Çanakkale'nin Lapseki ilçesinden başlayarak Balıkesir'in Bandırma ilçesine kadar olan sahil bandında açılan termik santrallere yenileri ekleniyor. Zaman Gazetesi'nden Mehmet Güler'İn haberine göre, Çanakkale'de iki termik santrale daha Çevresel Etki Değerlendirmesi'nden (ÇED) olumlu rapor verildi. Şu anda dört termik santral faaliyet gösterirken inşaatı devam eden, ÇED süreci biten ve izin verilenlerle birlikte sayı 15'e çıkacak. Olumlu rapor verilen santrallerden biri, bölgenin oksijen deposu ve endemik bitki merkezi olan Kaz Dağları Milli Parkı sınırında yapılacak.
Boğazı, Kaz Dağları ve yeşil alanları ile Çanakkale, doğası bozulmayan illerin başında geliyor. Sanayinin gelişmediği il, son zamanlarda termik santrallerin kıskacında. Çanakkale Boğazı boyunca Lapseki'den Bandırma'ya kadar olan sahil bandında birbiri ardına açılan termik santraller, şehrin geleceğini tehdit ediyor. Poyraz hakimiyetindeki Çanakkale, hem merkez hem de diğer bölgeleri itibarıyla termik santrallerin yol açacağı kirlilikten yoğun bir şekilde etkilenecek. Tarihi ve doğal değerlerinin yanı sıra tarım üretimiyle önemli bir yere sahip Çanakkale'nin, bu kirlilikle telafisi imkânsız zararlar göreceği ifade ediliyor.
Termik santral kurmak için firmalar adeta sıraya girmiş durumda. Birçok firma, bölgede arazi bakarken bazıları başvurularını yaptı. Bölgede biri devlete ait olmak üzere dört termik santral şu anda faaliyet gösteriyor. Dört firmanın başvurusu da olumlu ÇED raporu aldı ve birisinin inşaat çalışması devam ediyor. Yedi firmanın yaptığı başvuru sonucu iki firmaya daha ÇED izni verildi.
Kaz Dağları Milli Parkı'na komşu santral
Yeni ÇED olumlu raporu verilen termik santrallerden biri, bölgenin oksijen deposu ve endemik bitki merkezi olan Kaz Dağları Milli Parkı sınırında yapılacak. Altın madeni şirketlerinin göz diktiği, köylülerin sondaj çalışmaları ve doğa talanına karşı yaşamı savunmak için direndiği Kaz Dağları'nda şimdi de termik santral tehlikesi başgösterdi. Taşzemin İnş. Madencilik Enerji Üretim San ve Tic. AŞ, Yenice ilçesine bağlı Çırpılar köyünde santral kurmak istiyor. “Çırpılar Termik Santrali, Kül Depolama Sahası, IR:60 Ruhsat Numaralı Kömür Saha, Kireçtaşı Ocağı ile Kırma Eleme Tesisi” projesi için ÇED süreci başladı. Kurulu gücü 495 MW termik santral kül depolama alanı, kömür ve kireç taşı ocağının planlandığı yaklaşık bin hektarlık alan Çırpılar, Kovancı, Boynanlar, Suuçtu ve Öğmen köyleri arasında kalıyor. Fıstık çamı, kızıl meşe ağaçları ve tarım arazileriyle kaplı ruhsat sahasının etrafında göletler, akarsular, kuru dereler ve çok sayıda kuyu yer alıyor. Termik santralin soğutma suyu olarak, Gönen Barajı'na kadar uzanan bu havzadaki kaynaklar kullanılacak. Köylünün içme ve sulama suyu bitince yeni kuyular açılacak.
Projenin ÇED başvuru dosyasında yer alan bilgilere göre Kaz Dağları'nın eşsiz doğasında, köylülerin yaşam alanlarının ve su kaynaklarının tam ortasında 25 yıl boyunca, açık ocak işletmeciliğiyle 65 milyon ton kömür çıkarılacak. Toprağı oyarak çıkarılan kömür, termik santralde yakıldığında yılda 1,5 milyon ton kül oluşacak. Yılda 465 bin ton cüruf, proje sahasındaki kül depolama alanında toplanacak. Kaz Dağları'nda hakim rüzgârların etkisiyle o küller Yenice'den Çanakkale'ye, Edremit Körfezi'ndeki zeytinliklerden Balıkesir'e kadar savrulacak.
Çanakkale Boğazı'na bir termik santral daha
Çanakkale Boğazı'nın Anadolu yakasındaki sahil kesimi, termik santral kurulması için en çok tercih edilen alanlar. Tamamı orman ve tarım arazileriyle kaplı bu sahil şeridi, termik santrallerle kararacak. Lapseki'den Bandırma'ya kadar olan şeritte, şu anda üç termik santral çalışıyor. Bir santralin inşaatı devam ederken yeni bir tane kurulması için de ÇED raporu verildi.
Lapseki'de Namal şirketi tarafından yeni bir termik santral başvurusu yapıldı. 1 milyar 500 milyon dolar bütçeyle hazırlanan başvuru dosyası için Çanakkale Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, “Lapseki Papazbağı mevkiinde Namal Elektrik Üretim AŞ tarafından yapılması planlanan Namal Entegre Termik Santrali projesi ile ilgili olarak bakanlığımıza sunulan ÇED başvuru dosyası, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 8. maddesi doğrultusunda incelenmiş ve uygun bulunmuş olup projeye ilişkin ÇED süreci başlamıştır.” denildi. Üretim faaliyeti sırasında saatte 320 ton, yılda ise 2 milyon 560 bin ton kömür harcanacak. Denizden temin edilecek soğutma suyu, tekrar denize deşarj edilecek. 40 ay sürecek inşaat aşamasının ardından projenin ekonomik ömrünün 30 yıl olduğu öğrenildi.
Termik santrallerin en çok kurulmak istendiği yer ise Biga ilçesine bağlı Karabiga. Küçük bir tatil yeri olan bu deniz kenarındaki beldede üç termik santral kurulacak. Uzun süre tartışma konusu olan ve adı 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarında geçen Mehmet Cengiz'in ortağı olduğu Cenal Elektrik Üretim AŞ'nin santral inşaatı devam ediyor. Onun yakınında santral kurmayı planlanan Sarıkaya Elektrik Üretim AŞ de olumlu rapor aldı. Yeni bir başvuruyu ise Biga'da faaliyet gösteren ve Doğtaş'ı bünyesinde bulunduran Doğanlar Yatırım Holding yaptı. Bu da diğer iki termik santralin yanında ve deniz kenarında yer alacak. Beldenin şehir merkezine çok yakın olan bu santrallerin yanında bir de sit alanı bulunuyor. Termik santraller, beldeyle iç içe olacak. Biga'daki termik santral sayısı, üçü faaliyette olmak üzere yeni başvurularla altıya çıkacak.