Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumunun (UNESCO) somut olmayan kültür mirası çalışmaları kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünce Türkiye'nin 2010 yılı ‘Yaşayan İnsan Hazineleri’ adayları arasında gösterilen Kütahyalı çini ustası Mehmet Gürsoy (60), Osmanlı döneminin formlarını uyguladığı çinileriyle ilgi görüyor.
Çalışmalarını Kütahya'daki atölyesinde sürdüren Gürsoy, UNESCO'nun somut olmayan kültür mirası çalışmaları kapsamında ‘Türkiye'nin 2010 Yılı Yaşayan İnsan Hazineleri’ arasında gösterildiğini bildirdi.
1991 yılından bu yana ABD, İngiltere, Almanya, Avusturya, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Japonya ve yurt içinde 43 sergi açtığını ifade eden Gürsoy, “Listeye alındığım için çok mutluyum. İnandığım ve bildiğim bir şey var; hiçbir emek zayi olmaz”.
Fotoğraf: Selma KOCABAŞ
Gürsoy, sanatçılar dünyadan göçtüğünde bıraktıkları eserlerin yaşayacağını dile getirerek, “Dünya durdukça biz sanatçılar yaşayacağız. Dünya durdukça, dünyanın her yerinden insanlar eserlerimizi edinmek isteyecek. Dünyadaki tek imparatorluk sanatı, bizim sanatımızdır. Diğer ülkelerin kendi ülkelerine ait bir devlet sanatı yoktur. Bu sanat bizim Osmanlı'dan yadigar imparatorluk sanatımızdır. Bugün dünya müzelerini Osmanlı ustalarının geçmişte yaptığı eserler süslemektedir. Müzayedelerde de en yüksek değerler bu ustaların eserlerine verilmektedir”.
‘Yaşayan İnsan Hazinesi’ ölçütleri
Yaşayan İnsan Hazineleri, kişinin ustalığını 10 yıldır icra ediyor olması, sanatını usta-çırak ilişkisi ile öğrenmiş olması, bilgi ve becerisini uygulamadaki üstünlüğü, konusunda ender bulunan bilgiye sahip olması, kişi veya grubun yaptığı işe kendini adamışlığı, sanatının toplumla buluşmasını sağlayacak yenilikler içermesi, bilgi ve becerilerini çırağa aktarma becerisi gibi ölçütlere göre belirleniyor.
Türkiye'de somut olmayan kültür mirası envanter çalışmaları, illerde İl Kültür ve Turizm Müdürlükleri koordinasyonunda yürütülüyor. Kurullar, folklor araştırmacıları tarafından hazırlanan kendi illerindeki yaşayan insan hazinesi aday önerilerini, yılda iki kez Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğüne gönderiyor.
İllerden gelen veriler Uzmanlar Komisyonunda değerlendirilerek, yaşayan insan hazinesi adaylarının tespiti yapılıp onaylanıyor.
Bu arada, Mehmet Gürsoy'dan önce Kütahyalı dünyaca ünlü çini ustası Sıtkı Olçar, 2008 yılında Türkiye'de ‘Yaşayan İnsan Hazinesi’ seçilen 7 usta arasında yer almıştı.