İzmir'de yapımı yılan hikayesine dönen metro inşaatlarında Kamu İhale Kurumu'ndan (KİK) 2. ihale iptal kararı geldi. Daha önce Üçyol-Üçkuyular Metro Hattı inşaatının ilk etap ihalesini iptal eden KİK, Bornova-Evka 3 Metro Hattı'nın "tamamlama" ihalesini de iptal etti. En düşük teklifi vermesine rağmen değerlendirme dışı bırakılan Ünüvar isimli şirketin 3 Aralık 2009'da yaptığı itirazı değerlendiren KİK'in iptal kararını, ihaleyi kazanan Ataç İnşaat-EM Elektrik Konsorsiyumu'nun sunduğu iş deneyim belgelerinin ihalede yapılacak işe uygun olmadığı gerekçesiyle aldığı bildirildi.
Değerlendirme dışı
KİK, İzmir Hafif Raylı Sistem 3. Aşama 1. Kısım Bornova Hastane-Evka 3 İstasyonları arasındaki tamamlama (ikmal) ihalesini iptal etti. Bozoğlu firmasının Üçyol-Üçkuyular Metro İnşaatı ile birlikte yarım bıraktığı işlerden biri olan Bornova metrosu için 23 Ekim 2009 tarihinde tamamlama ihalesi gerçekleştirildi. Büyükşehir Belediyesi'nde gerçekleştirilen ihalede Gülermak Ağır Sanayi A.Ş. 55 milyon 899 bin 645 TL, Moskovskiy Metrosroy Açık A.Ş- Yapı Proje Merkezi A.Ş. 48 milyon 402 bin 640 TL, Önsa AŞ-Hiperbol ortak girişimi 47 milyon 241 bin 966 TL, Rhomberg Bahntecnik GMBH-Borege Ltd. ortaklığı 45 milyon 440 bin 420 TL, Ataç İnşaat-EM Elektrik Sistem Hizmetleri Ltd. konsorsiyumu 44 milyon 373 bin 852 TL, Kolin A.Ş. 44 milyon 415 bin 307 TL, Ünüvar A.Ş. ise 38 milyon 658 bin 555 TL teklif verdi. 7 firmanın teklif verdiği ihalede 38 milyon 658 bin 055 lira ile en düşük teklifi veren Ünüvar Firması mali tablolarındaki matematiksel hatalar olduğu gerekçesiyle komisyon tarafından değerlendirme dışı bırakıldı.
İtirazda bulundu
Ayrıca, o dönemde firmanın ayrıca mevzuattaki mali yeterlilik koşullarına da uymadığının da belirlendiği kaydedildi. Ünüvar'ın elenmesinin ardından ihale, 44 milyon 375 bin 852 lira ile en düşük ikinci teklifi veren Ataç İnşaat-EM Elektrik Konsorsiyumu'nda kaldı.
Bunun ardından Ünüvar firması ilk olarak Büyükşehir Belediyesi'ne neden değerlendirme dışı bırakıldığını sordu, ardından da 3 Aralık 2009 tarihinde KİK'e itirazda bulundu. İlk toplantıda konuyu değerlendirmeyen KİK, itiraz ile ilgili herhangi bir karar da vermedi. Belediye KİK'e yapılan itiraz nedeniyle metro yapım ihalesini verdiği firma ile sözleşme imzalayamadı.
Yeterli değil
Kamu İhale Kurumu'nun merakla beklenen kararı, itirazın ardından 75 gün sonra geçtiğimiz salı günü çıktı. Kurul, "Belediyenin yeterlilik verdiği firmaların yeterliliklerinin olmadığı, yapım işini teslim ettiği Ataç AŞ-EM Elektrik Sistem Hizmetleri Ltd'nin iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına uygun olmadığı" gibi nedenlerle ihalenin iptaline karar verdi. Kararın şoku yaşanan Büyükşehir Belediyesi'nden konuyla ilgili dün bir açıklama yapılmadı. Belediye, daha önce de Üçyol-Üçkuyular Hattı'nda KİK'in verdiği iptal kararını yargıya taşımış, yeni bir ihale yapma yoluna gitmemişti.
