Kuzey Çin'de hammadde zengini olan bu kentin birçok bakımdan olağanüstü başarıları var. Dev kömür ve doğalgaz rezervlerinin yanı sıra hızla büyüyen bir ekonomiye ve canlı bir emlak piyasasına sahip. Ancak kentin yeni ve lüks merkezinde son derece önemli bir şey eksik o da insan. Ordos'un aslında bir buçuk milyon sakini var. Fakat gelecek düşünülerek yapılan (eski şehir merkezinin 24 kilometre güneyindeki boş bir arazide sıfırdan kurulan) yenisi hemen hemen bomboş. Yeni Kangbashi Bölgesi denen bu kesimdeki geniş bulvarlarda trafik sorunu yok. Ofis binaları boş duruyor. Yayalarla karşılaşmak şansa kalmış. Lüks villa siteleriniyse otlar bürümeye başlıyor.
Kangbashi'de çoğu zaman boş olan Lido adında bir otel var. Bu oteldeki şık restoranın Pazarlama Müdiresi Li Li, "Burada yalnız olduğumu söyleyebilirim. Buralarda kent sakinlerine pek rastlanmıyor" diyor Hırslı müteahhitlerin sözleriyle heyecana kapılan kent yöneticileri Ordos'u Dubai'ye benzetebileceklerini, çorak Moğol bozkırını canlı bir metrolope çevirebileceklerini ummuştu. Ve bu görkemli proje için bir milyar doları aşkın yatırım yapıldı. Çin'de şaha kalkan bir ekonomi ve bunun ülke çapında beslediği çılgınca bir inşaat faaliyeti var. Kimileri de ortada spekülatif bir emlak balonu olduğunu ve bunun sonunda patlayacağını söylüyor, kanıt olarak Kangbashi gibi örnekleri gösteriyor. Böyle bir balon patlarsa son iki yıldır küresel büyümenin başlıca itici gücü olan bir ülkenin bankacılık sisteminde deprem olacak.
Öte yandan Çin, analistleri şaşırtarak kredilerdeki gösterge faizini 19 Ekim'de hafifçe yükseltti. Belli ki amaç, emlak piyasasındaki spekülatif eğilimleri bastırmaktı. Fakat Çinli analistler, faizlerdeki bu küçük artışın Ordos gibi ücra yörelere bile ulaşan bir inşaat furyasını yavaşlatacağından şüpheli. Projeye göre, Kangbashi'de şimdiye kadar 300 bin nüfus olması gerekiyordu. Yönetim, yeni bölgede 28 bin insanın yaşadığını ileri sürüyor. Oysa kenti geçenlerde ziyaret eden bir muhabir, arabayla saatlerce dolaşmasına rağmen yerleşim alanlarında yalnızca birkaç kişi gördüğünü belirtiyor.
Analistler, Çin'de Ordos'a eklenen alan gibi on küsur hayalet kentin daha olabileceğini düşünüyor ve buna örnek olarak güneydeki Kunming kentini gösteriyor. Şehre eklenen Chenggong adında 103 kilometrekarelik bu yeni bölge, benzer şekilde aynı boş caddeleri, gökdelenleri ve devlet daireleriyle ön plana çıkıyor ve bu da birçok kişiyi endişelendiriyor. Kuzeydoğudaki Tianjin kentinde de golf sahaları, sıcak su kaynakları ve binlerce villasıyla koca bir semt kuruldu. Fakat aradan beş yıl geçti ve sözü geçen yerler hâlâ bomboş. Bunların hepsi paranın getirdiği bir şımarıklığın sonucu olarak değerlendirilebilir.
Oysa Çin gelecek on yıl içinde yüzlerce milyon insanın kırsal kesimden büyük şehirlere taşınmasını ve bu yolla büyük bir orta sınıf yaratmayı hedefliyor. Fakat Pekin'deki siyasiler önce şuna karar vermeli. Eski şehirlerin Ordos'takine benzer bir şekilde yeniden yapılanması ve yayılmasının gerisinde akılcı bir planlama mı var, yoksa spekülatif bir çılgınlık mı? Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi'nde işletme dersi veren Patrick Chovanec, inşaat patlamasını konuta ihtiyacı olan milyonlarca göçmen işçinin değil, gözü dönmüş yatırımcıların belirlediğini söylüyor. Profesör Chovanec, "İnsanlar gayrimenkulü bir yatırım olarak, paralarını saklayabilecekleri bir yer olarak görüyor ve onu altın yerine koyuyorlar. Boş daireleri biriktiriyorlar. Hangi büyüklükte olursa olsun, birçok şehirde aynı şey oluyor" diyor.