Özellikle tapusu olmayan yerleşkelerindeki bürokratik sorunları uzun uğraşlar sonucu çözen İstanbul Üniversitesi, 2013 itibariyle tüm tapularını almış durumda. Özellikle Çapa, Cerrahpaşa, Avcılar ve Beyazıt yerleşkelerinde yıllardır devam eden tapu sorunu beş yılda binlerce imza sonucunda çözüldü. Kamuya, kişilere, İBB’ye ait olan tapular yoğun çalışma ve takip ile görüşülerek İstanbul Üniversitesi’ne kazandırıldı.
İÜ iki kampüsün sahibi
İÜ Rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet, “hayatımın projesi” dediği zorlu süreçle ilgili olarak şu açıklamalarda bulundu: “Aslında kâğıt parçası gibi duruyor ama bunun arkasında o kadar büyük bir emek var ki. Bizim için bir hayaldi. O hayal; Cerrahpaşa ve Çapa’nın o eski binalarının yıkılıp yeniden yapılması. Ne kadar zor bir hayale talip olduğumuzu çok çabuk anladık. İşe tapu ile başladık ama bu başlangıç pek moralli olmadı. Bu işin bu kadar uzun süreceğini; bu kadar zor birtakım adımların atılması gerektiğini de bilmiyorduk doğrusu. Bunu bir şampiyonluk kupası gibi görüyorum. Bundan sonra İstanbul Üniversitesi iki tane kampüsün tümüyle sahibi. Nasıl istiyorsa öyle tasarrufta bulunabilir. Bizim esas hayalimiz tapular değildi, onun üzerindeki binalardı. Binaların yapılmaya başlandığını ve bittiğini de görürüz inşallah. Burada bence çok önemli olan madde şu: Çapa, Cerrahpaşa, Avcılar Güney ve Kuzey ve diğer yerleşkelerde üniversite adına inşa edilecek yapıların ihalesi TOKİ’ye verilmiştir.”
Çapa ve Cerrahpaşa yerinde inşa edilecek
Prof. Dr. Söylet, İstanbul Üniversitesi’nin tarihî bir kurum olduğunu ve bu sebeple çok sayıda eski, hatta deprem güvenliği açısından riskli binaya sahip olduğunu belirterek şunları aktardı: “Üstelik sahip olduğumuz mekânlardan bazılarının tapusu ve ruhsatı yok. Son beş yıldır birçok kurumla yakın diyalog ve işbirliği içinde, sıkı bir çalışma yaparak, bizim olduğu halde kâğıt üzerinde bize ait olmayan yüzlerce mekânımıza tapu aldık. Bu projelerden en büyüğü, aynı zamanda Türkiye’nin de en büyük projelerinden birisi olan ‘Çapa ve Cerrahpaşa Yerleşkelerimizin Yerinde Yeniden Yenilenmesi’. İki tane ‘Dünya Hastanesi’ ve ‘Dünya Sağlık Yerleşkesi’ yapmaya çalışıyoruz. Bu projelerin hayata geçirilmesi ve tamamlanması gibi bir misyonum olduğunu düşünüyorum. Hekimlerin, hastaların, hasta yakınlarının, öğrencilerin ve çalışanların rahat edebilecekleri, modern ve depreme dayanıklı binalar yapmayı hedefliyoruz.”
Kamulaştırma kapsamında hak sahiplerine toplamda 25 milyon TL ücret ödendiğini ifade eden Prof. Dr. Söylet, “Kamulaştırmaların ardından tapular alındı ve inşaat yapılabilmesi için ilgili koruma kurulu, belediye, kadastro ve tapuda yaklaşık her tapu için 120 imzadan geçen tapu tevhit işlemleri tamamlanarak tapular birleştirildi. Çapa ve Cerrahpaşa Projesi hazırlanırken bilimsel bir çalışma yaptık. Danışmanlık hizmeti alarak ve dünyadaki başarılı örnekleri de inceleyerek, hem bugünün hem de geleceğin tıp fakültesi hastanesi nasıl olmalı sorusuna yanıt aradık. İstanbul’u, Türkiye’yi, İstanbul Üniversitesi’nin marka değerini, Cerrahpaşa ve Çapa çevresindeki mikro ekonomik hareketlerin ulaşım imkânlarını, denize olan yakınlığını, afet durumunda ortaya çıkabilecek riskleri de dikkate alarak projeleri hazırladık. Bu konuda devlet kurumlarımızla çok sayıda görüşme yaptık. Onlar da yerinde yeniden yapılanma konusunda ikna oldular. Başbakanımız da projenin TOKİ ile yapılması konusunda talimat verdi. Ardından hemen çalışmalara başladık. Şu anda da bu çalışmalar hızla devam ediyor” şeklinde konuştu.
Projenin Aşamaları
1- Çapa ve Cerrahpaşa yerleşkelerinin kendi yerlerinde yenilenmesine karar verildi
Çalışmaların ilk adımında “Yeni binalar nerede yapılmalı?” sorusuna cevap verildi. Coğrafyacılardan toplumbilimcilere kadar birçok farklı branştan uzmanın konu üzerinde çalışması sağlandı. Araştırmada uluslararası örnekler ve eğilimlerin incelenmesinin yanı sıra hasta ve öğrenci tercihi, coğrafi ve jeolojik özellikler, olası deprem riski, ulaşılabilirlik, sosyolojik, kültürel ve ticari katma değer oluşturma durumu gibi değişkenler analiz edildi. Araştırmalar sonucunda hastanelerin bulundukları yerde yeniden yapımının daha uygun olduğu anlaşıldı.