Kim ne dedi?
AK Parti İzmir İl Başkanı Ömür Kabak: Mazeret istemiyoruz
Metroyu yapma ve işletme yetkisi şu anda Büyükşehir Belediyesi'ne aittir. Konunun muhatabı da belediyedir. O yüzden sayın Başkan Aziz Kocaoğlu'nun yapacağı açıklamayı merakla bekliyorum. Her şeyden önce İzmirli olarak şehir içi ulaşımın artık bir düzene girmesini istiyorum. Mazeretleri duymak istemiyorum. Metronun dışında deniz ulaşımının iyileştirilmesini, yeni yolların açılmasını, otobüs duraklarında beklerken çamurdan ve yağmurdan etkilenmemeyi, yollarda balık istifi gibi yolculuk yapmamayı istiyorum. Artık İzmir Büyükşehir Belediyesinin çağdaş ve modern bir şehir oluşturması gerekiyor.
Demokrat Başkanı Fatih Dalan: Elini taşın altına koysun
Artık bu metro işi trajikomik bir hal almaya başladı. İzmirlilerle dalga geçiyorlar. Daha önce metro ihalelerinde iptaller olunca belediyede görev yapan kişilerin hata yapabileceğini söylemişim. Bu olan olaylarla birlikte iş hata yapma boyutunu aşıp kenti zarar vermeye doğru gidiyor. Sayın İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun artık elini taşın altına koyması gerekiyor. Nasıl çözüm buluyorsa bulsun. Ya da metroyu yapamayacaksa açıkça çıkıp söylesin. Metro çalışmasının bu şekilde devam etmesine siyasetçi kimliğimin dışında İzmirli olarak çok üzülüyorum. İzmir bulunduğu konumu ve yeri hak etmiyor. Parti olarak elimizden gelen desteği vermeye hazırız. Yeter ki vatandaş mağdur edilmesin.
MHP İl Başkanı Müsavat Dervişoğlu: Mağduriyet edebiyatı
Metroda yaşanan bu durum bekleniyordu. İzmir Büyükşehir Belediyesi ihale yapmayı beceremiyorsa yapacak kadroları iş başına getirsin. Yok, bu ihaleler doğru yapılıyor da bir takım kurumlar tarafından iptal ediliyorsa art niyeti ortadan kaldıracak sosyal bir direnç oluşturulsun. Mağduriyet edebiyatı ile iş başına gelen AK Parti'yi örnek alan Büyükşehir Belediyesi yine mağduriyeti esas alan bir strateji ile iş başında kalmaya çalışıyor. Artık İzmirlilerde böyle bir durum hakim oldu. Bu anlayışın değiştirilmesi için İzmir'in bir genel bir de yerel seçime ihtiyacı var. MHP'nin genelde ve yerelde iktidar olmasının ardından bu tür sorunların yaşanmayacağının müjdesini şimdiden tüm İzmirlilere vermek istiyorum.
İzmir Büyükşehir Belediye eski Başkanı Burhan Özfatura: Metro 10 yıldır aksıyor
Kamu İhale Kurumu (KİK) nedense İzmir'e karşı menfi bir tavır içinde yer alıyor. Verilen iptalleri başka şehirlerde görmüyoruz. Belediyenin ciddi hata ve yanlışlar yaptığını tahmin etmiyorum. Tabi belgeleri ve belediyenin savunmasının alınıp alınmayacağını çok iyi incelemek gerekiyor. Türkiye'de genel anlamda hukuk ve yargı kararları engelleme unsuru olarak kullanılıyor. Şimdi burada zaman çok önemli bir faktör. Belediyelere vatandaş belirli bir süre zaman veriyor. Yöneticilerin bu zamanı çok iyi değerlendirmesi gerek. Metro tam 10 yıldır aksadı. İlk günden beri Aliağa-Menderes hattının yapılmasına karşı çıktım. Oraya harcanan paralar ve zaman yüzünden Üçyol-Üçkuyular, Bornova Metrosu ve Otogar hattı çalışmaları itirilemedi. İşler sonunda batağa girdi.