Cami Altındaki Dükkanların Kirası Maliye'ye



Maliye'ye yeni bir gelir kapısı doğdu. Düzenlemeye göre mülkiyeti Hazine'ye ait olan camilerdeki işyeri ve dükkânları, artık Maliye ve Diyanet birlikte değerlendirecek. Zaman gazetesinin haberine göre, kiranın bir kısmı Diyanet'e verilecek. Önemli bölümünü ise Maliye alacak. Halen cami dernekleri tarafından kiraya verilen dükkânların geliri de bu dernekler tarafından kullanılıyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı verilerine göre Türkiye'de 80 bin 53 cami faaliyet gösteriyor. Bu camilerin yaklaşık 35 bini köylerde. Geriye kalan 55 bini ise il, ilçe ve beldelerde ibadet hizmeti sunuyor. İlçe, il merkezindeki camilerin önemli bir bölümünde ise küçüklü büyüklü dükkânlar faaliyet gösteriyor. Cami dernekleri tarafından kiralanan veya işletilen bu dükkânlar, uzun zamandır Maliye'nin iştahını kabartıyordu. Düzenlemeye göre mülkiyeti Hazine'ye ait olan cami ve mescitlerdeki ticari amaçla kullanılması mümkün olan alanların değerlendirilmesi, Maliye Bakanlığı ve Diyanet tarafından yapılacak. Cami dükkânlarının değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar, Maliye ve Diyanet tarafından birlikte tespit edilecek. Böylece yasa ile cami dernekleri devreden çıkarılırken, Maliye ile Diyanet arasındaki pazarlık sonucu cami altı dükkânların geliri paylaşılacak. Kanunun Meclis'ten geçerek kanunlaşmasının ardından daha önce dernekler tarafından kiraya verilen dükkân, işyeri ve diğer müştemilatların kira sözleşmeleri geçersiz sayılacak. İşletmeciler, Maliye veya Diyanet ile yeni kira sözleşmesi yapacak ya da dükkânı boşaltacak. Gelirin bir kısmı Maliye'ye, bir kısmı ise camilerin bakım ve giderlerine harcanmak üzere Diyanet'e gidecek. Diyanet böylece geliri olan camiden, geliri olmayan camiye kaynak aktarma şansına kavuşacak. Camilere ait dükkânların kiracıları müftülükler ve defterdarlıklar tarafından yapılacak ihalelerle belirlenecek. Kira gelirleri, açılan banka hesaplarına yatırılacak.

Camilerin mülkiyeti, derneklere ve şahıslara ait olamayacak

Diyanet Teşkilat Yasası'na göre kanunun çıktığı tarihten itibaren yapılacak bütün camilerin mülkiyetinin kamu ya da tüzel kişiliğe ait olması ön şart olacak. Böylece şahıs ve dernekler cami sahibi olamayacak. Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak cami ve mescitlerin arsalarının Hazine, belediye, köy tüzel kişiliği, diğer kamu tüzel kişiliği ya da Türkiye Diyanet Vakfı adına tescil ettirilmesi gerekecek. Bu durum, mülkiyeti Hazine'ye ait cami sayısında önemli artış yaşanmasına yol açacak. Böylece kanunun çıktığı tarihten sonra yapılacak camilerin büyük bölümünde işletme hakkı ve gelirleri otomatikman Maliye'ye gidecek.