Meksika'nın Cancun kentinde düzenlenen BM İklim zirvesinin ikinci haftasına kilit konularda uzlaşma ümidiyle başlandı. Bununla beraber BM içindeki çeşitli bloklar arasındaki kökten görüş farklılıkları da gözden kaçmıyor.
BBC çevre muhabiri Richard Black, zirveye katılan diplomatik çevreler ve iklim kuruluşlarının, geçen Aralık ayında Kopenhag'daki iklim zirvesinde olanların tekrarını yaşamamak için çaba sarfettiklerine dair işaretler aldıklarını söyledi.
Kopenhag'daki görüşmeler, bağlayıcı ve küresel düzeyde geçerli bir anlaşma sağlanamadan sona ermişti. 193 ülkeden delegenin bulunduğu zirvede sadece "küresel sıcaklık artışının 2 santigrat dereceyle sınırlanması" ihtiyacını tanıyan ve ABD'nin girişiminde hazırlanan bir iklim anlaşması not edilmişti. Anlaşma, kalkınmakta olan ülkelere önümüzdeki üç yıl içinde 30 milyar dolar yardım sözü veriyor, 2020 yılına kadar iklim değişikliğiyle mücadelede yoksul ülkelere bilhassa özel sektörden 100 milyar dolarlık bir yardım hedefinin çerçevesi çiziliyor.
Kyoto Protokolü
Kyoto Protokolü'nün süresi 2012 yılında doluyor, dolayısıyla bu tarihten sonrası için, sanayileşmiş ve gelişmekte olan ülkelerin vaatleri, ayrıca 2012'den itibaren gaz salımlarında yapılacak ek kesintilerin boyutlarının belirlenmesi gerekiyor. Çeşitli görüşleri temsil eden sayısız heyet, yıl boyunca temaslarda bulundu, uzlaşmayı Kopenhag'dan bir öteye taşıyabilmek için yeni seçenekler geliştirmeye çalıştı.
Bazı konularda bu çabaların meyve verdiği anlaşılıyor. Zirve sonunda yayımlanacak taslak metin devamlı değişiyor ancak hafta sonunda yayımlanan versiyonu, genel anlamda kabul gördü. Bununla beraber zengin ülkelerin Kyoto Protokolü gereği gaz salımlarında daha fazla kesinti yapmaları konusunda ve aşılması kilit önem taşıyan fikir ayrılığı hala varlığını koruyor.
Rusya ve Kanada'nın desteğini alan Japonya, daha fazla kesinti yapmama konusunda kararlı görünüyor. Bu da kuşkusuz kalkınmakta olan bazı ülkelerin tepkisini çekti. Kalkınmakta olan ülkeler, zengin devletleri on yılı aşkın bir süre önce verdikleri sözden dönmekle suçluyor.
Müzakereciler ve taraf hükümetler, Cancun'daki zirveden olumlu duygularla ayrılmak istiyorlarsa önümüzdeki hafta boyunca bu türden güçlüklerin üstesinden gelmek zorundalar. Kimse Cancun'dan büyük bir anlaşmanın çıkmasını beklemiyor ancak iklim sürecinde geriye değil, ileriye dönük adımlar atıldığını görmek, herkesin arzusu.