belirli bir alana odaklanmak yerine, yarışmacılardan yaşadıkları bölgede kendi keşfettikleri problem / problemler doğrultusunda çalışmalarını geliştirmeleri beklenmektedir.
Yarışmacıların odaklanacağı alanlar, kamusal açık alanlar olmalıdır. Meydanlar, sokaklar, parklar, çocuk oyun alanları, plajlar, okul bahçeleri, toplu taşıma istasyonları/durakları, hastane açık alanları, kısaca çocukların ihtiyaç, rekreasyon veya sosyalleşme amacı ile bulunabilecekleri herhangi bir kamusal alanda erişilebilirlik bağlamında problemli bir alan /alanlar belirlenmelidir. Belirlenen alanlarda erişimsel sorunların yanı sıra, ihtiyaca ve kullanıma yönelik eksiklerin tespiti de problem tanımının bir parçasıdır. Örnek olarak, çocuk oyun alanlarında özel gereksinimli çocukların kullanabileceği ekipmanların eksikliği, plajlarda engelli bireylerin denize girmesini kolaylaştıracak düzenlemelerin olmaması, tüm kamusal alanlarda solunum desteğine ihtiyacı olan bireyler için mekanik ventilatör veya oksijen sağlayıcı taşınabilir cihazların şarj edilebileceği ünitelerinin bulunmaması, çeşitli bakım ihtiyaçları için küçük bakım ünitelerinin yer almaması gibi birçok durum çeşitlendirilebilir. Problem tespiti neticesinde belirlenen alanların belgelenmesi, teslim paftalarında problem tanımı ile birlikte mevcut haliyle sunulması gerekmektedir. Alanın/alanların jüriye eksiksiz olarak, 2d çizimler, fotoğraflar, eskizler ve kolajlar ile aktarılması, problem tespitlerinin mevcut durumu anlatan materyaller üzerinden sunulması önemli bir değerlendirme kriteri olacaktır.
PROGRAM
Bu yarışmada yarışmacıların yakın çevresinde yer alan kamusal alanlardaki koşulların erişilebilirlik kavramı üzerinden irdelenmesi amaçlanmaktadır. Kullanıcı olarak çocuklar ve bakım verenleri belirlenmiştir. Yarışmacıların inceleyecekleri kamusal alanlarda veya bu alanlara ulaşırken kullandıkları toplu taşıma rotalarında özel gereksinimli çocukları göremeyecek olmaları ya da çok nadiren rastlayacak olmalarının nedeni, özel gereksinimli çocukların sayısının çok az olması değil, bu durumun tespit edilecek problemlerden biri olmasıdır. Meydanlarda, parklarda, çocuk oyun alanlarında ve diğer kamusal alanlarda bazen fiziksel bir engel olmasa da aileleriyle birlikte sosyal hayata katılan özel gereksinimli çocuklar göremiyoruz; bu noktada da aidiyet hissini oluşturan bazı eksiklikler, çocuklar ve aileler için bariyerleri oluşturuyor. Başka bir deyişle, kapsayıcı bir duruş göstermemek veya farklılıkları olan bireylerin topluma katılabilmeleri için olası potansiyelleri üretmemek de engelleri inşa etmek anlamına geliyor. Dolayısıyla, mevcut fiziksel koşulların iyileştirilmesinin yanı sıra, tüm farklılıklarıyla bütün çocukların özgürce oynama, eğlenme, gelişme, eğitim, ve sosyalleşme haklarını kapsayıcı bir şekilde, yaratıcı ve yenilikçi fikirler ile destekleyecek yeni mekânsal ve donatısal üretimler bu projenin ihtiyaç programı dahilinde olacaktır.
Bu kapsamda geliştirilmesi ön görülen başlıca unsurlar aşağıda üç ana başlıkta özetlenmiştir, bu unsurlar birlikte ele alınabileceği gibi aralarından bir başlığa da odaklanılabilir:
Ulaşım: Kamusal alanlarda ve kamusal ulaşım rotalarındaki, özel gereksinimli bireylerin ve bakım verenlerinin erişimini kısıtlayan fiziksel engelleri ortadan kaldıracak tasarımsal öneriler. (düşük hızlı sokaklar, kaldırımlar, yaya yolları, sokak mobilyaları, toplu taşıma durakları, gölgelikler, mola ve oturma alanları vb.)
Rekreasyon: Açık kamusal alanlarda (meydanlar, parklar, çocuk oyun alanları, plajlar, açık spor alanları vb.), rekreatif anlamda farklı engel gruplarına hitap edecek, özel gereksinimli bireylerin bu alanları sıklıkla kullanımını teşvik edecek yaratıcı fikirler geliştirerek etkileşim alanları oluşturmak.
İhtiyaçlar: Farklı Engel gruplarının özel gündelik ihtiyaçlarına yönelik, mevcut mekanlara entegre küçük eklentiler (umumi tuvaletler, bakım üniteleri, açık alanda fizik tedavi için hijyenik alanlar, hijyenik amaçla kullanılacak su kaynakları, ihtiyaç duyulan özel ekipmanlar ve cihazlar için düşünülmüş alanlar vb.)
