Azerbaycan petrollerini Türkiye üzerinden Akdeniz'e ulaştıran Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı, Türkiye'yi enerji hattı durumuna getirirken, Türkiye'ye petrol taşıma geliri dışında da katkı sağlıyor. Boru hattını gerçekleştiren BTC Şirketi, uyguladığı sosyal yatırım projeleri ile 'hat boyundaki' halkın da kalkınmasını destekliyor.
BTC'nin, sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak amacıyla Ardahan'dan Adana-Ceyhan'a kadar hat boyunda bulunan 330 köyde desteklediği, harekete geçirdiği projeler, dün akşam düzenlenen yemekli toplantıda basın mensuplarına tanıtıldı.
BTC şirketi yetkilileri, boru hattının doğal çevresinin korunup geliştirilmesi ve yakın yerleşimlerde yaşayanların kalkınmasına katkı sağlanmasını, yatırım faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası olarak gördüklerini belirtirken, şimdiye kadar 'toplumsal yatırım' ve 'bölgesel kalkınma girişimi' kapsamında yürütülen projelere şirket olarak 35 milyon dolar destek sağlandığını bildirdi.
Projeler yürütülürken, birçok bakanlık, sivil toplum örgütü ve bazı uluslararası kuruluşlar ile işbirliği yapıldığını anlatan yetkililer, BTC'nin sağladığı 35 milyon dolarlık desteğin yanında, bu kuruluşların da yaptığı katkı sonucunda, projelere verilen desteğin 50-60 milyon dolara ulaştığını bildirdi.
Toplumsal yatırım projelerinin desteklenmesi için şimdiye kadar 3 yıllık bütçeler oluşturulduğunu kaydeden yetkililer, şimdiye kadar başlatılan projelerin bu yıl sonuna kadar tamamlanmasını programladıklarını, bundan sonra da projelerin desteklenmesi için 5 yıllık bütçeler oluşturulmasının planlandığını açıkladı. Böylece, daha kapsamlı projeler desteklenebilecek.
BTC'nin, petrolün emniyetli bir şekilde taşınması yanında 'çevresel ve toplumsal sürdürülebilirliğe' de şirket politikası olarak büyük önem verdiğini vurgulayan yetkililer, boru hattı güzergahındaki yerleşim birimleri için 'sürdürülebilir kırsal kalkınmaya' katkıda bulunmak için 'toplumsal yatırım programları' uygulandığını anlattı. Toplumsal yatırım programları, hat boyunda bulunan 330 köyde uygulanıyor ve bu köylerin temel geçim kaynaklarına yönelik faaliyetlerin iyileştirilmesini ve geliştirilmesini amaçlıyor.
Bölgesel Kalkınma Girişimi (BKG) programı ile daha bölgesel düzeyde ortaklıklar ve işbirlikleri temelinde özellikle işletmelerin geliştirilmesi ve iyi yönetişim alanlarında kalkınmaya katkıda bulunulması hedefleniyor. Program ile güzergah üzerindeki KOBİ'lere, girişimcilere teknik ve finansal destek sağlanıyor, mesleki eğitim programları düzenlenerek, istihdamın geliştirilmesi sağlanıyor.
Verilen bilgiye göre, programlar kapsamında boru hattı boyundaki köylerdeki ve yerleşim yerlerindeki yaşam şartlarının iyileştirilmesi için okul, köy odası, sağlık ocağı, içme ve kullanma suyu sistemleri, kanalizasyon, arıtma tesisi gibi altyapı yatırımları konusunda da çalışmalar yapıldı. Bu yatırımlara, hem köylüler, hem de ilgili bakanlıklar da katkıda bulundu.
Uzun vadeli kalkınmayı sağlamak ve sürdürebilmek için de tarım ve hayvancılığın geliştirilmesi, verimliliğin artırılması, alternatif gelir getirici projeler uygulanması yönünde çalışmalar yapıldı. Bu kapsamda, söz gelimi, süt toplama, sera, meyve işleme, yem kırma, kovan yapma, tekstil tesisleri kuruldu.
BTC şirketi ile BIL arasındaki tahkim davası
Toplantıda, basın mensuplarının BTC Şirketi ile BTC hattının Türkiye tarafını işleten Botaş International Ltd. Şti. (BOTAŞ BIL) arasındaki tahkim davası hakkındaki soruları yanıtlayan BP Türkiye Kurumsal İletişim ve Dış İlişkiler Direktörü Murat Lecompte, 2008 yılında başlayan tahkimin bu yıl içinde sonuca ulaşmış olacağını belirtirken, ''Tahkim döneminde de nasıl sonuca ulaşırız diye görüşmeler sürüyor. Ortak bir noktada buluşabiliriz'' dedi.
Basın mensuplarının, 'Madem karlı değil, bırakın biz işletelim'' yönünde teklifte bulunup bulunmadıklarını sorması üzerine ''bunun bir spekülasyon'' olduğunu söyleyen Lecompte, BIL şirketinin ilk kez geçen yıl, 2010'da kar ettiğini bildirerek, şöyle konuştu:
''BIL şirketi ilk kez 2010'da kar etti. En büyük masraf kalemi doğalgaz. Pompa istasyonları doğalgaz ile çalışıyor. BOTAŞ, Azerbaycan'dan doğalgazı alıyor BIL'e satıyor. BOTAŞ'ın doğalgazı aldığı fiyat ile sattığı fiyat arasında çok fark var. Operatörlük ücreti belirlenirken, doğalgaz fiyatı bu kadar değildi. Şimdi, kompresör istasyonlarını değiştirmek daha maliyetli.
Geçiş ücreti belirlenirken, petrolün varil fiyatı 18 dolardı ve 35 cent geçiş ücreti belirlenmişti. Şimdi petrolün varil fiyatı 100 doların üzerinde. Türkiye'ye gelen para her zaman aynı. BTC'yi BIL'in işletmesi Türkiye'nin bir karı olarak görülmemeli. Herhangi bir şirket de işletebilirdi. Tahkim devam ederken, BIL ile görüşmeler de sürüyor. Ortak bir noktada buluşabiliriz''.
BIL, hattın yeterli kapasite ile çalıştırılmaması nedeniyle zarar ettiği gerekçesi ile tahkime başvurmuştu.
Boru hatlarından petrol çalınması ile ilgili hırsızlığın organize suç sayılması için TCK'nın 142 ve 152. maddelerinin değiştirilmesi için çalışma yapıldığını, ancak şu ana kadar bir sonuç alınmadığını kaydeden Lecompte, BP'nin Libya'daki faaliyetleri konusundaki soru üzerine de ''arama çalışmaları yapılmıştı, tam üretim aşamasına geçileceği aşamada olaylar patlak verdi. Yatırım durduruldu. Olayların bitmesini bekliyoruz'' dedi.