ICCI 2013-19. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı kapsamında Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) tarafından düzenlenen "Yatırımcı Gözüyle Enerji Sektörü" başlıklı özel oturum, MÜSAİD 4. Dönem Başkanı Ömer Cihad Vardan'ın başkanlığında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın katılımıyla gerçekleştirildi.
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) Başkanı Özdemir, panelde yaptığı sunumda, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile enerjide rekabetin yoğun olduğu bir piyasanın görüleceğini, yasanın ikincil mevzuatlar denilen yönetmelikler ve genelgelerle piyasada işlerliğinin sağlanması gerektiğini ifade etti.
Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi'nin (EPİAŞ) kurulmasının da bu yasanın gereklerinden bir tanesi olduğunu dile getiren Özdemir, piyasadaki arz güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek tedbirlerin alınması gerektiğini söyledi.
Özdemir, "2013'te geçirdiğimiz ılıman kışa bakarak 'Çok enerjimiz var' rahatlığına gelmememiz, yatırım hızını devam ettirmemiz lazım. Bunun için de enerji piyasasında yatırım yapanların kar marjlarını iyi düşünmemiz gerekli" değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin 2023 yılı enerji hedeflerine ulaşması için yatırım ortamının çok iyi şekilde korunması gerektiğini dile getiren Özdemir, "Türkiye bugün birinci, ikinci nükleer değil, üçüncü nükleerin konuşmalarını da yapmak durumundadır" dedi.
Özdemir, EPİAŞ yapısı içinde üreticiler ve dağıtımcıların özel sektör olarak yer alması gerektiğini de ifade etti.
"Türkiye, gelecek 10 yıl boyunca en fazla elektrik yatırımı yapacak ülkelerden biri"
Çalık Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık ise petrol, doğalgaz ve elektrikte arz güvenliğinde ulusal ve uluslararası politikalar ile rekabetçi piyasa yapısının önemli olduğunu kaydetti.
Türkiye'de 109 milyon ton petrole eş değer kaynağın yüzde 70'inde dışa bağımlı olunduğuna ve geçen yıl enerji ithalatının 60 milyar dolara ulaştığına işaret eden Çalık, Türkiye'nin 2023 yılında 100 bin megavata ulaşmayı hedeflediğini, bunun da ilave 45-50 bin megavatlık yatırım anlamına geldiğini söyledi.
Hidrokarbon bakımından fakir bir ülke olan Türkiye'nin şansının hidrokarbon rezervlerinin yaklaşık yüzde 70'ine sahip coğrafyanın yakınında bulunduğunu dile getiren Çalık, gelecek 10 yıl boyunca en fazla elektrik yatırımı yapacak ülkelerden birinin Türkiye olduğunu ifade etti.
Çalık, kaya gazının dünya enerji sektöründe köklü değişikliklere sebep olduğuna dikkati çekerek, Bakanlığın yetkili birimleri ve özel sektör olarak kendilerinin bu konuda ciddi yatırımlar ve araştırmalar yaptıklarını belirtti.
"1 megavat kömür santralinin 4 kişiye iş verir"
Ciner Holding Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Ciner de kömürün çevreye zararı olduğuna yönelik karalama kampanyası yapıldığını savunarak, Orhan Veli'nin "Yüz karası değil, kömür karası böyle kazanılır ekmek parası" dizelerini okudu.
Yeni teknolojilerle kömürün çevreye zararın minimize edildiğini ve yerli kaynak olan kömür santrallerinin teşvik edilmesi gerektiğini belirten Ciner, "1 megavat kömür santrali 4 kişiye iş verir. 1.000 megavat santral yaptığınızda 4 bin kişi çalışır. Buradan elde ettiğiniz gelir 4 bin kişiye direkt olarak, 40 bin kişiye de endirekt olarak fayda verir. Çünkü çok büyük bir yan sanayiye ihtiyacı vardır" yorumunu yaptı.
Türkiye'de kömür yatırımlarının önünün açılmasının Özal döneminde başladığını ifade eden Ciner, "Özelleştirme konusunda bir eleştiri getirmek istiyorum. Bugüne kadar özellikle enerji özelleştirmelerindeki en doğru model, saygıyla andığım rahmetli Erbakan'ın politikasıydı. Devlet para kazanayım diye bu işlere baktığı zaman bu işler karışıyor, rekabetin şekli değişiyor. Devletin efektif olarak üretimin artmasıyla oluşacak piyasalar peşinde olması lazım" ifadelerini kullandı.
"Bu sektördeki çantacılardan bıktım"
Polat Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat ise yenilenebilir enerji konusunda Almanya ile Türkiye'de 15 sene evvel, özellikle rüzgarda sıfıra yakın üretim olduğunu, şu anda ise Türkiye'nin rüzgar enerjisinde 2 bin 300 megavat kurulu gücü bulunurken, Almanya'nın 32 bin megavata ulaştığını anlattı.
Polat, "Bizim sektörümüzün içinde bizim başımızı ağrıtan bir durum var. Bu sektördeki çantacılardan, her gün bir tanesinin randevu alıp gelmesinden bıktım. Hiçbir hesap kitap yapmadan almış lisansını, gelmiş pazarlamaya çalışıyor ve bunların büyük bölümü de dernekleşmiş vaziyette. Karşınıza gerçek anlamda yatırım yapan insanları muhatap olarak kabul edin, bu çantacılardan bizi kurtarın" ifadelerini kullandı.
Hidroelektrik Santralları Sanayi İşadamları Derneği (HESİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Amir Arman da işletme ve yatırım esnasında karşılaşılan sorunları dile getirdi.