Yarışmacılar, yukarıda tanımlanan çerçevede, tespit ettikleri problemli alana özel bir tasarım yapabilirler veya temsili bir mekan kurgusu dahilinde, benzer problemleri taşıyan farklı alanları da düşünerek prototip oluşturacak jenerik öneriler de getirebilirler.
YARIŞMAYA KATILIM KOŞULLARI
- Yarışmaya Türkiye Cumhuriyeti’ndeki üniversitelerde mimarlık, peyzaj tasarımı, şehir ve bölge planlama, endüstriyel tasarım ve iç mimarlık bölümlerinde öğrenim gören lisans öğrencileri katılabilmektedir. Ekip olarak katılım durumlarında yukarıdaki alanlarda öğrenim gören öğrencilerin ekipte bulunması koşuluyla diğer disiplinlerde yer alan öğrenciler de ekip üyesi olarak yarışmaya katılım gösterebilirler.
- Katılımcılar yalnızca bir proje ile katılım sağlayabilirler.
- Yarışmaya katılan her projede özgünlük ve daha önce başka bir yerde yayınlanmamış olma koşulu aranmaktadır.
- Yarışma şartnamesinde belirtilen Yarışma Takvimi’ne tüm katılımcıların dikkat etmesi ve belirtilen tarihlere uymaları beklenmektedir.
- Yarışmaya katılım ücretsizdir.
JÜRİ ÜYELERİ
JÜRİ
Evren Burak Enginöz (Prof. Dr., İstanbul Kültür Üniversitesi Mimarlık Fakültesi), Sevince Bayrak (Mimar, SO? Mimarlık & Dr. Öğr. Üyesi, MEF Üniversitesi), Zeynep Yapar Ergün (Mimar, Ergün Mimarlık & Ediço), Dicle B. Özdemir (Mimar, do[x]architecture), Beyza Gürdoğan (Mimar ve Kentsel Tasarımcı, Superpool), Başak Taş Özdemir (Peyzaj Mimarı, Spiga)
DANIŞMAN JÜRİ
Asım Evren Yantaç (Doç. Dr. , Koç Üniversitesi Medya ve Görsel Sanatlar Bölümü & TODEV), Ege Sevinçli (Sosyolog, Oyun Parkı Müfettişi, Superpool), Umut Özavcı (Ediço Yönetim Kurulu Üyesi)
YEDEK JÜRİ
Eser Ergün (Y. Mimar, Ergün Mimarlık & Ediço), Kadir Uyanık (Y.Mimar, do[x]architecture)
RAPORTÖRLER
Sema Yapar (Mimar), Ali Osman Sağlam (Mimar)
YARIŞMACILARIN UYMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUKLARI ESASLAR
- “Proje Dosyasının” herhangi bir yerinde proje sahibini belirten bir ibare ya da işaret bulunmamalıdır.
- Dijital kimlik dosyasının veya içeriğinin eksik olması durumunda; seçici kurul kararı ile tutanağa geçirilerek proje değerlendirme dışı bırakılır.
- Projelerin şartnamede belirtilen teslim günü ve saatini geçmeyecek şekilde gönderilmesi zorunludur.
- Yarışmaya gönderilen projelerin özgün, başka bir yerde yayınlanmamış ve eğitim sürecinde dönem projesi olarak üretilmemiş olma şartı aranmaktadır.
- Bu durumun aksinin tespiti ve bu tespitin jüri üyelerinin çoğunluğu tarafından onaylanması halinde, proje diskalifiye edilir. Proje ödül kazandıysa, ödülün tamamı yarışma organizasyonuna iade edilir.
YARIŞMA TAKVİMİ
Yarışmanın İlanı: 3 Aralık 2023
Soru Sorma için Son Tarih: 3 Ocak 2024 Saat: 17:00’ye kadar
Yanıtların İlanı: 8 Ocak 2024
Son Teslim Tarihi: 5 Nisan 2024 Saat: 17:00’ye kadar
Sonuç İlanı: 30 Nisan 2024
Kolokyum ve Ödül Töreni: Mayıs 2024
Sergi: Mayıs 2024
YARIŞMANIN ÖDÜLÜ
1. Ödül: 25.000 TL
2. Ödül: 20.000 TL
3. Ödül: 15.000 TL
Eşdeğer Mansiyonlar (10.000 TL x 3 adet)
Ayrıntılı bilgi için tıklayınız
*
Epilepsiye Direnen Çocuklar Derneği (EDİÇO)
EDİÇO olarak başta dirençli epilepsili çocuklar olmak üzere tüm özel gereksinimli çocuklarımızın sağlık, eğitim ve sosyal haklarını dile getirmek, aileleri bilinçlendirmek, tedavilere ulaşılabilirliğini kolaylaştırmak için faaliyetlerde bulunmaktayız. Her alandaki ayrımcı uygulamaların giderilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılması için çalışıyoruz.