İstanbul'da yapılaşma hızı bugünden artan Maltepe ve Büyükçekmece, Büyükşehir Belediyesi'nin 25 yıl aradan sonra hazırladığı yeni nazım planında da geleceğin semtleri olarak gösteriliyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 25 yıl aradan sonra yeniden hazırladığı nazım planında, yeni konut alanları ve sanayileşmede yoğunluk yaşayacak bölgeler saptandı. Bu plana göre 'taşı toprağı altın' İstanbul'da artık sanayiye yer yok. Her yıl 500 bin kişilik ek nüfusa kucak açan şehrin yeni konut alanları ise Avrupa yakasında Silivri ve Büyükçekmece, Anadolu yakasında ise Tuzla ve Maltepe.
Haftalık Ekonomi Dergisi Para, İstanbul'un yeni nazım planını kapak konusu yaptı. 'İstanbul Anayasası' diye adlandırılan 1/100 binlik İstanbul Çevre Düzeni Planı geçen ay tamamlandı. Plan, 2023'e kadar İstanbul'un nasıl büyümesi gerektiğinin çerçevesini çiziyor. Belediyeden onay aldıktan sonra ilgili meslek odalarının ve sivil toplum kuruluşlarının değerlendirmeleri için askıya çıkan planda gerekli görülürse ufak tefek revizyonlar yapılacak. Bu planın ardından halen 1985 yılında çizilen 1/25 binlik nazım plana göre yönetilen İstanbul, yeni nazım planına da kavuşacak. 1/25 binlik ve 1/5 binlik planlar da İstanbul Anayasası'na uygun olmak zorunda.
100. yılın nüfusu 32 milyon
İstanbul'un bugünkü nüfusu 12 milyon kadar. Uzmanlara göre buna her yıl 500 bin kişi daha ekleniyor, 2023 yılında, yani cumhuriyetin 100 yaşında İstanbul'un nüfusu 32 milyona yükselecek. Peki İstanbul bu nüfusu kaldırır mı? İMP Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Kaptan, "Kesinlikle hayır" diyor. Çevre Düzeni Planı'nın belediye meclisinden oybirliğiyle geçmesini memnuniyetle karşılayan Kaptan, politikacıların durumun ne kadar vahim olduğunu anladığını ve planın geçmesi kadar uygulanmasının da önemli olduğunu vurguluyor.
Korumalı ve kontrollü gelişmeİstanbul Anayasası, sanayiden konuta, turizmden lojistiğe İstanbul'daki tüm faaliyetlerin hangi sınırlar içinde yürütüleceğini belirliyor. Şehrin genişleme alanlarının ve çekim merkezlerinin nereleri olması gerektiğini de bir anlamda kurala bağlıyor... İstanbul'da konut alanlarıyla ilgili gelişme için iki senaryo oluşturulmuş: 'Tam korumalı' ve 'kontrollü gelişme'.
Birinci senaryoda jeolojik, orman, sit alanı gibi doğal ve yasal eşiklerin tam olarak korunarak konut alanlarının genişletilmesi benimseniyor ve yeni konut gelişme alanları olarak Avrupa yakasında Silivri ve Büyükçekmece, Anadolu yakasında ise Tuzla ve Maltepe ilçeleri ön plana çıkıyor. Kontrollü geçiş senaryosuna göre ise yeni konut alanlarına, Silivri yöresinde üçüncü ve dördüncü tarım alanlarının sınırlı bölümü ve 1995 planında yer alan Küçükçekmece'deki toplu konut alanları da ekleniyor.
Yeni merkezler oluşacak
Plana göre, merkezi iş alanı (Mİ- A) olarak, Tarihi Yarımada'dan başlamak üzere Büyükdere aksı boyunca Maslak'a kadar uzanan bölge kabul ediliyor ve MİA üzerindeki baskıyı azaltmak için bazı alt merkezlerin geliştirilmesi öneriliyor. Bakırköy, Kağıthane ve Basın Ekspres Yolu gibi bu alt merkezler dışında Beylikdüzü, Ispartakule ve İkitelli de, çevresindeki mevcut ve gelişmekte olan konut alanları dikkate alınarak, buralara hizmet verecek yerel merkezler, Bayrampaşa Hali çevresi, Giyimkent, Tekstilkent ve Keresteciler Sitesi ise ticaret ve hizmet alanı olarak benimseniyor.
Anadolu'nun gözdesi
Kartal Plana göre, Anadolu Yakası'nın güçlü MİA'sı Kartal olacak. Dünyanın mega ölçekli en büyük projelerinden olan Kartal, yeni kimliğiyle adeta İstanbul'un giriş kapısı konumuna geliyor. Marmaray, metro, havalimanı ve E-5 bağlantılarıyla Kartal, Yeni İstanbul'da bir denge merkezi olacak.
Doğu yakası doydu
İMP Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Kaptan'a göre, doğu yakası yeni konut alanlarına doydu ve Küçükçekmece'deki sınırlı alana da ancak 500 ila 700 bin konut yapılabilir. Kaptan; Silivri, Selimpaşa, Kumburgaz'ın konut alanları olduğunu söylüyor. Kentsel dönüşüm projeleri de yeni konut alanları yaratacak. Zeytinburnu'nda yapılacak kentsel dönüşüm projesi çerçevesinde, 1 milyon 560 bin metrekarelik alanda uluslararası bir turizm ve ticaret merkezinin kurulması planlanıyor. Buradaki nüfusun büyük bir kısmı ise İkitelli ve civarında yeni oluşturulacak kente yerleştirilecek. Konut stoğunun yasa dışı geliştiği Altınşehir, Kayabaşı, Tahtakale, Ayazma gibi alanlar, beklenen kentsel dönüşüm yasası çıktığında yeni yerleşim alanları olarak gelişecek. Küçükçekmece, Bağcılar, Avcılar gibi deprem riski yüksek bölgelerde de dönüşüm yaşanacak.
Artık sanayiye yeni alan yok
İl genelinde 10 bin 476 hektar sanayi alanı bulunuyor. Bu alanlarda 1 milyon 250 bin kişi çalışıyor. İstanbul Çevre Düzeni Planı'na göre, ilde sanayi için yeni alan yok. Kapasitesi dolmamış OSB'ler (organize sanayi bölgesi) olsa bile, buralara da sanayi alanından çıkarılarak dönüştürülecek bölgelerdeki yatırımın ve istihdamın kaydırılması benimseniyor. Daha çok yakın çevresindeki potansiyel kullanılarak İstanbul sanayisinde 1 milyon 710 bin kişilik istihdama ulaşılabileceği hesaplanıyor. İstanbul'a yönelecek sanayi yatırımları ve işgücü için doğuda Gebze, batıda da Çerkezköy sanayide tampon bölge olarak görülüyor.
Silivri ve Tuzla da atak yapacak
- Maltepe ve Büyükçekmece geleceğin İstanbul semtleri olacak.
- Silivri ve Tuzla da ikinci sırayı alacak ilçeler konumunda.
- İstanbul'un nüfusu 2023'te 32 milyon olacak.
- Sanayi için tampon bölgeler Gebze ve Çerkezköy.
- Merkezi iş alanlarının alternatifi Bakırköy, Basın Ekspres Yolu ve Kağıthane.