Gaziantepli ünlü Konukoğlu ailesinin
sahibi olduğu 2 çimento fabrikasının hisselerinin yüzde 30’unu İtalyan
Barbetti ailesi 390 milyon dolara satın aldı. Türkiye’de 43’ü
entegre (aynı zamanda klinker üreten ve de öğüterek ve katkı maddeleriyle
karıştırarak çimentoya dönüştüren) çimento fabrikası ile 19 öğütücü (klinkeri
başka yerlerden alarak çimentoya dönüştüren) tesis var.
Konukoğlu ailesine ait Sanko Holding, Bartın, Adıyaman ve
Kahramanmaraş’ta 3 çimento fabrikasına sahip. Bunlardan Kahramanmaraş
fabrikasının yapımına 2006 yılında başlandı. Tesis üretime yeni geçti. Adıyaman
ve Kahramanmaraş fabrikaları, Sanko Holding çatısı altında “Çimko
Çimento” adıyla ayrı bir grup oluşturuyor. Bu grubun yarı hissesi
satıldı. Bartın fabrikasının tamamı gene Konukoğlu ailesinin.
Yüzde 18’i ihracata
Satılan 2 fabrikanın 3.1 milyon ton klinker, 5.1 milyon ton çimento üretim
kapasitesi var. Bunların yarı hissesini satın alan 50 yıllık İtalyan çimento
firması Cementterie Aldo Barbetti’nin İtalya’daki tesisinin
toplam çimento kapasitesi ise sadece 2 milyon ton. Açık anlatımıyla küçük
üreticinin büyükten satın aldığı yarım hisse bile, kendi ülkesindeki çimento
kapasitesinin üzerinde.
Çimento Müstahsilleri Birliği’nden aldığım bilgilere göre,
2007 yılında Türkiye’deki çimento tesislerinin klinker kapasitesi 44.6 milyon
ton, çimento kapasitesi 81.4 milyon ton idi. 2007 yılında klinker kapasitesinin
yüzde 93.2’si, çimento kapasitesinin yüzde 64.1‘i kullanıldı.
Kapasite fazlası olmasına rağmen yeni tesisler kuruluyor. Kapasite artırımına
gidiliyor. Şimdilerde klinker kapasitesinin 47 milyon tona, çimento
kapasitesinin 85 bin tona ulaştığı tahmin ediliyor. Ürettiğimiz çimentonun yüzde
18’ini ihraç ediyoruz. Yüzde 82’sini içeride kullanıyoruz. Çimento sanayiinde
son yıllarda çok sayıda fabrika el değiştirdi. Çok sayıda fabrikanın
sermayesinin tamamı veya bir bölümü yabancıların eline geçti.
Fabrika satışları canlı
Bu son alım-satım işleminde Sanko Holding’in danışmanlığını yürüten Garanti
Yatırım’ın İcra Kurulu Başkanı Metin Ar, “Bu son işlem Garanti
Yatırım’ın gerçekleştirdiği 17’nci çimento fabrikası satış işlemi oldu” diyor.
Dikkat buyurunuz, sadece Garanti Yatırım’ın aracılık ettiği çimento fabrikası
satış işleminin sayısı 17’ye ulaşmış. Çimento sanayiinde kurulu kapasitenin
yüzde 20‘nin üzerindeki bölümü Garanti Yatırım’ın aracılığıyla el değiştirmiş.
Aracısız veya diğer kuruluşların aracılığıyla satılanlar bu rakama dahil
değil.
Türkiye’deki kurulu kapasitede yabancı yatırımcıların payı yüzde 35 dolayına
ulaşmış durumda. Yabancılar iç pazardan çok Türkiye’ye komşu ülkelerdeki pazara
ulaşma arayışında. İtalyanlar Adıyaman ve Kahramanmaraş fabrikalarında
üretilecek çimentoyu, Rusya, Irak ve Suriye’ye satmayı
düşünüyor.