2-Tarihi binalar restore edildi
Cerrahpaşa Yerleşkesi 170 dönüm, Çapa Yerleşkesi 110 dönümlük alana sahip durumdadır. Cerrahpaşa Yerleşkesi’nde 4, Çapa Yerleşkesi’nde 8 adet tarihi bina bulunmaktadır. Tarihi binaları koruma ve restorasyon projeleri için çalışmalar devam etmektedir.
3- İstanbul Üniversitesi, Çapa ve Cerrahpaşa yerleşkelerinin tapularını aldı
Yenileme çalışmalarına başlandığında önemli bir sorunla karşılaşılmıştır; Cerrahpaşa Yerleşkesi’nin sadece % 75’inin, Çapa Yerleşkesi’nin ise sadece % 50’sinin İstanbul Üniversitesi’nin tapulu malı olduğu tespit edilmiştir. Üç yıllık çok yoğun ve zahmetli bir çalışmayla birçok bürokratik süreç tamamlanarak, Cerrahpaşa Yerleşkesi’nin % 99.54’ü, Çapa Yerleşkesi’nin % 99.75’inin tapusunun İstanbul Üniversitesi’nin olması sağlandı.
4- Binaların yenilenmesi için gerekli izinler alındı
İstanbul’un en merkezi yerlerinde bulunan Çapa ve Cerrahpaşa yerleşkelerindeki binaların yenilenmesi için çok sayıda izin alınması gerekmektedir. Yenileme çalışmaları için koruma kurullarına gerekli müracaatlar yapıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Fatih Belediyesi’yle çok yakın diyalog içinde yeniden yapılanma çalışmalarında önemli bir mesafe kat edildi. İstanbul Üniversitesi hastanelerinin tarihi yarımadada kalmasını engelleyen imar planında tadilat yapılması sağlandı.
5- Devlet Planlama Teşkilatı’ndan 4,8 milyon TL kaynak sağlandı
Devlet Planlama Teşkilatı ile yapılan görüşmelerde ortaya çıkan bir başka gerçek ise; hastanelerin yeni yapımı için gereken kaynak ihtiyacının büyüklüğünün anlaşılması olmuştur. Devlet Planlama Teşkilatı 2011-2012 ve 2013 Yatırım Bütçesi’nden yıllara sari tahsisi sağlanan 4.8 milyon TL kaynak sağlandı.
6- Master Plan ve Avan Proje hazırlandı
Master Plan ve Avan Proje çalışmalarının 240 gün içinde tamamlanması için protokol imzalandı. Çapa ve Cerrahpaşa yerleşkelerinde jeolojik ve geoteknik analizler ile yeraltı ve yerüstü arkeolojik keşif çalışmaları yapıldı.
7-Yapılan çalışmalar İÜ mensuplarına sunuldu
Tüm bu aşamalar, öğretim üyesi, öğrenci ve çalışan görüş ve önerilerini almak üzere; akademik kurullarda, anabilim dalı başkanlıkları toplantılarında, İstanbul Üniversitesi Senatosu ile Yönetim Kurulu’nda, İstanbul Üniversitesi Hastaneleri Yönetim ve Danışma Kurulu’nda, (Bu işe özgü oluşturulan, katılımcıları arasında üniversite ilgilileri ile idari görevi bulunmayan ancak tıp fakültelerinde görüşüne ve deneyimine her dönemde başvurulan kıdemli öğretim üyelerinin olduğu) İstanbul Üniversitesi Hastaneleri Koordinasyon Kurulu’nda, öğrenci ve çalışanlarla yapılan toplantılarda ve ilerleme aşamasına göre ortalama ayda iki kez güncellenen www.yenicapacerrahpasa.org web adresinde tartışmaya açıldı.
8-Yurtdışındaki modern hastane binaları yerinde incelendi
Son beş yılda yapılmış üniversite hastaneleri uluslararası örneklerinin yerinde incelenmesi için; Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, İtalya, Dubai Health Care Center’da İstanbul Üniversitesi ilgili yöneticileriyle teknik görevlilerinin katıldığı toplantılar düzenlendi.
9- Yıkım ve taşınma çalışmaları başlatıldı
Yıkım ve yeniden inşa sürecine ilk olarak İÜ Cerrahpaşa Yerleşkesi’ndeki binalardan başlandı. Yıkımların hastalara sunulan hizmetleri aksatmamak için etap etap gerçekleştirilmesine ve yıkılan bir bina yeniden inşa edildikten sonra sırasıyla diğer binaların yıkılmasına karar verildi. Yapılan program gereği ilk olarak zemin riskleri nedeniyle yıkımı için 2011 yılında karar çıkan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanlık Binası yıkımları yasal gereklilikleri yerine getirilerek tamamlandı. Şimdi ise İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile Çocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı Binası’nın yıkımı gerçekleştirildi.
10- Yeniden inşa süreci başlıyor
Master Plan ve Avan Proje çalışmaları tamamlandı. “İstanbul Üniversitesi Çapa ve Cerrahpaşa Yerleşkelerinin Yerinde Yeniden Yapılandırılması” projesi için hazırlanan 16. proje kabul edildi.
11- Protokol İmzalandı
“İstanbul Üniversitesi Çapa ve Cerrahpaşa Yerleşkelerinin Yerinde Yeniden Yapılandırılması” projesi için TOKİ ile protokol imzalandı. İlgili protokol İÜ Rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet ve TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel tarafından imzalandı.