Büyümedeki Çelişkiler Teknik Olarak Açıklanmalı



Japon kredi derecelendirme kuruluşu JCR Eurasia Rating Başkanı Orhan Ökmen, Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekte beklentilerin üzerinde yüzde 5 büyüme kaydetmesiyle ilgili büyümenin ölçüm istatistiklerinde ortaya çıkan farklılık ve çelişkilerin teknik açıklamalarının gerektiğini söyledi.

Büyüme rakamlarıyla ilgili yapılan yazılı açıklamada Ökmen, sanayi üretim endeksinin GSYH içerisindeki sanayi kolunda görülen katma değer büyümesinden oldukça düşük kalmasının tek sebebinin değiştirilen istatistiki ölçüm yöntemleri olamayacağına dikkat çekti.

"Bu anlamsız farklılığın sebepleri ortaya çıkarılmalıdır" diyen Ökmen, şöyle devam etti:

"Ayrıca, turizm gelirlerinin göreceli düşük seyrettiği, ülke düzeyinde toptan ve perakende ticari faaliyetlerin ve bunlara ilişkin resmi endekslerin azaldığı bir ekonomik ortama rağmen hizmetler sektörünün katma değeri için hesaplanan hızlı büyümenin nedenleri için ilave açıklamalar gerekir. Hane halkı tüketimindeki artışın, dayanıklı ve yarı dayanıklı mallar yerine, dayanıksız mallar ve hizmetlere yönelmesi ve büyümeye sadece bu alanda katkı sağlamış olması enteresan bir durum olup analize muhtaçtır."

Ökmen ayrıca, yılın geri kalanında büyümenin sürdürülebilirliği için; yeni yatırımların devreye alınmasının yanı sıra Avrupa'da toparlanmanın devam etmesi ve temel yapısal reform ihtiyaçlarının giderilmesi gerektiğini söyledi.

İşsizlik oranı büyümenin kalitesiyle ilgili

Ekonomik büyümenin temelinde hem iç hem de dış talep artışı bulunduğunu, ilk çeyrekteki büyüme üzerinde teşvik politikalarının zamanlamasının doğru seçilmesinin önemli paya sahip olduğunu söyleyen Ökmen, iç talep büyümesinin ekonomik büyümeye katkı yaparken, bütçe dengelerinde, fiyat istikrarında ve faiz oranlarında ciddi bozulmalara neden olduğunu, işsizlik oranının yüksek kalmasının da büyümenin kalitesiyle ilgili olduğunu belirtti.

Ökmen, "Artan kamu harcamalarıyla aşınmaya başlayan bütçe disiplini kısıtı, ilk çeyrekte büyümeye verdiği katkının aynı boyutta devamına engel olacaktır. İkinci yarıda kamu harcamalarında ortaya çıkacak olan katkı azalmasının, turizm harcamalarındaki artışla telafi edileceği olasılığı ise yüksektir" dedi.

Türkiye ekonomisinin kapasite kullanım oranlarının artmış olmasının ardından, yeni yatırımların tetiklenme koşullarının biraz daha rahatladığını söyleyen Ökmen, "Yılın geri kalanında büyümenin sürdürülebilirliği, yeni yatırımların devreye alınmasını, Avrupa ekonomilerinde dış talep artışını destekleyecek bir toparlanmanın devam etmesini ve temel yapısal reform ihtiyaçlarının giderilmesini gerektirmektedir" diye konuştu.

Türkiye ekonomisi geçen yıl ekonomide yaşanan yavaşlama sonrası hükümetin sağladığı istihdam ve vergi teşviklerinin desteğiyle iç talep ve ihracat öncülüğünde beklentilerin üzerinde yüzde 5 büyüdü.