Çin Halk Cumhuriyeti’nin Ekonomi ve Ticaret Ateşesi Yunyan Zang, Türkiye ve Çin arasında, özellikle inşaat sektöründe büyük bir işbirliği potansiyeli bulunduğunu söyledi.
NTVMSNBC’nin sorularını yanıtlayan Yunyan Zang, ülkesinin Türk işadamlarına inşaat sektöründe büyük yatırım fırsatları sunduğunu belirtti. Zang, ayrıca, Çinli ve Türk müteahitlerin diğer ülkelerde ortak yatırımlarda bulunmalarının her iki taraf için de yararlı olabileceğini ifade etti.
- Çin ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin boyutu nedir?
Yunyan Zang: - Ülkelerimiz arasında diplomatik ilişkinin kurulduğu yıl olan 1971’den 1990’lara kadarki dönemde ticari ilişkiler zayıftı. Ancak 90’lı yılların ortalarına gelindiğinde Türkiye ve Çin arasındaki ticari faaliyetler gelişmeye başladı. 1990 yılında yalnızca 90 milyon dolar civarında olan ticaret hacmi, 1993’te 663 milyon dolar seviyesine erişti. Geçmişte Çin’in aleyhine bir ticaret açığı söz konusuyken, son yıllarda Türkiye aleyhine bir açık oluştu.
Çin ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi, 2000 yılındaki 1 milyar 255 milyon dolarlık performansla rekor noktasına ulaştı. Geçen yıl ise bu rakam 905 milyon dolara indi.
- İki ülke arasındaki ekonomik işbirliği nasıl gelişir?
- Dünyanın gözü Çin piyasasında... Çin’de 1 milyar 300 milyon tüketiciden oluşan büyük bir pazar var. Yalnızca perakende tüketim hacmi bile 455 milyar dolara ulaşıyor. Türk hükümeti, Çin’de yatırım konusunda Türk işadamlarına yol göstermeli. Eski cumhurbaşkanınız Süleyman Demirel 1995 senesinde Çin’i ziyaretinde işadamlarınıza “Çin piyasasına girin” demişti.
Türkiye ve Çin arasında, özellikle inşaat sektöründe büyük bir işbirliği potansiyeli mevcut. Ülkemiz, Türk müteşebbislere bu sektörde büyük yatırım fırsatları sunuyor. Ayrıca, Çinli ve Türk müteahitlerin diğer ülkelerde ortak yatırımlarda bulunmaları her iki taraf için de yararlı olacaktır.
“ÇİN PİYASASINDA REKABET ŞİDDETLİ”
- Türk işadamlarına mesajlarınız var mı?
-Mesajım şu: Zamanında Çin piyasasına girin. Çin piyasasında rekabet şiddetli. Dünyanın en büyük 500 çok uluslu şirketinin 400’den fazlasının Çin’de yatırımı var. Türk girişimciler daha fazla vakit yitirmeden piyasamıza girmeli.
İKİ MİLYON TURİST BEKLENTİSİ TEMELSİZ
-Turizm alanındaki son gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Türkiye, Çinli turist sayısının yüksek olmasıyla ilgileniyor. Türk kamuoyu bu konuda gerçekçi olmayan beklentilere sahip. Çin Devleti, vatandaşlarını herhangi bir ülkeye gitmeleri için zorlayamaz. Geçen sene yurtdışına çıkan toplam Çinli sayısı 12 milyon 130 bin civarındaydı. Dolayısıyla, 2 milyon Çinli turistin Türkiye’yi ziyaret etmesine yönelik bir beklentinin hiçbir temeli yok. Daha fazla turistin gelmesi isteniyorsa, Türkiye tanıtımına ağırlık vermeli.
- Global ekonomide Çin’in mevcut durumu ve hedefleri nedir?
- 1978 yılında başlayan dışa açılma süreciyle beraber Çin ekonomisi hızla gelişmeye başladı. Çin’in gayrisafi yurtiçi hasılası(GSYİH) 1 trilyon 160 milyar dolar düzeyinde, büyüme hızımız % 7.3 seviyesinde seyrediyor. GSYİH sıralamasında dünyada 6’ıncı sıradayız. 212.2 milyar dolarlık döviz rezervimizle Japonya’nın ardından 2’nci sıradayız.
Başlıca hedefimiz, 2010’da, 2000 yılındaki GSYİH’nın 2 katına ulaşmak.
- Çin ekonomisindeki büyümenin sırrı nedir? Türkiye’ye önerileriniz var mı?
- Ekonomimizdeki büyüme 3 unsura dayanıyor: dahili tüketim, yatırım ve ihracat...
Çin’de devletin piyasaya sürdüğü hazine bonoları aracılığıyla elde edilen gelir yatırımda kullanılıyor. Tahvil piyasasının ihtiyacı genişletiliyor. Türkiye’de ise buradan elde edilen gelir tüketime yöneltiliyor.
Çin’de halkın tüketim düzeyinin yükseltilmesi için sık sık uzun süreli tatiller yapılıyor. Böylece tüketim canlanıyor. Toplu ulaşım araçlarında çok bilet satılıyor.
Çin, yabancı sermayenin yatırım yapması için çok elverişli bir ülke. Altyapı hizmetleri ve başta işgücü olmak üzere, üretim faktörleri ucuz. Bu durum, üretilen mamullerin rekabet gücünü arttırıyor.